[Liaaa]

Günümüz dünyası şiddet içeren ya da uygunsuz televizyon dizilerinden ----- oyunlarına, uyuşturucudan alkole çocukları olumsuz etkileyen unsurlarla dolu. Dolayısıyla çocukları riskli davranışlara teşvik edici unsurlar bol miktarda mevcut.

Çocuklarımızı sonsuza dek kanatlarımızın altında tutmamızın olanaksız olduğunu da hepimiz biliyoruz. Eninde sonunda dış dünyaya açılacak ve seçimler yapmak durumunda kalacaklar. Acaba o gün geldiğinde iyi kararlar verebilecekler mi?

Anne-babalar, çocukların iyi kararlar verebilmeleri için gerekli zemini oluşturabilirler. Ancak, çocuklara çeşitli değerleri aşılama ve bu değerlere dayalı iyi kararlar vermelerine yardımcı olmanın bir günde sağlanamayacağı unutulmamalıdır. Bu okul öncesi dönemde başlayan ve ergenliğin sonuna kadar devam eden bir süreçtir.

İyi bir örnek oluşturmak
Çocuklar 5 yaş ve bazen daha da erken yaşlarda anne-babalarının değer ve yaklaşımlarını benimseyerek kullanmaya başlarlar. Bu nedenle anne-babaların mümkün olduğunca erken yaşlardan itibaren model oluşturdukları davranışlara dikkat etmeye ve iyi bir örnek oluşturmak için özen göstermeye başlamaları gereklidir.

Ancak çocukların sadece kısmen anne-babaya benzeyeceği gerçeği de kabul edilmelidir. Çocukların da kendi fikirleri ve öncelikleri olacaktır. Ancak buna rağmen anne-babalar ergenliğin sonuna dek çocuklarının kararlarını etkileyebilirler.

Farklı bakış açılarından görmek
Çocuklara öğrettiğiniz değerlere dayanan iyi kararlar vermelerine yardımcı olmak için farklı açıları görmeye gayret etmelisiniz. Bunu hem anne-babalar hem de çocuklar yapmalıdır. Çocuğunuzun yerinde olmanın nasıl bir şey olacağını tahayyül etmeye çalışın ve onlara da farklı açılardan bakabilmeleri için yardımcı olun.

Farklı açılardan bakabilme konusunda başarılı olabilmeleri için çocukları farklı kültür ve dinlere mensup kişiler de dahil, çeşitli insanlarla etkileşimde bulunmaya teşvik edin. Birçok görüş açısına maruz kalmaları bu farklı açıların olumlu ve olumsuz yanlarını daha iyi değerlendirebilmelerini sağlayacaktır. Bu deneyimler daha iyi kararlar verebilme kabiliyetlerini de güçlenecektir.

Arkadaş baskıları yoğunlaşmadan önce
Arkadaş baskılarının yoğunlaştığı yaşlardan önce çocuklara değerlerinizi aşılama ve iyi karar verebilme kabiliyetlerini kazandırmanız önemlidir. Çocuklar 12-15 yaşlar arasında arkadaş baskısını en yoğun olarak algılarlar. Bu, mutlaka bu yaşlarda aşırı arkadaş baskısı olacağı anlamına gelmez. Ancak çocuklar bu yaşlarda henüz kendi güçlü yönlerini ve kabiliyetlerini belirleme sürecindedirler ve bu süreçte başkalarından etkilenmeleri daha kolaydır. Bu yaşlarda henüz kendi kararlarını savunacak ve bunlarda diretecek ölçüde güvene sahip olamayabilirler.

Özgüvenin güçlendirilmesi
Arkadaş baskısı ile baş edebilme ve baskıya karşı koyabilme sağlam bir özgüven sayesinde olur.

7-8 yaşlar civarında çocuklar "iyi" olduklarından emin olmak için sık sık kendilerini başkaları ile kıyaslarlar. Çocuğunuzun özgüveni yerindeyse kendisini başkaları ile kıyaslaması konusunda endişelenmeniz gerekmez. Güçlü ve zayıf yönleri ne olursa olsun çocukların kendileri hakkında iyi duygular beslemelerine yardımcı olmak anne-babaların önemli bir görevidir.

Bunu sağlamak için çocukların kendilerini başarılı ve ehil hissedebilecekleri faaliyetleri bulmalarına yardımcı olmanız gerekir. Bu faaliyet spor, sanat, müzik ve hatta yemek pişirme bile olabilir.

Çocukların bu tür faaliyetlerini pekiştirmeniz ve takdir etmeniz kendileri hakkında olumlu duygular hissetmelerine ve daha güvenli kararlar vermelerine yardımcı olacaktır. Bunun yanında günlük yaşamda çocuğunuzun olumlu anlarını, olumlu davranışlarını yakalamanız ve bunu ona belli etmeniz de önemlidir.

Aranızdaki iletişim kanallarının açık olması
Çocuklara sahip oldukları değerlere uygun yaşamaları ve iyi kararlar vermelerinde yardımcı olmanın en önemli yolu ise iletişim kanallarının açık tutulmasıdır. İletişim kanallarının açık tutulması ise iyi bir dinleyici olmanıza bağlıdır. Çocuklarınıza sürekli tavsiyelerde bulunmaktan kaçının ve kendisinin konuyu nasıl halletmek istediğini sorun.

Hatalarından ders almalarına izin verin
Son olarak bir klişe gibi gelse de, çocukların bazen de kendi hatalarından ders almaları gerektiğini unutmamalısınız. Kimi zaman daha iyi kararlar verme konusunda en güçlü motivasyonu kötü bir kararın sonuçları sağlar.

aile.org