IRCForumları - IRC ve mIRC Kullanıcılarının Buluşma Noktası

Nar Yetiştiriciliği

Nar ülkemizde yıllardır yetiştirilen geleneksel bir meyvedir. Son yıllarda nar meyvesi Avrupa ülkelerinin de aradığı bir meyve türü olmuştur. Ülkemizin hemen hemen her bölgesinde nar yetiştiriciliği yapılmaktadır. Özellikle son yıllarda kapama nar bahçesi Akdeniz ve Ege Bölgesi'nde artmaktadır. Son yıllarda önem kazanan bir ihraç meyvesi olmakla birlikte ilaç[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] boya[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] mürekkep[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] yağ[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] hayvan yemi[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] tanen[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] sirke gibi ürünlerin eldesinde hammadde olarak kullanılması[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bu meyvenin ileriki yıllarda önemli bir endüstri bitkisi olacağı izlenimini de vermektedir.

Bazı Önemli Çeşitler
Yetiştiriciliği yapılan bazı önemli nar çeşitleri 07 N 08 Hicaznar[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] 33 N 16 Silifke Aşısı[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] 33 N 26 Çekirdeksiz (VI) [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] 01 N 03 Fellahyemez II [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] 26/ 3 Çekirdeksiz[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] 33 N 24 Beynarı[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Suruç[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Ernar ve Erdemli-Aşınar ( 33 N 11 ) dır. Çukurova Bölgesinde üretimi yaygın olarak yapılan ve pazar açısından özellikle aranan nar çeşitleri Hicaznar ve Silifke Aşısıdır.

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

İklim İsteği
Nar pek çok iklim koşullarında sorunsuz yetiştirilebilen bir meyvedir. Yetiştiriciliğinin yapılacağı bölgede yazların uzun ve sıcak[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] kışların ılık ve yağışlı olması uygundur. Narın soğuklama gereksinimi hemen hemen yok gibidir. Meyvelerini olgunlaştırabilmek için vejetasyon dönemi içinde yüksek bir sıcaklık toplamı ister. Nar[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ülkemizin iklimi daha serin geçen bölgelerinde ( İç Anadolu gibi) Mayısta[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] oysa biraz daha sıcak geçen (Akdeniz gibi) bölgelerinde ise Nisanda çiçeklenmeye başlar. Çiçeklenme haziran ayına kadar sürmektedir.
Yıllık ortalama 500 mm'lik yağış yetiştiricilik için yeterlidir. Yaz aylarındaki yağışlar meyve kalitesini bozmakta[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] özellikle olgunluğa yakın dönemlerde meyve çatlamalarına neden olmaktadır. Meyve olumu döneminde kuru hava koşulları[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] kaliteli meyvelerin oluşması bakımından önemlidir. Nar[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] şiddetli rüzgar olan bölgelerde yetiştirilmemelidir. Eğer yetiştirilecekse bahçe kenarında rüzgar kıranlar oluşturulmalıdır. Aksi halde meyveler bitkinin dikenlerinden ve dal sürtünmelerinden zararlanarak meyve kalitesi düşecek ve meyve kayıpları olacaktır.

Toprak İsteği
Nar[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] pek çok meyve ağacından daha geniş toprak çeşidine uyum gösterebilir. Derin[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] alüviyal topraklar nar yetiştiriciliği için en uygun topraklardır. Fakat kumlu[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] killi[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] kireçli topraklarda da yetiştirilir. Tuzluluğa orta derecede dayanıklıdır.

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Çoğaltılması
Odun çeliği[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] yeşil çelik veya tohumla çoğaltılabilir. Tohumlar[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] dinlenme istemeden kolaylıkla çimlenebilir fakat elde edilen bitkiler adına doğru olmadığı için ticari yetiştiricilikte kullanılamaz. Gelişme döneminin sonuna doğru yeşil çelikle çoğaltma yapılabilir. Bu yeşil çelikler sisleme kasalarına dikilerek kışın sera içinde köklendirilir. Fakat bu yöntem çok az kullanılır. Odun çelikleriyle çoğaltma en kolay ve başarılı yöntemdir. Çelikler 20-25 cm uzunluğunda [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] 6-12 mm kalınlığında olacak şekilde hazırlanır. Bu çelikler[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] kışın bir önceki yılın sürgünlerinden veya dip sürgünlerinden alınır. Çelikler [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] 5-7.5 cm'lik kısımları toprak üstünde kalacak şekilde sisleme kasalarına veya fidanlıkta hazırlanan çelik tavalarına dikilir.

Dikim ve Bahçe Tesisi
Toprağın nar yetiştiriciliğine uygunluğuna bakıldıktan sonra tesviyesi yapılmalıdır. Öncelikle yaz aylarında pulluk tabanını kırmak için dipkazan çekilir. Sonra pullukla sürülür. Sonbahar döneminde ise 40-60 cm derinlik ve çapta dikim çukurları açılır. Çukurlar üst toprak ve yanmış çiftlik gübresi karışımıyla doldurulur[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] yabancı otlar temizlenir. Narda dikim aralıkları 2 m ile 6 m arasında olmalıdır. Bunun yanında kapama nar bahçelerinde en yaygın olarak kullanılan dikim aralıkları 2.5 x 4 veya 3 x 4 m dir. Sıralar kuzey -güney doğrultusunda olursa güneş ve havalanma daha iyi olacaktır. Nar fidanları sonbaharda yaprak dökümünden başlayarak kış ayları boyunca ve erken ilkbaharda dikilebilir. Kışları çok soğuk geçmeyen bölgelerde sonbahar dikimi daha uygundur.

Sulama
Ülkemizde nar genellikle tava ve karık usulü ile sulanmaktadır. Nar yetiştiriciliğinde sulama açısından önerilen damla sulama yöntemidir.

Gübreleme
Bitkiye iyi yanmış çiftlik gübresi verilmelidir. İlk yıllarda ağaç başına 10-15 m3/ da[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] daha sonraki yıllarda 25-30 m3/ da çiftlik gübresi genel olarak önerilmektir. Bitkiye çiftlik gübresi[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] sonbahar-kış aylarında[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bütün kök bölgesini kapatacak şekilde verilmeli ve çapa ile toprağa karıştırılmalıdır. Nar için yeşil gübreleme yapılması da yararlıdır. Genç nar ağacı her yıl ağaç başına yaklaşık 50-100 gr[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] yetişkin ağaç ise yaklaşık 225-450 gr saf azota gereksinim duyar. Bu miktar bir veya iki defada uygulanabilir. İlk uygulama zamanı kış sonu[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ikincisi ise haziran ayıdır. Yetişme döneminin sonuna doğru azot uygulanmamalıdır.Ayrıca nar genel olarak ilk yıllarda ağaç başına yaklaşık 75-125 g[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] tam verim çağında ise 100-200 g saf fosfora gereksinim duyar. Fosforlu gübreler kış aylarında[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] taç izdüşümüne 20-30 cm derinlikte uygulanır.
Potasyumlu gübrelerin meyve kalitesiyle ilişkisi pek çok çalışmada belirlenmiştir. Genç bir bitkiye 20-40 g/ ağaç[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] verim çağındaki bitkiye ise 75-150 g/ağaç saf potasyum uygulaması yeterlidir.

Budama
Nar için budama uygulaması yapılmadığı durumda ağaç kuvvetli gelişir ve verime geç başlar. Bu nedenle ağaçlar uygun şekillerde budanmalıdır. Ağaçlar tek gövdeli ve çok gövdeli şekillerde budanabilir.

Hastalık Zararlılar ve Mücadele
Narlarda görülen önemli hastalıklar[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] kahverengi leke hastalığı[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] aspergillus meyve çürüklüğü[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] gövde zamklanma hastalığı[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] penicillium ve trichoderma meyve çürüklükleridir. Başlıca zararlılar ise harnup güvesi[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] akdeniz meyve sineği[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] nar yaprakbiti[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] turunçgil unlubiti[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] nar beyazsineği[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ekşilik böcekleri[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ağaç sarı kurdudur. Nar bahçelerinde sorun olan bu türlerin dışında[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] yaban arılarından[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] eşek arısı ile genel zararlılardan adi serçe ve limon sıçanı da[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] narlarda beslenerek önemli kayıplara neden olabilmektedir. Uygun fungusitlerin ( mantar ilacı) kullanılması[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] sık dikimden kaçınılması[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] düzenli budama[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] yere düşen meyvelerin toplanması[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] hastalık ve zararlılarla mücadelede etkin uygulamalardır.

Meyve Çatlamaları
Narda meyve çatlaması genellikle olgunluk döneminde ortaya çıkmakta ve olgunluk ilerledikçe çatlamış meyve miktarı da artmaktadır. Bu sorundan dolayı yüksek miktarda verim kaybı olabilmekte[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] hatta % 50 ürün kaybı oluşabilmektedir. Meyve çatlamasının kontrolü için çatlamaya dayanıklı çeşit kullanılması[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] düzenli ve yeterli sulama yapılması[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] derimin zamanında ve birkaç defada yapılması[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] meyvelerin güneş ışığından korunması[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] aşırı azot gübrelemesinden kaçılması ve sert budamanın yapılmaması önerilmektedir.

Kaynak:
Çukurova Üniversitesi Tarımsal Yayım[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Haberleşme[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü
Prof.Dr. YAŞAR GÜRGEN