20 EYLÜL - SEPTEMBER 20
Tarihte Bugün - Today in History


Başöğretmen Atatürk harf inkılabı çalışmalarında

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

20 Eylül 1928
Kayseri Cumhuriyet Halk Fırkası (Partisi) binası önünde kara tahta başında
Başbakan İnönü’yle yeni Türk harflerini tanıtırken

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

20 Eylül 1928
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Kayseri'de yeni Türk harflerini halka bizzat öğretirken

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

20 Eylül 1937
Dolmabahçe Sarayında Ülkü ile birlikte

At Dolmabahçe Palace with Ülkü (September 20 1937)

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Cumhurbaşkanı Atatürk, İstanbul'da küçük Ülkü ile resim ve heykel sergisinde
(20 Eylül 1937)

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Cumhurbaşkanı Atatürk, İkinci Türk Tarih Kurultayı nedeniyle
Dolmabahçe Sarayı'nda düzenlenen tarih sergisini gezerken
(20 Eylül 1937)

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Cumhurbaşkanı Atatürk, Dolmabahçe Sarayı'nda açılan resim ve heykel sergisine gelirken
(20 Eylül 1937)

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Cumhurbaşkanı Atatürk, Dolmabahçe Sarayı'nda açılan resim ve heykel sergisine gelirken
(20 Eylül 1937)

1937 - Başvekil İsmet İnönü, başbakanlıktan ayrılmak için Atatürk'ten izin istedi. İnönü'nün yerine İktisat Vekili Celal Bayar vekalet etmeye başladı.

İkinci Türk Tarih Kurultayı, Dolmabahçe Sarayı'nda toplandı. Kongreye katılan ünlü antropolog Eugene Pittard Atatürk'le Florya'da uzun bir görüşme yaptı.

Dolmabahçe Sarayı Veliaht Dairesi'nde, Atatürk'ün de isteğiyle, Türkiye'nin ilk resim ve heykel müzesi açıldı.

Atatürk'ün, saat 10.00'da ikinci Türk Tarih Kurultayı nedeniyle Dolmabahçe Sarayı'nda düzenlenen "Tarih Sergisi"ni açışı.

Atatürk'ün, öğleden sonra İsmet İnönü ile beraber Dolmabahçe Sarayı'nda ikinci Türk Tarih Kurultayı'nın açılışını ve çalışmalarını izlemesi.

İsmet İnönü'nün, dinlenmek üzere bir buçuk ay izin alarak Başbakanlıktan ayrılması ve Ekonomi Bakanı Celâl Bayar'ın Başbakan Vekilliği'ne atanması. (İsmet İnönü'nün Başbakanlıktan istifası: 25 Ekim 1937).

1936 - Atatürk'ün, akşamüzeri Sakarya motoruyla Heybeliada'ya geçerek İsmet Paşa'nın köşküne gelişi, geç saatlerde Dolmabahçe Sarayı'na dönüşü.

1934 - Atatürk'ün, akşam İstanbul'dan trenle Ankara'ya hareketi.

1933 - Başbakan İsmet İnönü ve Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras'ın, Sofya'yı ziyaretinde, 1929 Tarafsızlık Antlaşması'nın süresi uzatıldı.

1932 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda "Dil Encümeni" toplantısında bulunması.

1930 - Atatürk'ün, İstanbul'dan Ankara'ya gelişi.

1928 - Atatürk'ün, sabah Sivas'ta incelemeleri, Sivas Kongresi'nin toplandığı lise salonunu ziyareti ve lisenin hatıra defterine yazdıkları: "İlk Kongremizin toplandığı salonu görmekten çok duygulandım!"

Atatürk'ün, Sivas'tan hareketle Kayseri'ye gelişi.

Atatürk'ün, öğleden sonra Kayseri'den Ankara'ya hareketi.

1925 - Atatürk'ün, Ankara Hukuk Mektebi Öğretim Kurulu Başkanı Mahmut Esat (Bozkurt) Bey'e -15 Eylül 1925 tarihinde kendisine verilen- Öğretim Kurulu Fahrî Başkanlığı'nı memnuniyetle kabul ettiğini bildiren yazısı.

Atatürk'ün, Ankara'dan trenle İzmit'e hareketi.

1924 - Atatürk'ün, Hamidiye kruvazörünün hatıra defterine yazdıkları: "...Sınırlarının önemli ve büyük parçaları deniz olan Türk Devleti'nin donanması da önemli ve büyük olmak gerekir. O zaman Türk Cumhuriyeti daha kaygısız ve emin olacaktır. Mükemmel ve güçlü bir Türk donanmasına sahip olmak amaçtır."

Atatürk'ün, Lâtife Hanımla beraber sabah Hamidiye kruvazörü ile Ordu'dan Samsun'a gelişi, Belediye binasında görüşmeleri, akşam Şehir Belediyesi'nin şerefine verdiği ziyafette konuşması: "Düşmanların İzmir'e çıktıkları günlerde idi ki, İstanbul'dan çıkarak Samsun'a gelmiştim. Ben Samsun'u ve Samsun halkını gördüğüm zaman memleket ve millete ait bütün düşüncelerimin, kararlarımın her halde yerine getirilebilir olduğuna bir defa daha kuvvetle inandım. Samsunluların hal ve vaziyetlerinde gördüğüm, gözlerinde okuduğum vatanseverlik, ümit ve tasavvurlarımı olumlu kanaata ulaştırmaya kâfi gelmişti." [Kocatürk]

1922 - Fransız ve İtalyan kuvvetleri Çanakkale'den çekildi.

General Harington'un, İngiltere Savunma Bakanlığı'na gizli telgrafı: "...General Charpy, Mustafa Kemal'in Çanakkale'ye saldıracağını söylüyor. Çanakkale, İngiliz politikası için mihenk taşı olacak!"

Paris'te, İngiltere Dışişleri Bakanı Lord Curzon ile Fransa Başbakanı Poincaré arasında görüşme ve Lord Curzon'un söyledikleri: "Mart ayından beri Mustafa Kemal'i konferansa getirmek için harcanan çabalar bop gitti."

Boğazlara karşı girişilen Türk harekatını durdurmak ve barış konferansına zemin hazırlamak üzere Fransa - İngiltere ve İtalya temsilcilerinin Paris'te toplanmaları (bu toplantılar 23 Eylül 1922'ye kadar sürmüştür).

Bayramiç'in kurtuluşu.

Ayvacık'ın kurtuluşu.

1921 - Atatürk'ün, "Gazi" unvanı ve "Mareşal" rütbesinin verilişi nedeniyle orduya bildirgesi: "...Zaferden dolayı sizin kahramanlıklarınızla, sizin gösterdiğiniz nihayetsiz fedakârlıklar pahasına kazanılan bu büyük muzafferiyetlerin millet tarafından takdirini gösteren bu rütbe ve unvanı, ancak size mal ederek bütün askerlik hayatımın en büyük iftihar sermayesi olarak taşıyacağım."

Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin, Sakarya Zaferi sebebiyle Başkomutan Atatürk'e telgrafı: "Meclis, yüce ve saygıdeğer Başkanlarının, düşman ordusunu bozguna uğratan dahiyane karar ve önlemleri sayesinde kazanılan bu büyük zaferle kıvanç duymaktadır." [Kocatürk]

1920 - Ermeni harekâtının başlaması.

Atatürk'ün, Kâzım Karabekir'in 14 Eylül 1920 tarihli teklifine cevabı: "...Celâlettin Arif Bey'in Erzurum Valiliği'ne atanması mümkün değildir. Milletvekilliğinden istifa ettiği takdirde adı geçen vilâyete atanması Vekiller Heyeti'ne teklif olunabilir." [Kocatürk]

1919 - Padişah Vahdettin'in İstanbul Hükümetine yardımcı olunmasını "İtidal ve sükunetin muhafazasını..." isteyen beyannamesi.

Atatürk'ün, Amerikan Heyeti Başkanı General Harbord ile Sivas'ta görüşmesi. Harbord'un "Millet düşünülmesi mümkün her türlü girişim ve fedakârlıkta bulunduktan sonra dahi muvaffak olunamazsa ne yapacaksınız?" sorusuna Atatürk'ün verdiği cevap: "Bir millet varlığını ve bağımsızlığını temin için düşünülen girişim ve fedakârlığı yaptıktan sonra muvaffak olur. Ya muvaffak olamazsa demek, o milletin ölmüş olduğuna hükmetmek demektir. Bu sebeple millet yaşadıkça, fedakârane girişimlerine devam ettikçe başarısızlık söz konusu olamaz!"

Atatürk'ün, vilâyetlere, Mutasarrıf Samih Fethi Bey başta olmak üzere Çorumluların millî mücadele saflarında yer aldığını bildiren telgrafı. [Kocatürk]

1918 - Atatürk'ün, gelişen İngiliz taarruzu karşısında 7. Ordu'yu Şeria nehrinin doğusuna alma kararı.

İngilizlerin, Nasıra'da bulunan Yıldırım Orduları Grubu Karargâhfnı esir almak üzere, sabah şehre baskını. (Mareşal Liman von Sanders'in emri ile yapılan üst üste 3 karşı taarruz sonucu İngilizler işgal ettikleri tepeleri bırakıp çekilmek zorunda kalmışlardır. Ancak bu baskından sonra Liman von Sanders, öğleden sonra Nasıra'dan ayrılarak Taberiye'ye, oradan da Şam'a çekilmiştir). [Kocatürk]

1917 - Mustafa Kemal'in Halep'teki VII. Ordu Komutanı sıfatıyla, memleketin, Ordunun durumunu açıklayan tarihi raporunu göndermesi.

Atatürk'ün, Halep'ten genel durum değerlendirmesi ve General Falkenhein ile anlaşmazlığına dair Sadrazam ve Dahiliye Nazırı Talât Paşa ile Başkomutan Vekili ve Harbiye Nazırı Enver Paşa'ya raporu.

Atatürk'ün, Halep'ten -İstanbul'da bulunan- Bahriye Nazırı ve 4. Ordu Komutanı Cemal Paşa'ya, Sina cephesi hakkındaki düşünce ve önerilerini bildiren geniş raporu:".. .Elimizde bulunan kuvvetleri iyi kullanmak gereği! ...Sina cephesinin Mareşal Falkenhayn'dan alınarak bir Türk'e ve özellikle 7. Ordu Komutanı olması sebebiyle kendisine verilmesinin uygun olacağı!" (Tüm kaynaklarda, Cemal Paşa'ya -isteği üzerine- yazılan bu raporun, doğrudan Enver Paşa'ya yazıldığı, bir suretinin de Sadrazam Talât Paşa ve 4. Ordu Komutanı Cemal Paşa'ya gönderildiği kaydedilmektedir. Oysa ki Salih Bozok'un notları içinde yayımlanan belgede, raporun esas muhatabının Cemal Paşa olduğu, bir suretinin de -İstanbul'a gönderilen- Cevat Abbas (Gürer)'le Sadrazam Talât Paşa ve Başkomutan Vekili Enver Paşa'ya iletildiği kesinlik kazanmaktadır). [Kocatürk]

1917 - Mustafa Kemal sends a detailed report from Syria to the Government, advising it of the true condition of the army and the country.

1916 - Atatürk'ün, sabah. Doğu cephesinden Silvan'a dönüşü.

1916 - Allied offensive on the Salonika Front.

1915 - Atatürk'ün rahatsızlanması, Mareşal Liman von Sanders'in Anafartalar Grubu Karargâhı'na gelerek, kendisine geçmiş olsun dileğinde bulunması, sonra özel doktorunu gönderişi.

1910 - Mustafa Kemal, Fransa'da yapılan Pikardi manevralarına Türk Ordusu temsilcisi olarak katıldı.

1910 - Mustafa Kemal Visits France to observe French army maneuvers as member of a military delegation.

1908 - Atatürk'ün, Trablusgarp'a gitmek üzere Selanik'ten İstanbul'a hareketi (İstanbul'dan da deniz yoluyla Trablusgarp'a geçmiştir). (Atatürk'ün Selanik'ten ayrılış tarihi kesin değildir; olayların seyrine göre bu tarihin 18-20 Eylül 1908 tarihleri arasına düşmesi gerekmektedir). [Kocatürk]

1907 - Mustafa Kemal, Selanik'teki 3. Orduya atandı.



Kaynak..: AtaturkToday..

21 EYLÜL - SEPTEMBER 21
Tarihte Bugün - Today in History

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Atatürk İzmir’de (10 Eylül - 1 Ekim 1922)

Atatürk in İzmir (September 10 - October 1 1922)

1937 - Atatürk'ün, Ekonomi Bakanı Celal Bayar'a mektubu: "Başbakan Malatya Mebusu İsmet İnönü, şiddetli sürmenaj [fazla çalışmanın sebep olduğu yorgunluk] neticesi olarak mutlak istirahat şeklinde izne ihtiyaç hissetmekte olduğundan bahisle tedavisini bitirebilmek üzere bir buçuk ay müddetle izin istemiş ve isteği uygun bulunarak Başbakanlık Vekâleti'ne sizin atanmanız uygun görülmüştür. Durum Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na ve kendisine bildirilmiştir."

Atatürk'ün, öğleden sonra Dolmabahçe Sarayı'nda 2. Türk Tarih Kurultayı çalışmalarını izlemesi.

Atatürk'ün, saat 19.00'da Acar motoruyla bir gezinti yapması, Florya'ya gelerek geceyi burada geçirmesi.

1935 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda, Piatakof başkanlığında Sovyet Sanayi Heyeti'ni kabulü.

Atatürk'ün, İsmet İnönü ve Fevzi Çakmakla beraber akşam trenle İstanbul'dan Ankara'ya hareketi.

1934 - Atatürk'ün, İstanbul'dan Ankara'ya gelişi.

1932 - Himayei Etfal Cemiyeti tarafından düzenlenen Alaturka Güreş müsabakaları Taksim Stadyumu'nda yapıldı.

1931 - Atatürk'ün, İstanbul'da öğleden sonra Kâzım (Özalp) Paşa'nın oğlu Teoman'ın sünnet düğününü şereflendirmesi.

1929 - Atatürk'ün, Şişli Çocuk Hastanesi'ne giderek tedavi görmekte olan küçük çoban Sığırtmaç Mustafa'yı ziyareti.

1928 - Atatürk'ün, Kayseri'den Ankara'ya gelişi.

Atatürk'ün, yeni harflerin kullanılışı nedeniyle gramerde yapılacak değişiklikler hakkında Başbakanlığa yazısı.

1925 - Atatürk'ün, Ankara'dan trenle İzmit'e gelişi, Reşitpaşa vapuruna geçerek geceyi limanda vapurda geçirişi.

1924 - Mustafa Kemal Paşa, "Halk, köylüler bana her yerde iş programını şu iki kelime ile ihtar ettiler; Yol, mektep" dedi.

Atatürk'ün, Samsun-Çarşamba demiryolu hattının temel atma töreninde konuşması: "Memleket idaresinde cesaretle, kişisel belirsiz düşüncelerle ne yapılmak arzu ettiğini bilmeyenlere, halkın sağduyusuna başvurmayı tavsiye etmelidir. Halk, köylüler bana her yerde iş programını şu iki kelime ile ihtar ettiler: Yol, mektep!"

Atatürk'ün, öğleden sonra Samsun'da Hükümet Konağı'nı, Komutanlığı, hastaneleri ve -Samsun'a ilk gelişinde kaldığı- Mıntıka (Mantika) Palas'ı ziyareti, akşam halk arasında tiyatro seyretmesi.

1923 - Atatürk'ün, Lâtife Hanım'la beraber, Ankara Türkocağı salonunda toplanan Himaye-i Etfal (Çocuk Esirgeme Kurumu) Kongresi'nin açılışını izlemesi.

1922 - Kocaeli tarafsız bölgesindeki İngiliz askerlerinin bölgeyi boşaltarak İstanbul'a hareketi.

Atatürk'ün, Akşam gazetesi muharriri Falih Rıfkı (Atay) Bey'e İzmir'de, Büyük Taarruz ve Zafer hakkında demeci: "...Süvari tümenlerimizle, piyade kıtalarımız düşmanı ezip İzmir'e yürümekte birbirleriyle yarış etmişlerdir. İzmir rıhtımında süvarilerimizin kılıçları denizde şekillenirken, piyadelerimiz Kadifekale'de Türk bayrağını semaya yükselttiler."

Ayvacık'ın kurtuluşu.

1921 - Atatürk'ün, Sakarya Zaferi nedeniyle kendisini kutlayan Ankaralıların telgrafına cevabı: "Soylu milletimizin hayat ve bağımsızlığını yok etmek isteyen Yunan ordusunu yirmibir günlük meydan muharebesinden sonra bozguna uğratan ordumuz ve şahsım hakkındaki tebriklerinize teşekkür ederim."

1919 - Balıkesir mutasarrıflığına atanmış olan Ahmet Anzavur, topladığı kuvvetlerle Kuva-yı Milliyecilere karşı harekât başlattı.

Heyet-i Temsiliye adına Atatürk'ün, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti örgütüne Damat Ferit Kabinesi'nin iktidardan çekilmesini temin için Padişah'a yazı yazılmasını bildiren genelgesi: "...Ferit Paşa kabinesi vatan hıyanetine devam etmektedir. Kabine'nin bu devam ve ısrarı memleket için her dakika ayrı bir zarar doğuruyor. Bunların iktidar mevkiinden çekilmelerine çalışmak, en büyük bir vatan vazifesidir. Bunun için Zat-ı Şahane'ye gereken maruzatta bulunulması gereği bildirilir."

Atatürk'ün, Damat Ferit Paşa'nın Anadolu hareketini bolşevizm propagandası olarak göstermesi üzerine, Erzurum Vilâyeti'ne bildirgesi: "...Kalp ve vicdanını yabancı çıkarlarına satan birtakım kişilerin, ne olduğu milletimizce meçhul bir isim ve sebep uydurarak milletin bağımsızlık ülküsünü boğmaya ve milletin çok şükür kendi kuvvetiyle şimdiye kadar oluşturduğu hayırlı tesirleri bozmaya çalıştığı açıkça anlaşılıyor. Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Heyet-i Temsiliyesi, milletin kendi istekleri ve kendi görüşüne bütün kuvvetiyle ısrarlı ve bağlı kalacağını bütün uygarlık âlemine ilân eder."

Atatürk'ün, General Harbord'la Sivas'ta yaptığı görüşme hakkında Kâzım Karabekir'e yazısı: "...General, bütün millî hareket ve girişimlerimizi takdir ve 'Bir Türk olsaydım ben de ancak bu şekilde hareket ederdim' demiş ve pek samimî ve lehimizde ümit verici fikir ve görüşler de söylemiştir."

1918 - Atatürk komutasındaki 7. Ordu birliklerinin, Şeria nehrinin doğusuna geçmek üzere çekilme hareketine başlaması.

1916 - Allied offensive on the Salonika Front.

1910 - Mustafa Kemal, Fransa'da yapılan Pikardi manevralarına Türk Ordusu temsilcisi olarak katıldı.


Kaynak..: AtaturkToday..

22 EYLÜL - SEPTEMBER 22
Tarihte Bugün - Today in History

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

22 Eylül 1935
Cumhurbaşkanı Atatürk, İstanbul'a giderken trende İsmet İnönü ve Afet İnan'la

1937 - Atatürk'ün, öğleden sonra Florya'dan Dolmabahçe Sarayı'na gelerek 2. Türk Tarih Kurultayı'nın çalışmalarını izlemesi.

1936 - Atatürk'ün, akşam İsmet İnönü ile Haydarpaşa'ya gelerek onu Ankara'ya uğurlaması, Dolmabahçe Sarayı'na dönüşü.

1935 - Atatürk'ün, İsmet İnönü ve Fevzi Çakmak'la beraber İstanbul'dan Ankara'ya gelişi.

1930 - Atatürk'ün, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin olağanüstü toplantısında Başbakan İsmet Paşa'nın millî para siyaseti ve doğu olayları hakkındaki konuşmasını izlemesi.

1929 - Atatürk'ün, küçük çoban Sığırtmaç Mustafa'yı Şişli Çocuk Hastanesi'nde tekrar ziyaret ederek tedavisi hakkında bilgi alması.

1925 - Atatürk'ün, İzmit'ten Reşitpaşa vapuru ile Mudanya'ya gelişi ve -kendisini İstanbul'a davet eden- İstanbul Heyeti'ni kabulü ve söyledikleri: "...İstanbul'u ziyaret etmeyi çok isterim. Bu arzumun gerçekleşmesinde doğrusu bugüne kadar çok gecikmeler oldu. Bunun sebepleri kolaylıkla izah edilebilir, inşallah bu sebeplerin ortadan kalkmasıyla İstanbul ve İstanbulluları da ziyaret etmek bahtiyarlığına kavuşacağım."

Atatürk'ün, Reşitpaşa vapurunun hatıra defterine yazdıkları: "Gördüğümüz intizam ve mükemmeliyet, Seyrisefain (Denizbank) idaremizin yetenekli ellerde bulunduğuna şüphe bırakmamaktadır. Bu yazılarım teşekkürdür."

Atatürk'ün, Mudanya'dan Bursa'ya gelişi.

1924 - Mustafa Kemal Samsun'da Ticaret Okulu'ndaki konuşmasında bilime olan inancını belirten, ünlü konuşmasını yaptı: "Hayatta En Hakiki Mürşit İlimdir."

Atatürk'ün, Öğretmenler Birliği'nin Samsun İstiklâl Ticaret Mektebi'nde şerefine verdikleri çayda konuşması: "Bu çay ziyafetini düzenleyenlere özel olarak teşekkür ederim. Bu vesile beni, Samsun'un çok aydın ortamında bulundurmuş oldu. Bu vesile beni, kafaları ilim ve fen ile bezenmiş kıymetli insanlardan oluşmuş bir topluluk huzurunda bulunmakla pek mutlu etti. Dünyada her şey için, uygarlık için, hayat için, başarı için en gerçek yol gösterici ilimdir, fendir, ilim ve fennin dışında yol gösterici aramak dalgınlıktır, bilgisizliktir, doğru yoldan sapmaktır! Yalnız, ilim ve fennin yaşadığımız her dakikadaki gelişimini kavramak, ilerlemeleri zamanında izlemek şarttır."

Atatürk'ün, Samsun'da Öğretmenler Birliği'ni ziyareti ve Birliğin hatıra defterine yazdıkları: "...Bütün Türkiye'yi içine alan Öğretmenler Birliği'nin, bütün milleti aydın birlik haline getirdiği zaman, Türk milletinin nasıl bir demir kütle olacağını düşünmek cidden büyük zevk ve saadettir!" [Kocatürk]

1922 - Atatürk'ün, İkdam gazetesi muharriri Yakup Kadri (Karaosmanoğlu) Bey'e İzmir'de, barış şartları hakkında demeci: "...Askerî hareket, siyasî faaliyetin ümitsiz olduğu noktada başlar. Ümidin güven verici bir surette avdeti, orduların hareketinden daha hızlı, hedeflere erişmeyi temin edebilir."

Atatürk'ün, İstanbul ve Boğazlar üzerine harekât ile ilgili Kâzım Karabekir'e telgrafı: "Pek kuvvetli olmamıza rağmen siyasette de pek hesaplı ve mutedil bulunuyoruz. Herhalde meseleyi siyasetle çözümlemeyi tercih etmekteyiz."

General Harington'un, İngiltere Savunma Bakanlığı'na telgrafı: "...Mustafa Kemal tarafsız bölgeyi çiğnememe kararını bugün verecektir, sanırım. Çiğnerse, karşısında İngiltere'yi ve dominyonları bulacağını açıkça kendisine duyurdum(!)" [Kocatürk]

Fransa Başbakanı Poincaré'in, Paris'te İngiltere Dışişleri Bakanı Lord Curzon'a söyledikleri: "Mustafa Kemal kuvvetleri ileri yürümek istiyor; Mustafa Kemal, onları frenlemeye çalışıyor. Çatışmayı önlemenin tek yolu Mudanya Konferansı'nı başlatmaktır."

Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul ve Boğazlar üzerine harekatı ile ilgili, Kazım Karabekir Paşa'ya telgrafı: "Pek kuvvetli olmamıza rağmen, siyasette de pek hesaplı ve mutedil bulunuyoruz. Herhalde meseleyi siyasetle halletmeyi seçmeliyiz."

Ezine'nin kurtuluşu.

Milli kuvvetlerin Susurluk'a girişi.

Damat Ferit Paşa'nın İstanbul'dan Avrupa'ya kaçışı.

1922 - Paris'te biraraya gelen Poincaré, Lord Curzon ve Kont Sforza oldukça gergin bir toplantı yaptı.

Damat Ferit Paşa eşi ve çocuklarıyla Nice'e kaçtı.

1919 - Atatürk'ün, Vahdettin'in İstanbul hükümetine yardımcı olunmasını isteyen 20 Eylül 1919 tarihli bildirgesini cevaplaması ve Damat Ferit Paşa Hükûmeti'nin derhal düşürülmesini istemesi.

Mustafa Kemal Paşa'nın Amerikan heyetinin başkanı General Harbord ile Sivas'ta görüşmesi.

General Harbord Hey'eti ve General'e Verdiğim Cevap (Nutuk)

Efendiler, hatırlarınızda olsa gerektir ki, memleketimizde ve Kafkasya'da incelemeler yapmak üzere Amerikan Hükûmeti General Harbord'un başkanlığında bir hey'et göndermişti.

Bu hey'et Sivas'a geldi. 22 Eylül 1919 günü General Harbord ile uzun uzadıya görüştük. General'e, Millî Mücadele'nin maksat ve gayesi, millî teşkilât ve birliğin ortaya çıkış sebebi, müslüman olmayan azınlıklara karşı gösterilen duygular, yabancıların memleketimizdeki yıkıcı propaganda ve eylemleri üzerinde ayrıntılı ve belgelere dayanan açıklamalarda bulundum.

General'in bazı garip soruları ile de karşılaştım. Söz gelişi: «millet, tasarlanıp yapılabilecek her türlü teşebbüs ve fedakârlığa başvurduktan sonra da başarı sağlanamazsa ne yapacaksın?» gibi.

Yanlış hatırlamıyorsam, verdiğim cevapta demiştim ki: Bir millet varlığını ve istiklâlini kurtarabilmek için düşünülebilen her türlü teşebbüs ve fedakârlığı yaptıktan sonra başarıya ulaşır.

Ya başaramazsa demek, o milletin ölmüş olduğu hükmüne varmak demektir. Öyle ise, millet yaşadıkça ve fedakârca teşebbüslerine devam ettikçe başarısızlık da söz konusu olamaz.

General'in bu sorusunun altında yatan asıl maksadın ne olabileceğini araştırmak istemedim. Ancak, verdiğim cevabın kendisince takdirle karşılandığını bugün yeri gelmişken belirtmek isterim. Kaynak atam.gov.tr

1918 - Atatürk'e, olağanüstü hizmetleri ve ordusunu imhadan kurtardığı için fahrî yaverlik unvanı verilişi (A.H.E., s.153; Borak, s.165;Ata ve i., s.75). (Bu tarih A.K.D.D.A.Y., s.87'de 21 Eylül 1918; A.Y.A., s.50, K.A.B.K.Ö., s.104 ve A.N.M., s. 179 'da 23 Eylül 1918 olarak gösterilmiştir). [Kocatürk]

1916 - Allied offensive on the Salonika Front.

1909 - Selânik'te "İttihat ve Terakki Büyük Kongresi"nin toplanışı.

Atatürk'ün 1907'de üye olduğu İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin 2. Büyük Kongresine katılması.

Atatürk, bu kongrede bir konuşma yaparak ordunun siyasetten çekilmesi gereğini savunmuştur.

Selanik'te, İttihat ve Terakki Cemiyeti 2. Büyük Kongresi'nin toplanışı, bu kongre'ye Trablusgarp delegesi olarak katılmış olan Atatürk'ün, bir konuşma yaparak ordunun siyasetten çekilmesi gereğini savunması: "...Ordumuzun içinde bulunan Cemiyet arkadaşlarımız, politikada devam etmek istiyorlarsa, ordudan çıkmalı ve Cemiyetimizin halk içindeki teşkilâtı arasına girmelidirler. Bu suretle gün bile kaybına meydan vermeyerek, ordumuz politikadan uzaklaşmalıdır. Ve ordu içinde kalacak dostlarımız da, artık politika ile meşgul olmamalı ve bütün gayretlerini ordumuzun kuvvetlenmesine çevirmelidirler. Cemiyetimiz de, bir an önce, teşkilâtımızı halkın içinde genişleterek milletimize dayanan siyasî bir parti haline gelmelidir." Atatürk, II. Meşrutiyeti takiben ordunun, "İttihat ve Terakki Cemiyeti" ile sıkı alâkasının ve siyasete karışmasının tehlikelerini sezinlemeye başlamış, bu görüşlerini kongrede açıkça dile getirmişti. Fakat Cemiyetin önde gelenleri onun bu görüşlerini paylaşmadılar. Mustafa Kemal de kendisini Cemiyetten uzak tutarak doğrudan doğruya askerî vazifesine verdi, İttihat ve Terakki Cemiyeti ile anlaşmazlığı ve aralarının açılması böyle başladı. [Kocatürk]

1909 - Mustafa Kemal attends the annual congress of the Party of Union and Progress at Salonica (as delegate from Tripoli). Defends the idea that the State (which is in danger) needs a strong army and, at the same time, a powerful party. States that the army should not engage in political activity.

1908 - Bulgaristan, Osmanlı'dan bağımsızlığını ilan etti.


Kaynak..:AtaturkToday..

23 EYLÜL - SEPTEMBER 23
Tarihte Bugün - Today in History

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Atatürk İzmir’de (10 Eylül - 1 Ekim 1922)

Atatürk in İzmir (September 10 - October 1 1922)



1937 - Atatürk'ün, öğleden sonra Dolmabahçe Sarayı'nda 2. Türk Tarih Kurultayı'nın çalışmalarını izlemesi.

Atatürk'ün, gece Acar motoruyla Florya'ya gelişi, geceyi burada geçirişi.

1933 - Dolmabahçe Sarayı'nda, akşam Atatürk'ün sofrasında, Abdülhak Hâmit ve eşi Lüsyen Hanım'ın da davetli olarak bulunması.

1932 - Atatürk'ün, Ahmet Rasim'in ölümü üzerine, çocuklarına başsağlığı telgrafı: "Değerli babanızın ölümü büyük kayıptır. Çok acı duydum!"

1925 - Atatürk'ün, Bursa Türkocağı'nda konuşması: "...Güzel bir serpuş olan şapkadan pek az bir zamanda dervişler, mürit ve hocalar da memnun kalacaklardır! Zeki insanlar, uygar olmayan bir kılık altında kişisel ve bilimsel kıymetlerini kaybetmektedir. Bu sebeple şerefli yerlerini korumak için uy*gar kılığa bürünmek lâzımdır."

1924 - Atatürk'ün, Samsun'da bazı heyetleri kabulü ve şehrin ihtiyaçları hakkında bilgi alması.

Atatürk'ün, Lâtife Hanımla beraber evinde misafir kaldıkları Şahinzade Remzi Bey'in aile albümüne hatıra olarak yazdıkları: "Samsun'da kaldığımız günler içinde misafir olduğumuz Şahinzade Remzi Bey'in evinde, evin sahibi tarafından gördüğümüz misafirseverliği ve nezaketi özellikle kaydederim." [Kocatürk]

1922 - Atatürk'e, İtilâf Devletleri Dışişleri Bakanları imzasıyla "Askerî harekâtın durdurulması ve bir barış konferansının toplanmasıyla ilgili" nota verilmesi.

Türk süvarilerinin, Çanakkale'de "tarafsız bölge"ye girişleri.

Atatürk'ün, Kâzım Karabekir'in Büyük Zafer'i kutlayan telgrafına cevabı: "12.9.1922 tarihli telgrafınızı 23.9.1922'de İzmir'de aldık. Kahraman ordularımız hakkında gösterilen takdirkâr duygularınıza teşekkürlerimizi sunarız."

İngiltere Koloniler Bakanı Churchill'in Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda ve Güney Afrika Birliği Genel Valilerine telgrafı: "Kabine, Avrupa'ya yapılacak Türk saldırısına, Mustafa Kemal'in İstanbul'dan Müttefikleri atmasına karşı koymaya ve Gelibolu yarımadasını elde tutmaya karar verdi. Hükûmetinizin bir askerî birlik gönderip gönderemeyeceğini bilmek istiyorum."

Lapseki'nin kurtuluşu.

1922 - Paris'te toplanan Fransa Başbakanı ve Dışişleri Bakanı H. Poincaré, İngiltere Dışişleri Bakanı Lord Curzon ve İtalya'nın Paris Büyükelçisi Kont Sforza barış antlaşması için Venedik veya başka bir yer önererek, Meriç ve Edirne'ye kadar Trakya'nın Türklere bırakılacağını ve antlaşmanın imzalanmasıyla birlikte İstanbul'un boşaltılacağını, ateşkes için de Mudanya'da biraraya gelineceğini açıkladılar.

Türk birlikleri tüfeklerini ters asarak "tarafsız bölge"ye girdi.

1922 - Turkish troops enter Turkish Straits neutral zone.

1920 - İlk Sovyet Savaş malzemeleri geldi.
İlk Rus savaş malzemesi getiren motorun Tuapse'den Trabzon'a gelişi.

1918 - 7. Ordu birliklerinin, Atatürk'ün sevk ve idaresinde Şeria nehrinin doğusuna gelişi.

1917 - 23 Eylül 1917 Tarihinde Muharebe Altın İmtiyaz Madalyası ile taltif buyrulmuştur.
Atatürk'e, Doğu cephesindeki muharebelerde gösterdiği yararlıklar nedeniyle "Muharebe Altın imtiyaz Madalyası" verilmesi.

Bahriye Nazırı ve 4. Ordu Komutanı Cemal Paşa'nın, kendisine gönderilen 20 Eylül 1917 tarihli geniş rapor üzerine Atatürk'e telgrafı: "Görüşlerinizi cidden isabetli telâkki ederim."

1916 - Allied offensive on the Salonika Front.

1915 - Atatürk'ün, -Almanya'nın İstanbul Elçiliği görevlilerinden Dr. Ernest Jackh'ı çadırında kabulü ve söyledikleri: "Tam manasıyla Ruslar gibi karaya tıkıldık. Ruslar çökmeğe mahkûmdurlar; çünkü Boğazları kapayarak onları Karadeniz'e tıkadım. Bu suretle, müttefiklerinden ayrı düşürdüm. Fakat biz de aynı sebep dolayısıyla yıkılmağa mahkûmuz. Gerçekten biz, Akdeniz, Kızıldeniz ve Hint Okyanusu sahillerine yerleşmiş bulunuyoruz; fakat herhangi bir okyanusa çıkmayı göze alamayız. Deniz kuvvetlerine sahip olmayan bir kara kuvveti olmak itibariyle biz, yarımadamızı, kara kuvvetlerini hiçbir tehdide uğratmaksızın istediği sahile getirebilen deniz kuvvetlerine karşı savunmaya asla muktedir olamayacağız." (Atatürk, bu görüşmenin yapıldığı günlerde rahatsızlığı nedeniyle çadırında istirahat etmektedir. Ernest Jackh, hatıralarında şu bilgileri vermektedir: "Mustafa Kemal Bey, ağır surette hastaydı ve bu yüzden kendisini ziyaret için çadırına gittim. Malarya [sıtma]'ya tekrar yakalanmıştı. O kadar zayıflamıştı ki, ilkin tanıyamadım. Bununla beraber ateşli tabiatı, evvelce sık sık yaptığımız bütün gece devam eden çok sevdiği görüşmeler gibi, bizi, siyasî bir tartışmaya daldırdı.")



Kaynak..:AtaturkToday..

24 EYLÜL - SEPTEMBER 24
Tarihte Bugün - Today in History

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

24 Eylül 1924
Atatürk'ün, Samsun'dan ayrılışı ve Havza'ya gelişi.

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]




1937 - Atatürk'ün, Florya'da denize girişi.

1932 - Atatürk'ün, saat 12.30'da Sakarya motoru ile Büyükdere'ye kadar bir gezinti yapması, öğleden sonra Dolmabahçe Sarayı'nda Türk Dili Tetkik Cemiyeti'nin toplantısına başkanlık edişi.

1930 - Fethi Bey, Gümüşhane mebusu olarak TBMM'ye girdi.

Adana’da Ahali Cumhuriyet Fırkası kuruldu.

1927 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü (Araş) Bey'i kabulü.

1924 - Atatürk'ün, Lâtife Hanımla beraber Erzurum'a gitmek üzere saat 10.00'da otomobille Samsun'dan ayrılışı ve Havza'ya gelişi.

Atatürk'ün, Havza'da konuşması: "...Havza'ya ve Havzalılara çok borçluyum. Kalbî bağlılığımı ebediyen saklayacak, sizi hiç unutmayacağım. Muhterem Havzalılar! İlk cüreti, ilk cesareti gösteren, ilk örgüt yapan siz oldunuz. İnkılâp ve Cumhuriyet Tarihi'nde kahraman Havza'nın ve Havzalıların büyük bir yeri vardır."

Atatürk'ün, Lâtife Hanımla beraber öğleden sonra Havza'dan Amasya'ya hareketi.

Atatürk'ün, Lâtife Hanımla beraber saat 19.30'da Havza'dan Amasya'ya gelişi ve karşılayıcılara hitaben konuşması: "...Cumhuriyet bayrağı altında birlik, kararlılık ve gayret en esaslı ilkemiz olmalıdır"

Atatürk'ün, gece Amasya Belediyesi tarafından şerefine verilen ziyafette konuşması: "Benim için, memleket için, inkılâp için çok mühim günler geçirdiğim bir şehirde bulunuyorum. Milletin varlığını tanımayı alçalma sayanlar, kendilerinin Allah'ın gölgesi olduğunu iddia dalgınlığında, cüretinde, sahtekârlığında bulunanlar, en nihayet bu mukaddes varlığa ilk defa bu şehirde hürmete mecbur edilmişlerdir!" [Kocatürk]

1922 - Atatürk'ün, İleri gazetesi başyazarı Celâl Nuri (İleri) Bey'e İzmir'de Zafer hakkında demeci: "...Askere istirahat emrediyorum, asker dinlenmiyor ve İzmir'de istirahat ederiz, karşılığıyla cenk ediyorlar!"

Atatürk'ün, İzmir Belediyesi tarafından kendisine hemşehrilik unvanı verilmesi üzerine teşekkür telgrafı: "Vatanımızın Akdeniz'e karşı sevgilisi olan, düşman istilâsından kurtarılması için bütün memleketi seve seve senelerce mihnet ve fedakârlıklara sevk etmiş bulunan İzmirimizin hemşehrileri arasında sayılmak, benim için sonsuz bir sevinç ve övünme kaynağı olmuştur."

Türk süvarilerinin Çanakkale'de "tarafsız bölge"yi işgali üzerine İngiliz birliklerinin daha dar bir mevziye yerleşmek üzere geri çekilmeleri.

1922 - İngilizler Türk birliklerinin tarafsız bölgeden çekilmesini istedi.

Türk Kuvvetlerinin Çanakkale'de "Tarafsız Bölge"yi işgali üzerine, İngiliz Birliklerinin daha dar bir mevziiye yerleşmek üzere geri çekilmeler.

Sovyet Hükümeti'nin İtilaf Devletleri'ne Boğazlar sorunuyla ilgili görüşlerini kapsayan notası.

1922 - Uşak'tan Ankara'ya götürülen Yunan esir kafilesindeki Trikopis, yenilgide hatanın kendisinde olmadığını bir an önce barış yapılmasını beklediğini söyledi.

1921 - Bolvadin Yunan kuvvetlerinden geri alındı.

1921 - Mustafa Kemal ile Fransız Meclisi Harici İşler Komisyon başkanı Franklin Bouillon arasında Türk-Fransız barış görüşmelerinin yeniden başlaması.

1920 - Doğu Cephesinde Ermeniler, Bardız ve Kötek'te saldırıya geçti.

1919 - Atatürk'ün, Millî Mücadele ve Kuva-yi Milliye'nin amaçları hakkında General Harbord'a yazısı: "...Eğer memleketimiz yabancıların entrika ve müdahalelerinin kâbusundan kurtarılırsa ve memleketin meseleleri, millî irade ve arzulara hürmet eden muktedir bir hükümet tarafından idare edilirse, memleketin bütün dünya için memnuniyet kaynağı olacak bir duruma geleceğine dair en kesin teminatları verebiliriz."(Bu yazı 9 Ekim 1919 günü Batum'dan Samsun'a dönen Harbord'a iletilmiştir). [Kocatürk]

Atatürk'ün Amerika, İngiltere, Fransa, İtalya Yüksek Komiserleri ile Flemenk, İspanya, İsveç ve Danimarka Elçiliklerine telgrafı: "...Bütün Osmanlı vatanında tam sükûn ve ayırım yapılmaksızın cins ve mezhep hürriyetinin korunması hüküm sürdüğü halde, bazı kötü amaçlı kişiler, millî vicdandan doğan cereyanı Müslüman olmayan unsurlar aleyhinde göstermek istedikleri haber alındığından bütün tebaanın aynı hakka sahip ve memleketimizdeki yabancıların da vatan ve milletimiz aleyhinde bulunmamak şartıyla Osmanlı misafirperverliğini görmekte devam edecekleri 16.9.1919 tarihi ile bildirilmişti. Bu sebeple memleketimiz dahilinde mevcut olan asayişin devamının ve Müslüman olmayan vatandaşlarımızın her türlü korunmasının güven altında bulunduğunu ifade etmekle şeref kazanırız."

Atatürk'ün, Millî Mücadele aleyhinde faaliyetleri görülen Eskişehir Mutasarrıfı Hilmi Bey hakkında bildirgesi.

1917 - Atatürk'ün, Halep'ten Cemal Paşa'ya -20 Eylül 1917 tarihli raporuna- ek raporu: "Cephede iki ordu karargâhının bulunmasının lüzumsuz ve hatta savunma için sakıncalı olacağı, cephenin kendi komutası altına verilmesinin uygun olacağı, Falkenhayn'ın Sina cephesinde kullanılmasında ısrar edilecek olursa kendisinin 7. Ordu Komutanlığı'ndan affolunması!" (Tüm kaynaklarda, Cemal Paşa'ya yazılan bu raporun, doğrudan Enver Paşa'ya yazıldığı, bir suretinin de Cemal Paşa'ya gönderildiği kaydedilmektedir. Oysa ki Salih Bozok'un notları içinde yayımlanan belgede, raporun esas muhatabının Cemal Paşa olduğu, bir suretinin de Enver Paşa'ya gönderildiği kesinlik kazanmaktadır). (Yıldırım Orduları Grubu Komutanlığı tarafından Sina cephesi iki bölgeye ayrılmış, bir bölge 7. Ordu Komutanı olarak Atatürk'ün, diğer bölge 8. Ordu Komutanı olarak General von Kress'in komutasına verilmişti. Atatürk, söz konusu raporunda bu noktaya temas ediyor). [Kocatürk]

1916 - Doğu cephesine gelen Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın, cepheden Atatürk'e ve 16. Kolordu mensuplarına tebrik ve selâm telgrafı.

1916 - Allied offensive on the Salonika Front.

1915 - Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın, beraberinde Başkomutanlık Vekâleti Harekât Şubesi Müdürü Yarbay İsmet (İnönü) Bey olduğu halde Gelibolu'ya gelişi.

1911 - Atatürk'ün, İstanbul'dan, Selanik'te bulunan Salih (Bozok) Bey'e mektubu: "Genelkurmay 1. Şube'ye memur edildim. Orduyu, memleketi kurtarmak için çok fedakârane çalışmak lâzım. Başka çare yok! ...İstanbul muhiti pek pis, herkes kişisel çıkarından başka bir şey düşünmüyor!" [Kocatürk]

1882 - İstanbul Beyazıt Kütüphanesi kuruldu.



Kaynak..:AtaturkToday..

25 EYLÜL - SEPTEMBER 25
Tarihte Bugün - Today in History

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

25 Eylül 1930
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal,
TBMM'nin olağanüstü toplantısını locasından izlerken



1937 - Atatürk'ün, öğleden sonra Florya'dan Dolmabahçe Sarayı'na gelerek 2. Türk Tarih Kurultayı'nın son gün çalışmalarını izlemesi ve kapanış töreninde bulunması.

Atatürk'ün, akşam motorla bir gezinti yaparak Florya'ya gelişi, geceyi burada geçirişi.

1936 - Atatürk'ün, Uluslararası 6. İzmir Fuarı'nın kapanışı nedeniyle İzmir Belediye Başkanı Dr. Behçet Uz'un bağlılık telgrafına teşekkür cevabı.

1933 - Atatürk'ün, Bulgaristan'dan dönen Başbakan İsmet Paşa ve Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Bey'i Dolmabahçe Sarayı'nda kabulü ve Sofya görüşmeleri hakkında bilgi alışı.

1931 - Atatürk'ün, akşam İstanbul'dan Ankara'ya hareketi.

1930 - Atatürk'ün, kendisine ömür boyu cumhurbaşkanlığı teklifi söylentileri üzerine gazetecilere demeci: "Siz ve kamuoyu bilmelisiniz ki, bu yoldaki teklifler hoşuma gitmemiştir ve gitmez! Dediğiniz gibi bir teklifi, benim idealimi cidden rencide eden bir mânada telâkki ederim."

İsmet Paşa'nın Başbakanlıktan istifası.

1925 - İstanbul'da, tulumbacı teşkilatı yerine, modern motorlu itfaiye teşkilatı kuruldu.

1924 - Atatürk'ün, Lâtife Hanımla beraber sabah Amasya'dan hareketle saat 16.00'da Tokat'a gelişi.

1922 - Atatürk'ün, "Reuter Ajansı" muhabirine İzmir'de, Büyük Zafer ve Trakya hakkında demeci.

İngiliz Yüksek Komiseri Rumbold'un, İngiltere Dışişleri Bakanı Lord Curzon'a telgrafı: "2000 kişilik bir Türk süvari kuvveti Erenköy'de göründü. Bunları tarafsız bölgeden geri çekmesini, Mustafa Kemal'e duyuruyoruz. Yoksa Harington bunları geri çevirecek(!)" [Kocatürk]

Hamit (Hasancan) Bey'in, İstanbul'dan Atatürk'e telgrafı: "...General Pellé, 2000 süvarimizin Erenköy'den geri çekilmésini rica etti."

1921 - Malta'dan kaçarak Kuşadası'na gelen Ali İhsan (Sabis) Paşa'nın, Söke'den Başkomutan Atatürk'e Anadolu'da vazife isteyen telgrafı.

1918 (25-26) - Atatürk'ün ve 7. Ordu Karargâhı'nın Dera'ya gelişi.

1818 - ANZAC Mounted Division capture Amman.
The capture of Amman came during the final days of the fighting in Palestine, as British Empire troops routed the Turkish armies and won a series of decisive victories.

1916 - Allied offensive on the Salonika Front.

1911 - İtalya, Osmanlı Devleti'ne savaş ilan etti.



Kaynak..: AtaturkToday..

26 EYLÜL - SEPTEMBER 26
Tarihte Bugün - Today in History
TÜRK DİL BAYRAMI
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Atatürk İzmir’de (10 Eylül - 1 Ekim 1922)

Atatürk in İzmir (September 10 - October 1 1922)


1938 - Atatürk'ün, Dil Bayramı nedeniyle Türk Dil Kurumu Genel Sekreteri İbrahim Necmi Dilmen'in söylevini radyodan dinlemesi ve takdirlerini bildirmesi.

Atatürk'ün, gece şiddetli bir iç sıkıntısı ve baş dönmesi geçirmesi

1937 - Atatürk'ün, akşamüzeri ikinci Türk Tarih Kurultayı'na katılan tarih öğretmenlerine Beylerbeyi Sarayı'nda verilen çayı şereflendirmesi, öğretmenlerle görüşmesi, akşam Florya'ya dönüşü.

1935 - Atatürk'ün, Dil Bayramı'nın 3. yıldönümü nedeniyle Türk Dil Kurumu'na tebrik telgrafı: "...Türk Dil Kurumu'nun verimli çalışmasını ve bütün yurttaşların dil işlerine gösterdiği büyük ilgiyi sevinçle anarım. Bayramınız kutlu olsun."

1934 - Atatürk'ün, "Dil Bayramı" nedeniyle Ankara Halkevi'nde yapılan toplantıyı şereflendirmesi.

Gazi Mustafa Kemal, yanında Başbakan İsmet (İnönü) Bey olduğu hâlde saat 17.30’da Ankara Halkevi’ni teşrif edip locasından Türk Dili Tetkik Cemiyeti’ce düzenlenen II. Dil Bayramı toplantısını izleyip saat 19.30’da Çankaya Köşkü’ne döndüler. Aynı gün; TDTC Başkanı ve Millî Eğitim Bakanı Abidin (Özmen) ve TDTC üyelerinden Besim (Atalay), Naim Hâzım (Onat) ve Velet Çelebi (İzbudak) Beylerle görüştüler.

Atatürk'ün, İstanbul'da toplanan Parlamentolar Birliği Konferansı üyelerinin telgrafına cevabı: "...Çalışmalarınızda tam bir başarıyla Türkiye'deki kalışınızın zevkli olması hakkındaki samimî temennilerimi iletirim."

1933 - Türk Dili Tetkik Cemiyeti'nin düzenlediği Dil Bayramı kutlandı.

Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda Yunanistan eski Başbakanı Venizelos'u kabulü ve görüşmesi.

1932 - "Dil Bayramı" ilk kez kutlandı.
İlk Türk Dil Kongresi toplandı.

26 Eylûl - 5 Ekim 1932'de yapılan Birinci Türk Dili Kurultayı'nın çalışma programını Atatürk hazırlamıştı.

Cumhurbaşkanı, Kurucu ve Koruyucu Başkan Gazi Mustafa Kemal, 13.30-19.00 saatleri arasında, Dolmabahçe Sarayı’nda çalışmalarına başlayan I. Türk Dili Kurultayı’nın açış toplantısında hazır bulundular. Kurultay açış konuşmalarını ve oturumda sunulan Sâmih Rifat Bey'in “Türkçenin Ari ve Sami Lisanlarla Mukayesesi” başlıklı konferansını dinlediler.

Yüzyıllar boyunca Türk diline giren yabancı kelimeler Türkçe'den arındırıldı.
(Kurultay, 5 Ekim 1932 tarihine kadar çalışmalarını sürdürmüştür).

1932 - Tayyareci Vecihi Bey (Hürkuş), pilot yetiştirmek amacıyla Yeşilköy'de özel tayyare mektebi açtı.

1931 - Atatürk'ün, İstanbul'dan Ankara'ya gelişi.

Atatürk'ün, İkinci Balkan Konferansı'nın Ankara'da yapılan son birleşiminde delegelere hitaben Fransızca konuşması: "...Artık insanlık kavramı, vicdanlarımızı arıtmaya ve hislerimizi yüceltmeye yardım edecek kadar yükselmiştir!"

1930 - Yeni kabinenin tekrar İsmet (İnönü) Paşa tarafından kuruluşu.

Ahali Cumhuriyet Fırkası, Adana'da kuruldu.

1926 - İstanbul'da 'Yıldız Gazinosu' açıldı.

1924 - Atatürk'ün, Tokat Valiliği'nde ilgililerden şehrin sorunları hakkında bilgi alışı, daha sonra Kolordu Dairesi'ni ziyareti, akşam Tokat Musiki Yurdu tarafından verilen konseri izlemişi.

1922 - General Harington'un, Atatürk'e, Türk süverilerinin Çanakkale'de girmiş oldukları "tarafsız bölge" dışına çekilmesi hakkında telgrafı.

Atatürk'ün, General Harington'un 26 Eylül 1922 tarihli telgrafına cevabı: "...Tarafsız bir bölgenin, şimdiye kadar Büyük Millet Meclisi Hükûmeti He Müttefik Hükûmetler arasında kararlaştırılmış olduğundan haberim yoktur. Süvarilerimizin ve kıtalarımızın harekâtı, mağlup Yunan ordusunu takip harekâtından ibarettir." [Kocatürk]

1921 - Yunan Kralı Konstantin'in Atina'ya dönmek üzere Bursa'dan ayrılışı.

Bursa'da bulunan Yunanistan kralı Konstantin kentten ayrılırken, "Türkleri kalbinden vurduk" dedi. Kars Konferansı başladı.

Atatürk'ün, Ali İhsan Paşa'nın 25.9.1921 tarihli telgrafına "Ankara'ya gelmesini bildiren" cevabı.

1918 (25-26) - Atatürk'ün ve 7. Ordu Karargâhı'nın Dera'ya gelişi.

Sina cephesinde 8. Ordu'nun lağvı, emir ve komutanın 7. Ordu Komutanı Atatürk'e devredilmesi

1916 - Allied offensive on the Salonika Front.

1915 - Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın, sabahleyin, Kuzey Grubu Karargâhı'na gidişi, daha sonra -Anafartalar Grubu cephesine ait- Conkbayırı'nı gezdikten sonra Gelibolu'da 5. Ordu Karargâhı'na dönüşü (Enver Paşa, bu inceleme gezisinde Anafartalar Grubu Karargâhı'na uğramamıştır).



Kaynak..: AtaturkToday..

27 EYLÜL - SEPTEMBER 27
Tarihte Bugün - Today in History

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Atatürk İzmir’de (10 Eylül - 1 Ekim 1922)

Atatürk in İzmir (September 10 - October 1 1922)


1938 - Atatürk'ün, Dil Bayramı'nın 7. yıldönümü nedeniyle Türk Dil Kurumu'nun telgrafına cevabı: "Dil Bayramı münasebetiyle bana karşı gösterilen temiz duygulardan çok duygulandım. Teşekkür eder, verimli çalışmalarınızda sürekli başarılar dilerim."

Atatürk'ün, Dil Bayramı'nın 7. yıldönümü nedeniyle gönderilen kutlama telgraflarına Anadolu Ajansı aracılığıyla açık teşekkürü.

1936 - Atatürk'ün, akşamüzeri motorla Büyükada Yat Kulüp'e gelişi, geceyi burada geçirmesi.

1934 - Atatürk'ün, akşamüzeri İsmet Paşa'nın köşküne gidişi, geç saatlerde Çankaya'ya dönüşü.

1933 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda İngiliz Büyükelçisi George Clerck'in veda ziyaretini kabulü.

1932 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda Türk Dil Kurultayı çalışmalarını izlemesi.

Atatürk'ün, saat 17.00'de Dolmabahçe Sarayı'nda Genelkurmay Başkanı General Mac Arthur'u kabulü ve görüşmesi: "...Avrupa devlet adamları, başlıca anlaşmazlık konusu olan önemli siyasî sorunları, her türlü millî egoizmlerden uzak ve yalnız umumun yararına olarak, son bir gayret ve tam bir iyi niyetle ele almazlarsa korkarım ki, felâketin önü alınamayacaktır."

Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda İktisat Bakanı Celâl (Bayar) Bey'i kabul ederek bir süre görüşmesi.

1930 - İsmet Paşa'nın kurduğu yeni hükümet çalışmalara başladı.

Atatürk'ün demeci: "...Eğer İsmet Paşa hükümet kurmayı kabulden kesinlikle kaçınsaydı, Başbakanlığı bizzat üstlenmekten başka çare kalmazdı. Ya ben ya İsmet Paşa!"

1928 - Atatürk'ün, Çankaya'da Fransız Büyükelçisi Charles de Chambrun'un güven mektubunu kabulü ve Elçi'nin söylevine cevap konuşması.

1924 - Atatürk'ün, sabah Tokat Belediyesi'ni ziyareti, daha sonra Lâtife Hanımla beraber Tokat'tan hareketle saat 16.30'da Sivas'a gelişi, Sivas Kongresi'nin toplandığı lise salonunda şehir temsilcilerini kabulü, akşam şerefine verilen yemekte teşekkür konuşması.

1923 - Atatürk'ün, Avusturya'da yayınlanan "Neue Freie Presse" muhabiri J. H. Lazar'a, Cumhuriyet idaresi, Türkiye'nin doğu, batı ilişkileri hakkında demeci: "...Yeni Türkiye Anayasası'nın ilk maddelerini size tekrar edeceğim: Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. Yürütme kudreti, yasama yetkisi milletin yegâne gerçek mümessili olan Meclis'te belirmiş ve toplanmıştır. Bu iki kelimeyi bir kelimede özetlemek mümkündür: Cumhuriyet!" (Bu görüşme, adı geçen gazetenin 2 Ekim 1923 tarihli sayısında yayımlanmıştır). [Kocatürk]

1922 - General Harington'un, Atatürk'e Yunan donanmasının İstanbul'dan uzaklaştırıldığını bildi en telgrafı: "...Yunan donanması, bugün İstanbul'dan çekildi. Arzum çatışmaktan kaçınmaktır. Arzu ederseniz sizinle görüşmeye hazırım."

Fransız Doğu Donanması Komutanı Amiral Dumesnil'in, Atatürk'e Türk süvarilerinin tarafsız bölgeden geri alınması hususunda Fransız Hükümeti'nin isteğini bildiren mektubu. [Kocatürk]

Atatürk'ün, Kardinal Gasparri'nin artık kan dökülmemesi ve bir an evvel barış yapılmasını isteyen telgrafına cevabı: "Yunan ordusunun terke mecbur olduğu bölgede bulunan bütün şehirlerimiz ve kasabalarımız yanmış ve ahali her türlü zulme maruz kalmıştır. Aynı zulüm, yeni bir şiddetle Trakya'da yapılmaktadır. Bu insanî hissi, bugünkü durumu yaratanlar katında uyandırmanızı sizden rica ederim."

Yunan kralı I. Konstantin Anadolu yenilgisi sonrası tahtını terk etmek zorunda kaldı.

Yunanistan'da çıkan askeri ihtilal sonucu, Kral Konstantin'in oğlu lehine tahttan ve Atina'dan ayrılışı.

1921 - İstanbul'da bulunan Zübeyde Hanım'ın, Atatürk'e Mareşal rütbesi ve Gazi unvanı verilmesi nedeniyle tebrik telgrafı: "Size "Mareşallik" yüce rütbesi ile "Gazilik" şeref unvanının verildiğini müjdelediler. Milletin hakkınızdaki bu sevgi ve itimadı, benim kadar kimseyi duygulandıramaz. Kız kardeşinle beraber alnından öperek ve bağrımıza basarak seni tebrik ederiz."

1920 - Turkish troops launch offensive to counter armed Armenian revolt in the east.

1919 - Birinci Bozkır ayaklanması (Bastırılışı 4 Ekim 1919)

Mustafa Kemal Paşanın Padişah ve Damat Ferit Hükümetiyle Heyeti Temsiliye arasında aracı oynayan Abdülkerim Paşa ile telgraf görüşmesi.

1919 (27-28) - Atatürk'ün, Padişah ve Damat Ferit Hükûmeti'yle Heyet-i Temsiliye arasında aracı rol oynayan Abdülkerim Paşa ile telgraf görüşmesi. (Bu görüşme, telgraf makinesi başında 27.9.1919 gecesi saat 23.00'de başlamış ve sabah 7.30'a kadar devam etmiştir. Abdülkerim Paşa, Damat Ferit Paşa'nın hıyanetlerini sergileyen bu görüşme tutanaklarını aynen Padişah'a göstermiş ve 3 gün sonra Damat Ferit Paşa Kabinesi istifa etmiştir). [Kocatürk]

Atatürk'ün, Konya halkına bildirgesi: "...Vali Cemal Bey'in hareketlerindeki hıyanet, orada bulunan yabancıların dahi nefretini gerektirdiğinden kendisi milletle karşı karşıya bırakılmıştır.''

1918 - Dera'ya gelmiş olan 7. Ordu birliklerinin, Şam yönünde geri çekilişe devam etmeleri ve Atatürk'ün Dera'dan ayrılışı.

1917 - Bahriye Nazırı ve 4. Ordu Komutanı Cemal Paşa'nın -kendisine gönderilen 24 Eylül 1917 tarihli ek rapor üzerine- Atatürk'e telgrafı: "Zatıâlilerini görüşlerinde tamamen haklı buldum. Çarşamba günü buradan hareket ediyorum. Zatıâlileriyle karşılıklı görüşünceye kadar hiçbir harekette bulunmamanızı gözlerinizden öperek özellikle rica ederim, kardeşim."

1916 - Allied offensive on the Salonika Front.

1915 - Atatürk'ün, 5. Ordu Komutanı Mareşal Liman von Sanders'e, Anafartalar Grubu Komutanlığı'ndan affını isteyen yazısı: "...Geçenlerde Ekselansları Başkomutan, Kuzey, Güney ve Asya Gruplarını ziyaretiyle gereği gibi onurlandırmıştır; ancak Anafartalar Grubu'nun varlığını tanımak istememekle, bizi ziyaretinin onurundan mahrum kılmıştır. ...Ekselansları Başkomutan'ın şahsıma karşı beslediği duygular böylece bilinirken, orduda aynı koşullar altında hizmet vermem benim için imkânsızdır. Siz Ekselanslarından, beni şu andan itibaren Grup Komutanlığından istifa etmiş sayma ve şahsımla ilgili daha sonraki işlemleri tayin etme lütfunda bulunmanızı rica etmek onurunu taşımaktayım." [Kocatürk]

1914 - İngiliz savaş gemilerinin, Çanakkale Boğazı'nı abluka altına alışı.
Çanakkale Boğazı'nın kapatılması. Osmanlı'nın 27 Eylül günü Çanakkale Boğazı'ndan bütün gemi geçişlerini yasaklaması.

1914 - Turkey closes the Dardanelles to all shipping following the interception of a Turkish torpedo boat by the Royal Navy.

1911 - 27 Eylül 1911 Tarihinde muvakkaten Trablusgarp Fırkası Erkân-ı Harbiyesine memur edilmişse de Trablusgarp'a gitmeksizin İstanbul'a cefbi 5 nci Kolordu'ya tebliğ edilerek Erkân-ı Harbiye-i Umumiye Dairesi'ne tayin buyrulmuştur.

1907 - Selanik'te gizli olarak faaliyette bulunan Osmanlı Hürriyet Cemiyeti'nin, Osmanlı İttihat ve Terakki Cemiyeti ile birleşme kararı (Doktor Nâzım, 1907 yılı eylülünde Paris'ten gizlice Selânik'e gelerek buradaki Osmanlı Hürriyet Cemiyeti kurucuları ile iki cemiyetin birleşmesi hususunda bir anlaşma yapmıştır, İttihat ve Terakki Cemiyeti, bu tarihten itibaren Rumeli'nin her tarafına yayılarak kuvvetli örgüt oluşturmuştur. [Kocatürk]



Kaynak..: AtaturkToday..

28 EYLÜL - SEPTEMBER 28
Tarihte Bugün - Today in History

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

28 Eylül 1925
Bursa’da halkın kıyafet inkılabına gösterdiği ilgi ile Cumhuriyet Kasrında toplanışı


1938 - Atatürk'ün, Barbaros'u anma töreni nedeniyle denizde düzenlenen ışık oyunlarını Dolmabahçe Sarayı'nın penceresinden izlemesi.

Atatürk'ün, Barbaros'u anma töreni nedeniyle İstanbul Valisi Muhittin Üstündağ'ın halkın saygı ve bağlılık duygularını bildiren telgrafına teşekkür cevabı.

1937 - Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği'nin, Başbakan İsmet İnönü'nün izin alması üzerine bazı gazetelerdeki asılsız haber ve yazılar üzerine bildirisi: "Türk kamuoyunun böyle hareketleri tasvip etmeyeceğine şüphe yoktur!"

1936 - Atatürk'ün, öğleden sonra Büyükada Yat Kulüp'ten araba ile Ruşen Eşref Ünaydın'ın evine gelişi, bir süre dinlendikten sonra, akşamüzeri Sakarya motoruyla Dolmabahçe Sarayı'na dönüşü.

1935 - Atatürk'ün, öğleden sonra ve akşamı Çankaya'da kütüphanesinde çalışarak geçirmesi.

1933 - Atatürk'ün, akşamüzeri Beylerbeyi Sarayı'na gidişi, bir süre dinlendikten sonra tekrar Dolmabahçe Sarayı'na dönüşü.

1932 - Atatürk'ün, öğleden sonra Dolmabahçe Sarayı'nda Türk Dil Kurultayı çalışmalarını izlemesi.

1925 - Bursa'da binlerce kişinin, şapka inkılâbını benimsediklerini göstermek üzere Atatürk'ün kalmakta olduğu Cumhuriyet Kasrı'na gidişi ve Atatürk'ün konuşması: "...Hep beraber izlediğimiz yol doğrudur. Bu yol bizi mutluluğa eriştirecektir!"

1924 - Nasturi isyanı.

Atatürk'ün, Lâtif Hanım'la beraber sabah Sivas'tan hareketle 11.30'da Zara'ya gelişi, bir süre dinlendikten sonra Zara'dan hareketle yolda Hafik'e de uğrayarak saat 18.00'de Suşehri'ne varışı ve geceyi burada geçirişi. [Kocatürk]

1923 - Atatürk'ün, Rumeli Müslümanlarının yerleştirilmesi ve Yunan tahribatının tamiri için yardım amacıyla İslâm âlemine bildirgesi: "...Yunan idaresindeki Müslümanları buralarda yerleştirmeye, altıyüz bin kişiye ekmek vermeye, mesken bulmaya çalışan Türkler, kardeşlerinin sefaletten yok olmamaları için İslâm âleminin iyilikseverliğine müracaat ediyor." [Kocatürk]

1922 - Atatürk'ün, General Harington'un 27 Eylül 1922 tarihli telgrafına cevabı: "...Fransızlar ve İtalyanlar gibi, siz de Asya sahilinde bulunan kıtalarınızı geri çekmeye hazır olduğunuz takdirde, Boğazlar sahilinde bulunan kıtalarımıza yavaş yavaş geri çekilmeleri ve yalnız mülkî idare ile polis örgütünü düzenlemekle yetinmeleri hususunda emir vermeye hazırım!"

Atatürk'ün, İzmir'e gelen Fransız Diplomatı Franklin Bouillon ile görüşmesi.

Atatürk'ün, Fransız Doğu Donanması Komutanı Amiral Dumesnil'in 27 Eylül 1922 tarihli mektubuna cevabı.

İngiltere Dışişleri Bakanı Lord Curzon'un, İstanbul'daki İngiliz Yüksek Komiseri Rumbold'a telgrafı: "Mustafa Kemal tarafsız bölgeden çekilmezse Yunan donanmasının da Marmara'yı ve Çanakkale Boğazı'nı kullanmasına izin verilecektir. Bunu Ankara'ya duyurunuz(!)" [Kocatürk]

1920 - Doğu Cephesinde milli kuvvetlerin Ermeniler'e taarruzu.
Kazım Karabekir komutasındaki Türk ordusu, doğuda Ermenileri yendi.

Atatürk'ün, Matbuat ve İstihbarat Genel Müdürlüğü'nün çalışmaları hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde konuşması: "...Bugün gerçekten Anadolu'da basın vardır ve bu basın, yine Anadolu'da vuku bulan çalışmaların sonucudur. Hemen hemen önemli bir merkezimiz yoktur ki orada bir gazete çıkmamış olsun. Demek ki Anadolu'da basın vardır; bu nedenle basın ihmal edilmemiştir." [Kocatürk]

1920 - Turkish troops sucussful in offensive launched to counter armed Armenian revolt in the east.

1920 - Hıyanet-i Vataniye Kanununa göre açılan davalarda İstiklal Mahkemelerinin yetkili kılınması hakkında kanun.

1919 - Mustafa Kemal Paşanın Padişah ve Damat Ferit Hükümetiyle Heyeti Temsiliye arasında aracı oynayan Abdülkerim Paşa ile telgraf görüşmesi.

Atatürk'ün, Sivas'tan vilâyetlere yazısı: "...Bölgeniz dahilindeki seçim hazırlıklarının derecesini ve belirlenmiş ise adaylarınızı ve kimin milletvekili olmak istediklerini iki gün içinde bildirmenizi, Heyet-i Temsiliye özellikle rica eder."

1918 - Atatürk'ün, Mareşal Liman von Sanders'in emri ile Rayak Bölgesi Komutanlığı'na atanması: "...Mustafa Kemal Paşa'nın mümkün olan çabuklukla Rayak'ta emir ve komutayı eline alması."

İlerleyen İngiliz taarruzu karşısında geri alınan 7. ve 4. Ordu birliklerinin Şam-Rayak çizgisine çekilmeleri.

1916 - Allied offensive on the Salonika Front.

1910 - Atatürk ve Fethi Bey'in dahil olduğu -Picardie manevralarını izleyen- Türk heyetinin, Fransa'nın St. Etienne şehrinde Top ve Tüfek Fabrikası'nı gezmeleri. [Kocatürk]


Kaynak..: AtaturkToday..

29 EYLÜL - SEPTEMBER 29
Tarihte Bugün - Today in History

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Atatürk İzmir’de (10 Eylül - 1 Ekim 1922)

Atatürk in İzmir (September 10 - October 1 1922)


1937 - Atatürk'ün, 26 Eylül Dil Bayramı'nın, 6. yıldönümü nedeniyle Türk Dil Kurumu'nun saygı ve bağlılık telgrafına cevabı "...Değerli çalışmalarınızda başarılarınızın sürmesini dilerim."

Atatürk'ün, akşam Florya'dan Dolmabahçe Sarayı'na dönüşü.

1936 - Atatürk'ün, Dil Bayramı'nın 4. yıldönümü nedeniyle Türk Dil Kurumu tarafından çekilen saygı telgrafına cevabı: "...Türk Dil Kurumu'na bundan sonraki çalışmalarında da başarılar dilerim."

1933 - Atatürk'ün, gece İstanbul motoruyla İstanbul dan Yalova'ya gidişi.

1932 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda Türk Dil Kurultayı çalışmalarını izlemesi.

Atatürk'ün, gece Dolmabahçe Sarayı'nda Fahrettin (Altay) Paşa'nın kızının nikâh düğününü şereflendirmesi.

1927 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda Ziraat Bakanı Sabri (Toprak) Bey'i kabulü.

1925 - Atatürk'ün, Bursa'dan Mudanya'ya gidişi.

Atatürk'ün, Mudanya'da Cumhuriyet Halk Partisi'ni ziyareti ve Parti'nin hatıra defterine yazdıkları: "Muhterem Mudanyalıların geçen seçimde gösterdikleri vefayı ve programımıza şuurlu bağlılığını ispat eden hareketlerini teşekkür ve takdirde kaydetmeyi vazife sayıyorum."

1924 - Atatürk'ün, Lâtife Hanım'la beraber sabah Suşehri'nden hareketle akşam saat 18.00'de Erzincan'a gelişi, Belediye'yi, Vilâyet ve Kolordu Dairelerini, Halk Partisi'ni ziyareti, akşam şereflerine verilen ziyafette konuşması: "Erzincan'ın az zamanda lâyık olduğu ve Cumhuriyet'in kendisinden beklediği derecede ışık ve ilerleme kaynağı olacağına tamamen inanıyorum."

1922 - Atatürk'ün, İtilâf Devletleri Dışişleri Bakanlarının 23 Eylül 1922 tarihli notasını cevaplandırması (Cevabî notada Mudanya Konferansı'nın kabul edildiği, açılışın 3 Ekim 1922 olmasının uygun olacağı, İsmet Paşa'nın delege tayin edildiği ve konuşulacak hususlar bildirilmiştir.

Franklin Bouillon'un, Fransız Başbakanı Poincaré'ye telgrafı: "Mustafa Kemal'le 4 saat görüştüm. Durumu güç; askerini zor zaptediyor."

1922 (29-30) - Atatürk'ün, İcra Vekilleri Heyeti Başkanı Rauf Bey, Hariciye Vekili Yusuf Kemal Bey ve Avrupa'dan dönen Dahiliye Vekili Fethi Bey ile beraber gece yarısı trenle İzmir'den Ankara'ya hareketi.

Mudanya Konferansı'nın kabul edildiği, açılışının 3 Ekim 1922 olmasının uygun olacağı, İsmet Paşa'nın delege atandığı ve konuşulacak hususlar bildirilmiştir.

1921 - Atatürk'ün, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin gizli oturumunda, İngilizlerin esir değişimi istekleriyle ilgili görüşmeler esnasında konuşması: "...Son zaferi takiben, hemen onun belirdiği günlerde İngilizler bir yakınlaşma zemini aradılar ve bunu oluşturmak için derhal bize hiç sormaksızın Malta'da bulunan tutuklularımızı bütünüyle bırakmaya karar verdiler."

Atatürk'ün, annesi Zübeyde Hanım'ın 27.9.1921 tarihli tebrik telgrafına cevabı: "Benim için dünyevî mükâfatların en yücesi olan tebrikâtınızla mesut oldum. Sizi görmek huşusundaki isteğimin derecesini ifade imkânsızdır. İlk fırsatta sizleri buraya getirmeye çalışacağım. Bunu bildirişimi bekleyerek memleketimizin kurtuluşuna yönelik dualara devam etmenizi rica ile ellerinizden ve kız kardeşimin gözlerinden öperim."

Atatürk'ün, Sakarya Zaferi'ni tebrik eden Azerbaycan Elçisi Abilof'un telgrafına cevabı. [Kocatürk]

1920 - 1920 Sarıkamış, Ermenilerden geri alındı.

Milli kuvvetlerin Kazım Karabekir komutasında Sarıkamış'a girişi.

Doğu'da 9.Tümen Çatak bölgesini ele geçirdi. Doğu ordusuna başlı birlikler Ermenilerin terkettiği Erzurum'a girdi.

Yeşilordu dağıtıldı. Bu kuruluş üyesi olanlardan bir bölümü; Nazım Bey ve arkadaşları Türkiye Halk İştirakiyûn Fırkası'nı kurarken bir kısmı da Mustafa Kemal'in emriyle resmi Türkiye Komünist Fırkası'na girdi.

Cemal Paşa'nan, Herat'tan Atatürk'e mektubu: "Ben Afganistan'a geldim. 15 günden beri Herat'ta bulunuyorum. Bizim melun İstanbul hükümetinin barış antlaşmasını imza ettiğini tiksinti ve lanetle okudum." [Kocatürk]

1918 - Atatürk'ün, Dera'dan Şam'a gelişi ve 4. Ordu Komutanı Mersinli Cemal Paşa ile görüşmesi (Atatürk burada, Mareşal Liman von Sanders'in bıraktığı emir üzerine, 7. Ordu kuvvetlerini Şam'ın savunulması için Mersinli Cemal Paşa'ya teslim ederek, Rayak bölgesindeki dağınık ve komutasız kuvvetlen emrine almak üzere gece, Rayak'a hareket etmiştir).

Atatürk'ün, ilerleyen düşman taarruzu üzerine, Başkomutanlığa Rayak'ın kuzeyine çekilmenin gerekli olduğunu bildiren raporu: "Şam'ın uzun süre savunulamayacağı, bu nedenle kuzeyden kaydırılacak kuvvetlerle birlikte Rayak kuzeyinde esaslı bir savunma hattının kurulması." (Atatürk, bu gece ayrıca Şam'da 3. Kolordu Komutanı Albay İsmet (İnönü) Bey, Rayak bölgesinde ise 20. Kolordu Komutanı Ali Fuat (Cebesoy) Paşa komutasında bulunan kuvvetlerin kuzeye hareket ettirilmesi emrini vermiş, bu emrin bir suretini, bilgi edinmek üzere, Mareşal Liman von Sanders'e göndermiştir. Ancak, Yıldırım Orduları Komutanı -Şam'ı savunma düşüncesinde olduğundan- bu emri uygun bulmamıştır). [Kocatürk]

7. Ordu birliklerinin Şam'ın güneyinde Kisve'ye gelişi.

Bulgarların -savaştan çekilmek üzere- itilâf Devletleri'yle Selanik Ateşkes Antlaşması'nı imzalamaları.

Atatürk'ün, Şam'dan gece Rayak'a hareketi.

1917 - Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın -Cemal Paşa'ya yazılıp bir sureti de kendisine iletilen 20 Eylül 1917 tarihli rapor üzerine- Atatürk'e telgrafı: "...Gerek memleket ve gerek ordunun şimdiki durumunu ben de aynı şekilde görüyor ve biliyorum. ...Zatıâlilerini eskiden beri tanıdığım ve takdir ettiğim için en müşkül zamanda ve en mühim vazifede bulunmanızı vatan menfaatlerine uygun bulmuş ve böylece Padişahın iznini almıştım. ...Sina cephesinde, Kress Paşa'nın 8. Ordusu yanında 7. Ordu Komutanı sıfatıyla başarılı şekilde görev yapacağınıza eminim. ...Düşüncelerimin ayrıntılarını yakında oraya gelecek Cemal Paşa Hazretleri anlatacaktır." [Kocatürk]

1916 - Allied offensive on the Salonika Front.

1913 - Osmanlı-Bulgar İstanbul Barış Antlaşması.
Osmanlı Devleti'nin, Balkan Savaşı sonunda Bulgaristan'la İstanbul Antlaşması'nı imzalaması. Bu antlaşmaya göre, Edirne Osmanlı Devleti'nde kalıyor, Trakya'daki Türk sınırı, Meriç nehrinin 25-30 km kadar batısından geçiyordu.

1913 - Treaty of Istanbul fixes Turkish-Bulgarian frontier.

1911 - İtalyanlar, Trablusgarp'ı ele geçirmek için Osmanlı Devleti'ne savaş ilan etti.

Trablusgarp topraklarının İtalya'nın eline geçmesiyle sonuçlanan ve İtalya ile Osmanlı Devleti'ni karşı karşıya getiren Trablusgarp Savaşı başladı.

İtalyanların, Osmanlı Devleti'ne harp ilânı ve Trablusgarp Harbi'nin başlaması. İtalyanlar 28/29 Eylül 1911 tarihinden itibaren Trablusgarp'a çıkarma yapmaya ve tüm kıyı şehirlerini bombalamaya başlamışlardı. 3 ve 4 Ekim 1911'de Tobruk'a, 5 Ekim 1911'de Trablus'a, 16 Ekim 1911'de Derne'ye, 17 Ekim 1911'de Homs'a ve 19 Ekim 1911'de Bingazi'ye çıkarma yaparak bu şehirleri işgal ettiler. [Kocatürk]

1911 - Italy declares war on the Ottoman Empire (on Nov. 5 1911 Italy annexes Tripoli and Cyrenaica).

1895 - Babıâli olayı.



Kaynak..:AtaturkToday..

30 EYLÜL - SEPTEMBER 30
Tarihte Bugün - Today in History

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

30 Eylül 1929
Büyük Millet Meclisi Başkanı Kazım Özalp ile Dolmabahçe Sarayından ayrılırken

Ataturk leaving Dolmabahçe Palace with Kazım Özalp,
the President of the Turkish Grand National Assembly (September 30 1929)


1933 - Atatürk'ün, akşam İstanbul motoruyla Yalova'dan İstanbul'a gelişi.

1932 - Atatürk'ün, Sakarya motoru ile Boğaziçi'nde ve Haliç'te bir gezinti yapması.

1930 - İlk sivil tayyarecilerimizden Vecihi Bey, kendi yaptığı tayyaresiyle Göztepe'den Yeşilköy'e uçtu. Vecihi Bey, Anadolu halkına ilk uçak gezilerini yapma olanağı da sağlamıştı.

1929 - Atatürk'ün, İstanbul'dan Ankara'ya hareketi.

1927 - Atatürk'ün, saat 10.00'da İstanbul'dan Ankara motoru ile Mudanya'ya hareketi (Mudanya'dan da otomobille Bursa'ya hareket etmiştir).

1926 - Atatürk'ün, Çankaya'da Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı Kongresi adına Millî Eğitim Bakanı Mustafa Necati Bey başkanlığındaki spor heyetini kabulü.

1925 - Atatürk'ün, Mudanya'dan Bursa'ya dönüşü.

1924 - Atatürk'ün, Lâtife Hanım'la beraber sabah Erzincan'dan hareketle saat 17.00'de Erzurum'a gelişi, Vilâyet Konağı'nı ziyareti, Cumhuriyet Caddesi'ni hizmete açışı.

Atatürk'ün, akşam Erzurum'da şerefine verilen ziyafette konuşması: "Muhterem hemşehrilerim kahraman Erzurumluların bugün hakkımda gösterdikleri samimî, mertçe, sevgi dolu gösterilerden dolayı fevkalâde memnunum. Benim buraya gelişim, bütün milletin ateşten bir çember içine alınmış olduğu bir zamana tesadüf etti. Bütün millet, bu çemberin içinden nasıl çıkacağını düşünmekle meşguldü. Memleketin batı bölgesi düşman ayaklarına terk edilmiş ve oradaki halk silâha sarılmış, buranın halkı ise memleketin felâketten kurtulması için ayağa kalkmış bir vaziyette idi. Ben işte böyle bir zamanda Erzurum'a geldim. Burada gördüğüm samimiyet, mertlik, vefakârlık benim, memleketi kurtarmak için her türlü fedakârlığı yapmam hususundaki karar ve kuvvetimi artırmış idi. O zamanki vaziyetimi çok iyi biliyorsunuz. Burada rütbemi, resmî mevkiimi, üniformamı attım ve bütün kâinata ilân ettim ki milletin sinesinde bir ferdim!" [Kocatürk]

1922 (29-30) - Atatürk'ün, İcra Vekilleri Heyeti Başkanı Rauf Bey, Hariciye Vekili Yusuf Kemal Bey ve Avrupa'dan dönen Dahiliye Vekili Fethi Bey ile beraber gece yarısı trenle İzmir'den Ankara'ya hareketi.

1920 - Doğu Cephesinde Merdinik'in milli kuvvetler tarafından ele geçirilişi.

İznik'in milli kuvvetler tarafından Yunan işgalinden kurtarılışı.

1919 - Damat Ferit Paşa'nın sadaretten istifası.

İngiliz Yüksek Komiseri Amiral J. de Robeck'in, Lord Curzon'a yazısı: "...Mustafa Kemal'in tesiri gittikçe artıyor."

1918 - Atatürk'ün, Rayak'ın kuzeyine çekilme emrini uygun bulmadığını ve hareket tarzının kendisi tarafından emredileceğini bildiren Mareşal Liman von Sanders'e raporu: "Bugün, orduya verdiğim talimatın, bu durumda uygulanamayacağı bildiriliyor. ..Emirde ileri sürdüğüm şekilde hareket olunmadığı takdirde, bundan sonra orduya bir şekil verme*ye bile olanak kalmayacağını arz ederim."

Atatürk'ün, öğleye doğru Şam'dan Rayak'a gelişi ve bölgedeki dağınık kuvvetleri teslim alarak denetlemesi; daha sonra Baalbek'e hareketi.

Atatürk'ün, akşam Rayak'tan Baalbek'e gelişi, burada 20. Kolordu Komutanı Ali Fuat (Cebesoy) Paşa ile görüşmesini takiben -Mareşal Liman von Sanders'le görüşmek üzere- Humus'a hareketi.

Atatürk'ün, gece Humus'a gelişi ve Yıldırım Orduları Komutanı Mareşal Liman von Sanders ile görüşmesi (Liman von Sanders, Atatürk'ün verdiği Rayak'ın kuzeyine çekilme emrini tasvip etmemiş, birliklerin bulundukları yerlerde savunmaya devam etmelerini emretmişti. Atatürk bu görüşmede, Yıldırım Orduları Grubu Komutanı'na bu emrin değiştirilerek Şam bölgesinde toplanan kuvvetlerin, imhadan kurtulma amacıyla vakit geçirmeksizin, Halep'e kadar çekilmesi kararının zorunluluğunu anlatmıştır. Bu görüşme sonucu Liman von Sanders, Atatürk'ün görüşünü gerçekçi bulmuş, ancak şunları söylemiştir: "Karar budur. Fakat ben nihayet bir yabancıyım, bu kararı veremem. Bunu ancak memleketin sahipleri verebilir!" Bu görüşmeden sonra çekilme kararı uygulanmış ve birlikler, başarı ile Halep'in güneyine alınarak burada bir savunma hattı kurmaya muvaffak olunmuştur). (Atatürk'ün, Liman von Sanders ile -Baalbek'te olmak üzere- görüşme tarihi ve Mareşal'ın Yıldırım Orduları Grubu'na bağlı birliklere Halep'in güneyine çekilme emrini verdiği tarih, B.D.H.T.H., c. IV, ks. 2, s.708-709'da 3 Ekim 1918 olarak gösterilmiştir). [Kocatürk]

7. Ordu'nun Şam'ın güneyinde Kisve civarında toplanması ve Atatürk'ün Kisve'ye gelişi.

1917 - Atatürk'ün, Enver Paşa'nın 29 Eylül 1917 tarihli telgrafına cevabı: "...Sina cephesine bu kadar çok ordu karargâhı sığmayacağı hakkındaki görüşümün, lütfen dikkate alınmasını rica ederim. ...İstenildiği şekilde Cemal Paşa Hazretlerini bekleyeceğimi bildiririm."

Atatürk'ün, Cemal Paşa'nın 27 Eylül 1917 tarihli telgrafına cevabı: "Yazdığınız gibi gelişinizi bekliyorum. Enver Paşa Hazretlerinden de aynı anlamda ve komuta sorunlarının buyurulduğu şekilde çözümlenmesini bildiren bir emir aldım." [Kocatürk]

1916 - Atatürk'ün, Silvan'dan Madam Corinne'e Fransızca mektubu: "...Kıymet verdiğiniz insanlarla birlikte ateşe ve ölüme göğüs germek ne zevk!"

Atatürk'ün, Kurmay Başkanı İzzettin (Çalışlar) Bey ve diğer bazı arkadaşlarıyla ava gidişi. [Kocatürk]

1916 - Allied offensive on the Salonika Front.

1915 - 5. Ordu Komutanı Mareşal Liman von Sanders'in, Başkomutan Vekili Enver Paşa'ya, Atatürk'ün Anafartalar Grubu Komutanlığı'ndan affını isteyen dilekçe vermiş olduğunu, ancak kabul edilmemesini isteyen yazısı: "...Bu dilekçeyi destekleyemem. Çünkü Mustafa Kemal Bey'i, vatanın bu büyük savaşta hizmetlerine muhakkak surette muhtaç olduğu, çok müstesna kabiliyetli, yetkili ve cesur bir subay olarak tanıdım ve takdir ettim. ...Şimdilik ilişikte takdim etmediğim ayrılma dilekçesini, Ekselanslarınızın, güvenini belirtmek suretiyle reddetmek lütfunda bulunmalarını rica ediyorum."

1912 - Selanik'te İttihat ve Terakki Cemiyeti 3. Büyük Kongresi'nin toplanışı. [Kocatürk]

1908 (Eylül sonu) - Atatürk'ün, Trablusgarp'a gelişi.
(Trablusgarp'ta, II. Meşrutiyet'e karşı halk arasında bazı şeyhlerin önayak olmasıyla ayaklanmaya benzer bir hazırlık olmuştu. Bazı kişiler, tutukluları tahrik ederek genel af çıkarılmasını istiyor, Osmanlı Devleti'nin atadığı idarecilere karşı tepki gösteriyorlardı. Temmuz sonu ve Ağustos ayı bu gösterilerle geçmişti. Atatürk, İttihat ve Terakki Cemiyeti Merkez Komitesi tarafından kendisine verilen görev üzerine Selanik'ten İstanbul'a, buradan da deniz yoluyla Trablusgarp'a geçti. Askerî ve siyasî bazı girişimlerde bulunarak bölgedeki huzursuzluğun giderilmesinde büyük rol oynadı; ordunun ve devlet otoritesinin bölgede hakim olmasını sağladı. Durumun normale dönüşünü takiben tekrar Selânik'e döndü). (Atatürk'ün Trablusgarp'a geliş tarihinin 1908 yılı Eylül sonuna rastladığı, gerek Trablusgarp'ta bulunan İngiltere, Fransa ve İtalyan konsoloslarının gerekse Bingazi'deki İngiliz konsolosunun, Atatürk'ün temas ve faaliyetleriyle ilgili olarak memleketlerine gönderdikleri raporlarla kesinlik kazanmaktadır. [Kocatürk]

1895 - Babıâli olayı.



Kaynak..: AtaturkToday..

1 EKIM - OCTOBER 1
Tarihte Bugün - Today in History

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Atatürk İzmir’de (10 Eylül - 1 Ekim 1922)

Atatürk in İzmir (September 10 - October 1 1922)

1936 - Türkiye'de Pazarlıksız Satış Kanunu uygulaması başladı.

1935 - Atatürk'ün, öğleden sonra ve akşamı Çankaya'da kütüphanesinde çalışarak geçirmesi.

1932 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda Türk Dil Kurultayı çalışmalarını izlemesi.

1929 - Atatürk'ün, İstanbul'dan Ankara'ya dönüşü.

1928 - Atatürk'ün, Ankara'da Hâkimiyet-i Milliye gazetesi yönetim yerini ziyareti.

1927 - Atatürk'ün, Bursa'ya gelişi.

1924 - Atatürk'ün, Erzurum'da "Depremden Zarar Görenlere Yardım Komisyonu"nun çalışmalarını denetlemesi ve felâketzedelere harcanmak üzere gerek kendisi gerekse Lâtife Hanım'ın onar bin lira bağışta bulunması.

1920 - Milli Kuvvetler, Kağızman'ı geri aldı.

Koçkiri aşiretinden Alişir'in başlattığı isyan Kemah ve köylerine yayıldı.

1919 - Damat Ferit Paşa hükümeti istifa etti. Heyet-i Temsiliye Ankara'ya gideceğini açıkladı.

Atatürk'ün, Sivas'tan Kâzım Karabekir'e telgrafı: "Vaziyet inşallah lehimize mesut gelişmesine devam ettikçe aynı zamanda Heyet-i Temsiliye Karargâhı'nın Ankara'ya ve daha batıya nakil suretiyle İstanbul'a yaklaşmak hususunda da etkili olabileceğini düşünüyoruz. Bu yoldaki görüşlerinizi anlamak istiyoruz."

1918 - Şam'ın, Arapların da yardımıyla, İngilizlerin eline geçmesi. [Kocatürk]

Beyrut bağımsızlığını ilan etti.

1916 - Allied offensive on the Salonika Front.



Kaynak..: AtaturkToday..

2 EKIM - OCTOBER 2
Tarihte Bugün - Today in History

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Cumhurbaşkanı Atatürk, Ege manevralarında
(Ekim 1937)



1932 - Atatürk'ün, öğleye doğru Sakarya motoru ile Boğaz'da bir gezinti yapması.

1925 - Atatürk'ün, Bursa Kız Öğretmen Okulu'nda verilen müsamereyi izlemesi.

1923 - Müttefik Kuvvetlerin İstanbul'dan ayrılması.
Mustafa Kemal'in ''geldikleri gibi giderler'' dediği işgal güçlerine ait son birlik, İstanbul'dan ayrıldı.

İstanbul'un İtilaf Devletleri tarafından tahliyesi.
İşgal kuvvetlerine ait son askeri birlikler de İstanbul'dan ayrıldı.

İstanbul'da İtilâf Devletleri son birliklerinin, Dolmabahçe önünde Türk bayrağını ve Türk askerini selâmlayarak ayrılmaları.

İstanbul'a 13 Kasım 1918'de gelen ve 16 Mart 1920'de kenti tamamen işgal eden İtilaf Devletleri'nin son birlikleri, Dolmabahçe rıhtımından gemilere binerek kenti terk ettiler.

1923 - Allied forces evacuate Istanbul.

1922 - Atatürk'ün, İzmir'den Ankara'ya gelişi ve coşku ile karşılanışı.

Atatürk'e "Ankara Hemşehriliği" unvanı teklif ediliyor. (Atatürk'ün cevabı: 05.10.1922).

1920 - Konya'da Delibaş Ayaklanması çıktı.

Konya'da Delibaş Mehmet'in önderliğindeki ayaklanmacılar, Çumra'yı ele geçirdi.

1919 - Ali Rıza Paşa hükümeti kuruldu (bu kabine Harbiye Nazırlığına Mersin'li Cemal Paşa getirilmiştir.)

Atatürk'ün, İstanbul Belediyesi'ne yazısı ve Anadolu hareketinin manasını izah ile İstanbul'u da bu mücadeleye katılmaya çağırması: "Şimdiye kadar bütün mukadderatımızı payitaht idare ediyor ve millet ve memleketimizi kurtaracak girişimler Anadolu'dan değil, hemen daima İstanbul'dan çıkıyordu. Payitahtın bugün maruz olduğu tehlikeleri göz önüne alan Anadolu, mevcut şartlar altında İstanbul'dan kurtuluşu ümit etmek imkânı olmadığını gördüğünden yasal hukukumuzun savunulmasının kendi üzerine düştüğünü takdir edip vazifesini yapmaya başlamıştır. ...Anadolu, bugün İstanbul'un da bir millî vazifesi bulunduğu kanaatindedir. Ve bu vazife de payitahtın her tarafında millî örgüt merkezleri kurarak maddeten ve manen Anadolu millî hareketine katılmak ve baykuş edasıyla milletin mukadderatı üstünde durmakta olan mevcut hükümeti artık bu milletin başından gitmeye her surette davet etmektir."

Atatürk'ün, İzmit Mutasarrıfı Ali Suat ile telgraf görüşmesi: (Mutasarrıfın "Bendeniz, her kim ve her ne için olursa olsun neticesi meçhul bir maceraya başkalarını sevk etmeyi doğru görmem. Hükmüm bu hususta yalnız kendime geçer. Bu sebeple ileriyi görerek yavaş ve tedbirli davranılması taraftarı olduğumu tecrübem üzerine arz ederim(!)" görüşüne Atatürk'ün cevabı: "Zatıâlinize pek içtenlikle ve fakat, bütün kesinliği ile şunu arz ederim ki, zatıâliniz şu anda Ferit Paşa Kabinesi'ne itimat beslemiyorsanız bunu. Dahiliye Nezareti'ne resmen bildirmelisiniz. Eğer milletin hükmü ve arzusuna aykırı olarak Ferit Paşa Kabinesi'ne itimadınız mevcut ise, İzmit'in muhterem halkını millî, yasal hareketinde serbest bırakmak üzere derhal yerinizi terk ile İstanbul'a hareket ediniz!" [Kocatürk]

Damat Ferit Paşa'nın istifası üzerine Ali Rıza Paşa'nın kabine kuruşu. (Bu kabinede Harbiye Nazırlığı'na Cemal (Mersinli) Paşa getirilmiştir).

İstanbul'da tersane işçileri greve başladı.

1918 - Türkiye ile Mondros Mütarekesi.

İngilizler'in Halep'i alması.

Müttefikler'in Sofya'ya girmesi.

Macarlar'ın bağımsızlık ilanı.

Saint-Quentin'in geri alınması.

Almanlar'ın Wilson'a ilk notası.

Almanlar'ın Wilson'dan ateşkes istemi.

Cambrai'nin geri alınması.

Çekler'in bağımsızlık ilanı.

Lille ve Douai'nin geri alınması.

Belçikalılar'ın Brugge'ye girmesi.

Vittorio Veneto komutasındaki İtalyanlar'ın zaferi.

Hırvatlar'ın ve Slovenler'in bağımsızlık ilanı.

1917 - Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın, Atatürk'ün 30 Eylül 1917 tarihli telgrafına cevabı: "Sina cephesinin iki ordu bölgesine ayrılmasını pek tabiî bulurum. ...Bundan başka Sina cephesinde bulunacak kıtaların harekâtını sevk ve idare etmekle görevlendirilmiş olan Mareşal Falkenhayn Paşa'nın, söz konusu harekâtın muvaffakiyetle neticelenmesi için en doğru karar ve önlemleri alacağına eminim. Bu husustaki itimadıma zatıâlinizin de iştirak buyurmanızı rica ederim."

Yıldırım Orduları Grubu Komutanı Mareşal Falkenhayn'ın, Atatürk'e yazısı: "...Sina cephesinde görev almakta tereddüt etmekte ısrar buyurup buyurmadığınız hakkında acele cevap verirseniz zat-ı devletlerine pek müteşekkir kalacağım."

1916 - Allied offensive on the Salonika Front.

1915 - Atatürk'ün, Anafartalar'da, 12 Tümen cephesine gidişi.



Kaynak..: AtaturkToday..

3 EKIM - OCTOBER 3
Tarihte Bugün - Today in History

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

3 Ekim 1934
İsveç Veliahtı Prens Gustav Adolf Ankara’da

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

3 Ekim 1934
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Çankaya Köşkü'nün terasında,
İsveç Veliahdı Gustav Adolf ile

1938 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda Başbakan Celâl Bayar ve Atina Büyükelçisi Ruşen Eşref Ünaydın'ı birlikte kabulü ve görüşmesi.

1937 - Atatürk'ün, Ertuğrul yatı ile Dolmabahçe'den Yalova önlerine gelişi, buradan Derince'ye geçişi, saat 19.00'da Derince'den trenle Ankara'ya hareketi.

1934 - Atatürk'ün, Ankara'ya gelen İsveç Veliahtı Prens Güstav Adolf'u istasyonda karşılaması ve akşam Çankaya'da şerefine verilen ziyafette konuşması.

1932 - İngilizlerden bağımsızlığını kazanan Irak, Milletler Cemiyeti'ne katıldı.

Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda Türk Dil Kurultayı çalışmalarını izlemesi.

1931 - Başvekil İsmet Paşa Yunan başbakanı E. Venizelos'un davetlisi olarak Atina'ya gitti. Atina'da törenlerle karşılanan İsmet Paşa'ya gösterilen bu konukseverlik Venizelos karşıtı kralcı basının eleştirilerine neden oldu.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası hizmete açıldı.

1930 - Atatürk'ün, Cumhuriyet gazetesine demeci: "...Milletin umumî eğilimi benim şu veya bu zorunluluk karşısında başbakan olmamı gerektirirse bu vazifeyi tam bir tevazu ve minnetle yapmaya hazırım!"

1926 - İstanbul Sarayburnu'ndaki Atatürk heykelinin açılış töreni. [Kocatürk]

1925 - Atatürk'ün, İstanbul'dan gelen Türk lokantacıları tarafından Bursa Belediyesi'nde şerefine verilen ziyafette konuşması: "...Memleketimizde bu tür sanatkârlar ihtiyaç ile orantılı tarz ve miktarda yetiştirilmemiştir."

1924 - Atatürk'ün, Erzurum'da, deprem felâketzedeleri yararına tertiplenen at yarışlarını izlemesi, daha sonra "Depremden Zarar Görenlere Yardım Komisyonu" toplantısına katılması. [Kocatürk]

1922 (3-11 Ekim) - Mudanya Konferansı başladı.
Mütareke 11 Ekim 1922'de imzalandı.

Konferansa Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa'nın başkanlığı altında, İngiltere delegesi general Harrington, Fransa delegesi Charpy, İtalya delegesi general Mombelli katılmışlardır. Franklin Bouillon da Hamit Bey'le birlikte Mudanya'ya geldi.

Atatürk'ün, "İzmir Hemşehriliği" unvanı verilişi nedeniyle kendisini kutlayan Erzurum Belediye Başkanlığfna cevabı: "...Mevcudiyetimizin ruhunda saklı olan bağımsızlık aşkını anlamayanlarca bütün kurtuluş çarelerinin geçersiz sayıldığı bir sırada mukaddes savaşa önderlik yapan ve bilhassa davamızın en müşkül bir devresinde beni vefalı ve sadık sinesinde kucaklamış bulunan Erzurumlu kardeşlerime karşı daima sıcak bir saygı bağı ile bağlı bulunmaktayım." [Kocatürk]

1922 (3-11 October) - The start of the Mudanya Conference; armistice signed on 11 Octorber.

1920 - Çumra'dan sonra Konya'ya giren ayaklanmacılar şehre hakim oldu. Vali Haydar Bey, 12. Kolordu komutanı Fahrettin Bey'den (Altay) yardım istedi.

Delibaş isyanı.

1919 - Atatürk'ün, Sadrazam Ali Rıza Paşa'ya telgrafı: "...Yeni kabine, Erzurum ve Sivas Kongreleri'nde tayin ve tespit edilen millî örgüt ve amaçlara saygı gösterdiği takdirde Kuva-yi Milliye ona yardımcı olacaktır."

1918 - Halep civarındaki Arap halkı, İngilizlerin kışkırtmasıyla ayaklandı.

Yıldırım Ordular Grubu, Halep'e doğru çekilmeye başladı.

1917 - Atatürk'ün, Yıldırım Orduları Komutanı Falkenhayn'ın 2 Ekim 1917 tarihli yazısına cevabı: "...Şimdiye kadar atandığım vazifelerde ve Umumî Harp'te geçirdiğim hayatta vazife yapmakta hevessizlik göstermiş ve özellikle yanlış karar ve icraat ile vatanıma zarar vermiş bir subay değilim. Bütün kabiliyetimi sarf için hakikî bir orduya komuta etmeye hazır ve böyle hakikî bir ordunun gösterilmesini beklediğimi arz ederim."

Atatürk'ün, Enver Paşa'nın 2 Ekim 1917 tarihli yazısına cevabı: "...Asla benim hatam olmaksızın beni resmî sıfat ve yetkimle kullanmaya imkân görmeyen veya niyet etmeyen, içinden hesaplı bir âmir'in [Mareşal Falkenhayn] elinden haysiyet ve şerefi kurtarmak mümkün değildir." (Atatürk bu yazısına, Mareşal Falkenhayn'ın 2 Ekim 1917 tarihli yazısı ile buna verdiği 3 Ekim 1917 tarihli cevabın bir örneğini de eklemiştir). [Kocatürk]

1916 - Allied offensive on the Salonika Front.

1908 - Trablusgarp'taki Fransız Konsolosu A. Alrick'in, Fransız Dışişleri Bakanlığı'na raporu: "Muhtemelen Selanik İttihat ve Terakki Komitesi üyesi olan bir Türk subayı, birkaç günden beri bu civarda olup bitenler ve kişiler hakkında soruşturma yapmaktadır. Kendisinin, daha şimdiden birçok yüksek memur ve eşrafı anayasaya ve onun başlıca ilkelerine sadakat yemini yapmaya davet ettiği, hürriyet ilkesi konusunda dindaşlarının menfi davranışıyla veya hiç değilse bazı tereddütleriyle karşılaştığı söylenmektedir." [Kocatürk]


Kaynak..: AtaturkToday..

4 EKIM - OCTOBER 4
Tarihte Bugün - Today in History

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Cumhurbaşkanı Atatürk, Ege manevralarında,
İsmet İnönü ile manevra alanına giderken (Ekim 1937)


1938 - Atatürk'ün, Makbule (Atadan), Afet (İnan) ve Sabiha Gökçen'i beraber kabulü (Atatürk'ün yanında 40 dakika kalmışlardır). [Kocatürk]

1937 - Atatürk'ün, trenle Derince'den Ankara'ya gelişi, İsmet İnönü ve Celâl Bayar tarafından karşılanışı.

1934 - Atatürk'ün, İsveç Veliahtı Güstav Adolf'un şerefine İsveç Elçiliği'nde verilen yemekte bulunuşu, akşam saat 20.00'de Veliaht'ı Ankara istasyonundan uğurlaması.

1933 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda İstanbul'a gelen Yugoslavya Kralı Alexandre'ı kabulü.
Atatürk bu ziyaret esnasında Yugoslavya Kralı ile yarım saat kadar görüşmüş, daha sonra Kral'ın ziyaretini iade için, kalmakta olduğu gemiye gitmiştir. Akşam da Kral şerefine Dolmabahçe Sarayı'nda bir ziyafet verilmiştir.

Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda öğleden sonra, Yunanistan eski Başbakanı Venizelos ve eşini kabulü. [Kocatürk]

1932 - Atatürk'ün, Diyarbakır gazetesi sahibine Dolmabahçe Sarayı'nda demeci: "Diyarbakırlı, Vanlı, Erzurumlu, Trabzonlu, İstanbullu, Trakyalı ve Makedonyalı hep bir ırkın evlâtları, hep aynı cevherin damarlarıdır."

Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda Türk Dil Kurultayı çalışmalarını izlemesi.

1927 - Atatürk'ün, Bursa'da Şehitlik'i ziyareti.

1926 - Medeni Kanun yürürlüğe girdi.

4 Ekim 1926 tarihinde Türkiye’de Medeni kanun yürürlüğe girdi. Medeni Kanun ile ilgili haber ertesi günkü Milliyet gazetesinde şöyle duyuruldu: “Türkiye dün medeni ve içtimai inkılabını fiilen yaptı ve medeni kanunun tatbikatına başlandı. Bundan sonra, ne bir saniyelik sinirin verdiği cinnet nöbetiyle ” benden boşsun” demekle karı boşanabilecek, ne de aile işlerimiz sarığın tasallutu altında kalabilecektir. Şimdi her Türk kayıtsız şartsız kendi medeni hakkına sahiptir.”

1925 - Atatürk'ün, Bursa'dan Gemlik'e gelişi, bir süre kaldıktan sonra akşamüzeri tekrar Bursa'ya dönüşü.

1924 - Atatürk'ün, Lâtife Hanım'la beraber Erzurum'dan hareketle saat 18.00'de Sarıkamış'a gelişi ve geceyi burada geçirişi.

1923 - Atatürk'ün, kendisini İstanbul'a davet eden Üsküdar ve Beyoğlu Müdafaa-i Hukuk heyetlerinin telgrafına cevabı: "...Hürriyetine kavuşan sevgili İstanbul'u, çıkacak ilk fırsatta ziyarete koşacağım."

Anadolu Müstakil Türk Ortodoks lideri Papa Eftim (Pavli Karahisarlıoğlu), Kuvayı Milliye lehinde bildiri yayınladı.

Papa Eftim’in Türk ocağı ve Milli Hükümeti destekleyen beyannamesi:
Türk Hıristiyanlarının lideri Papa Eftim yalnız bir din adamı veya Türk Ortodoks Patrikhanesi’nin kurucusu değil, Kuvayı Milliyecidir. İl il, köy köy gezerek Hıristiyan Türkleri Kuvayı Milliye’ye katılmaya çağırır. Rum çetelerini ikna etmek için propagandacı olarak çalışır. Fener’deki Patrikhane Kuvayı Milliyeciler için “canavar suratlı zalim kemalistler” derken Papa Eftim Ankara’da Mustafa Kemal’le birlikte Meclis’i açmaktadır. Atatürk bu Hıristiyan ama Türk Kuvayı Milliyeci’den bir konuşma yapmasını rica eder. Papa Eftim’in Meclis’in balkonundan halka seslenişi şu sözlerle biter: “İstanbul’un Patrikhanesi’ni, Fener’in mumunu pek yakında söndüreceğim. Yaşasın muzaffer Türk ordusu ve Türk milleti!”

Kurtuluş Savaşı sırasında Ankara Hükümeti’nin izniyle Papa Eftim önderliğinde 21 Eylül 1922’de Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi kuruldu. Türk Ortodoks Patrikhanesi vatan topraklarının düşman tarafından ele geçirilmesini engellemek için mücadele vermiştir.


1922 (3-11 Ekim) - Mudanya Konferansı görüşmeleri.

Atatürk'ün, 26 Ağustos Taarruzu, 30 Ağustos ve 9 Eylül Zaferleri hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde konuşması: "...Milletin mukadderatını doğrudan doğruya üzerine alarak ümitsizlik yerine ümit, perişanlık yerine düzen, tereddüt yerine kararlılık ve iman koyan ve yokluktan koskoca bir varlık çıkaran Meclisimizin fedakâr ve kahraman ordularının başında bir asker bağlılığı ve itaatiyle emirlerinizi yerine getirmiş olduğumdan dolayı, bir insan kalbinin nadiren duyabileceği bir memnuniyet içindeyim. Kalbim su sevinçle dolu olarak pek aziz ve muhterem arkadaşlarımı, bütün dünyaya karşı temsil ettikleri hürriyet ve bağımsızlık fikrinin zaferinden dolayı tebrik ediyorum. Bu Anadolu Zaferi, tarih sayfaları arasında, bir millet tarafından tamamen benimsenen bir fikrin ne kadar güçlü ve ne zinde bir kuvvet olduğunun en güzel misali olarak kalacaktır."

Atatürk'ün, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin gizli oturumundaki görüşmeler esnasında konuşması: "...Şimdi Mudanya Konferansı ister müspet ister menfi sonuca varsın, biz bir an evvel barış masasının başına geçmeliyiz. Biz Mudanya Konferansı menfi çıkarsa barış konferansına gitmekten kaçınacak mıyız? O zaman bir taraftan askerî hareket devam eder, diğer taraftan da barış görüşmeleri devam eder"

Atatürk'ün, Ankara'da, Vakit gazetesi başmuharriri Asım (Us) Bey'e demeci: "...Millî emeller dahilinde barış elde edilecektir. Elde edilişi yakındır!"

İsmet Paşa'nın, Mudanya Konferansı'nın ilk 2 günündeki görüşmeler ve siyasî hava hakkında Atatürk'e raporu. [Kocatürk]

Himaye-i Hayvanat Cemiyeti adıyla Türkiye'deki hayvanları koruma amacı güden ilk dernek kuruldu.

1922 (3-11 October) - Mudanya Conference (armistice signed on October 11).

1920 - Sovyet elçilik heyetinin Ankara'ya gelişi.

Atatürk'ün, diğer komutanlarla beraber fedakâr çalışmaları nedeniyle Kâzım Karabekir'e telgrafı: "Millî emellerin elde edilişi, milletimizin birlik oluşu uğrunda harcanan çalışmanın teşekküre değer olduğunu arz eylerim." [Kocatürk]

Atatürk'ün, Enver Paşa'nın Moskova'dan yazdığı 26 Ağustos 1920 tarihli mektubuna cevabı.

1919 - Atatürk'ün, Sadrazam Ali Rıza Paşa'ya bir yazı ile Sivas Kongresi Bildirgesi'ni göndermesi.

Yahya Kaptan'ın, Kuşçalı'dan Atatürk'e telgrafı: "...Size, İzmit'ten tavsiye edilen Yahya'yım. Telgraf başında emirlerinizi almaya geldim!"

Atatürk'ün, Yahya Kaptan'ın telgrafına cevabı: "Bulunduğunuz bölgede kuvvetli bir örgüt yapınız. Adapazarı Kaymakamı Tahir Bey aracılığıyla bizimle ilişki kurunuz. Şimdilik hazır bulununuz."

1917 - Mareşal Falkenhayn'ın, Atatürk'ün 3 Ekim 1917 tarihli yazısına cevabı: "...Vaziyetimiz, son anda bu kadar ehemmiyetli makamların komutanlarında değişiklik yapılmasına müsait olmayacak kadar ciddîdir. Bana kalırsa ben bu husustaki mesuliyeti üzerime alamam zannediyorum."

1916 - Allied offensive on the Salonika Front.

1915 - Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın, Mareşal Liman von Sanders'in -Atatürk'ün Anafartalar Grubu Komutanlığı'ndan affını isteyen dilekçesiyle ilgili- 30 Eylül 1915 tarihli yazısına cevabı: "Yazınızı aldım. Yüksek arzularınıza uygun olarak Mustafa Kemal Bey'e yazdım."

Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın, Atatürk'e yazısı: "Rahatsızlığınızı işittim, müteessir oldum. Son defaki Çanakkale'yi ziyaretimde muhtelif mevzileri görmek isteğimden sizi ziyarete vakit kalmamıştı."

Atatürk'ün, Enver Paşa'nın 4 Ekim 1915 tarihli yazısına cevabı: "Rahatsızlığımdan dolayı yüksek iltifatlarınıza teşekkür ederim. Bendenizi yakında meydana gelmesi beklenilen olayları için hazırlanan kuvvetin başında da bulundurarak size daha büyük hizmetler yapılmasına eriştirmekle taltif edeceğinizden eminim." [Kocatürk]

1904 - Türkiye ve Almanya arasında bir telgraf anlaşması imzalandı

1883 - İstanbul'u Paris'e bağlayan "Orient Express" ilk yolculuğuna çıktı.

Avrupa'nın ilk kıtalararası ekspresi olan 'Orient Express', Paris'ten ilk seferine çıktı. Belçikalı işadamı Georges Nagelmackers'in hizmete soktuğu Orient Ekspres'in ilk seferinde, Paris'ten Varna Limanı'na kadar trenle gelen yolcular, oradan buharlı bir gemiye binerek İstanbul'a hareket etti.

1883 - The first Orient Express train service was inaugurated.
The "Orient Express" departs from Paris on its first trip towards Istanbul (Constantinople), using the original route which ran from Paris via Munich and Vienna to Giurgiu in Romania. At Giurgiu, passengers were ferried across the Danube to Rousse in Bulgaria to pick up another train to Varna, from where they completed their journey to Istanbul by ferry. Durıng the journey of about six days, travellers were greeted by border ceremonies and crowds along the track. The seats were covered in velvet topped by Brussels lace, and lush damask curtains hung from the windows; the fittings were of solid mahogany and oak; on the exterior of each car was a coat of arms with gold lettering, "Les Grands Express Européens." Hand-cut glass separated the sleeping compartments. In elegant salon cars, passengers lingered over oysters and enjoyed chilled glasses of Veuve Cliquot served by attendants in morning coats, blue silk breeches, white stockings and buckled shoes. The Simplon Tunnel (12½ miles) was built in 1906, cutting the trip from Paris to Venice significantly, and by 1921 the Orient-Express was running an extended Simplon-Orient-Express route to Istanbul. The legendary train was at its heyday in the 1920's and 1930's when royalty, celebrities, and spies intermingled as they travelled in opulence throughout Europe, enjoying the elaborate meals and fine wines.




Kaynak..: AtaturkToday..