[efLatun]

• Osmanlı Devletinde milliyetçilik akımından kaynaklanan ilk azınlık isyanı Sırp isyanıdır (1804)
• Osmanlı padişahlarının yetkileri sınırlandıran ilk belge Sened-i İttifak’tır (1808)
• Osmanlı Devletinden ayrılarak bağımsızlığını kazanan ilk ulus Yunanlılardır (1829- Edirne Antlaşması)
• Boğazlar sorunu ilk defa Hünkar İskelesi antlaşması ile ortaya çıkmıştır (1833)
• Osmanlı Devleti Hünkar İskelesi Antlaşması ile ilk defa Avrupalı bir devletle ittifak antlaşması imzalamıştır (Rusya)
• Osmanlı Devleti’nin yarı sömürge haline gelmeye başlaması ilk defa Balta Limanı Ticaret Sözleşmesi ile başlamıştır (1838)
• Padişahın üstünde kanun gücünün var olduğu ilk defa Tanzimat fermanıyla kabul edilmiştir (1839)
• Osmanlı Devletinde anayasallaşma süreci ilk defa Tanzimat Fermanı ile başlamıştır (1839)
• İlk demir yolu Tanzimat döneminde yapılmaya başlamıştır (1866)
• Telgraf ilk defa Tanzimat döneminde kullanılmaya başlanmıştır (1854)
• Laik kanunlar ilk defa Tanzimat döneminde çıkarılmaya başlamıştır
• Azınlıklar ilk defa özel mülkiyet edinme hakkına Islahat Fermanı ile kavuşmuşlardır (1856)
• Osmanlı kanunları ilk defa Islahat Fermanı ile azınlıkların diline çevrilmiştir
• İşkence ve dayak ilk defa Islahat fermanı ile yasaklanmıştır (1856)
• Osmanlı devletinde ilk gazete “Takvim-i Vekayi” adıyla II. Mahmut zamanında çıkarılmaya başlamıştır
• Eyalet sistemi ve Divan’ı Hümayun ilk defa II. Mahmut zamanında kaldırılmıştır
• Memurların merkezden atanarak maaşa bağlanması ilk defa II. Mahmut devrinde başlamıştır
• Avrupa’ya öğrenci gönderilmesine ilk defa II. Mahmut zamanında başlanmıştır
• Osmanlı Devleti’nde ilk silah fabrikası II. Mahmut döneminde açıldı
• Osmanlı Devleti’nde askeri amaçlı ilk nüfus sayımı II. Mahmut döneminde yapıldı (1831)
• İlk bando okulu (Mızıkayı Hümayun) II. Mahmut döneminde kuruldu
• Batı tarzı ilk okullar II. Mahmut döneminde kuruldu (Tıbbiye ve Harbiye)
• Polis teşkilatının temelleri ilk defa II. Mahmut zamanında atılmıştır
• İlk tercüme odası ve Yabancı Dil Okulu II. Mahmut zamanında açılmıştır
• Osmanlı Devletinde ilk kağıt para “Kaime” adıyla I. Abdülmecit devrinde basılmıştır (1841)
• Osmanlı Devleti Kırım Savaşı sonrası sonrasında Avrupalı devletlerin himayesine girerek ilk defa bağımsız devlet olma özelliğini yitirmiştir (1856)
• Osmanlı Devleti ilk defa borç parayı Kırım Savaşı sırasında I. Abdülmecit İngiltere’den almıştır (1854)
• Osmanlı Devleti ilk defa Paris Antlaşması ile Avrupalı devletler hukukundan yararlanmaya başladı (1856)
• Osmanlı Devletinde halkın yönetime katılması ilk defa I. Meşrutiyet’in ilanıyla gerçekleşmiştir (1876)
• İlk Osmanlı Anayasası (Kanuni Esasi) Mithat Paşa başkanlığında bir komisyon tarafından hazırlanarak II. Abdülhamid zamanında ilan edilmiştir (1876)
• Ermeni sorunu ilk defa Berlin Antlaşması ile uluslararası bir boyut kazandı (1878)
• Osmanlı devletinde yaşayan azınlıklara ilk ayrıcalık Sırplara verilmiştir (1812-Bükreş)
• Osmanlı devletinde Tımar ve Zaamet sistemi ilk defa II. Mahmut zamanında kaldırılmıştır
• Osmanlı devletinde müsadere sistemi ilk defa II. Mahmut zamanında kaldırılmıştır
• Orta Öğretim kurumları ilk defa II. Mahmut zamanında açılmaya başlanmıştır
• Osmanlı Devletinde ilk defa padişahın gücünün üstünde bir kanun gücünün olduğuna Tanzimat Fermanıyla kabul edilmiştir
• Bedelli askerlik uygulamansa ilk defa Islahat Fermanı ile başlanmıştır (1856)
• Mecelle Kanunu ilk defa I. Meşrutiyet döneminde uygulanmaya başlanmıştır
• İngiltere’nin XIX. yüzyılda Osmanlı devletinin toprak bütünlüğünü terk ettiğinin ilk kanıtı Kıbrıs’ı işgal etmesidir (1878)
• Osmanlı Devletinde ilk üniversite (Darülfünun) İstanbul’da 1868’de kurulmuştur
• Osmanlı devleti ilk defa denge politikasını Fransa’nın Mısır’ı işgali sırasında İngiltere’nin yardım isteğini kabul ederek gerçekleşmiştir
• Osmanlı Devleti, boğazlar üzerinde egemenlik hakkını kullanarak imzaladığı son antlaşma Hünkar İskelesi Antlaşmasıdır
• Yeniçeri Ocağı kaldırıldıktan sonra Avrupai tarzda kurulan ilk ordu Asakiri Mansurei Muhammediye’dir
• Panislavizm düşüncesiyle Osmanlı Devletine karşı ilk isyan Hersek’te ortaya çıkmıştır (1875)
• Osmanlı Devleti’nin sömürgeci devletlere karşı kuzey Afrika’da kaybettiği ilk toprak parçası Cezayir’dir (1830)
• Osmanlı Devleti’nde imzalandığı halde yürürlüğe girmeyen ilk antlaşma Ayastefanos Antlaşmasıdır (1878)
• Türkçülük düşüncesini ilk defa devlet politikası haline getiren İttihat Terakki Partisi’dir
• Osmanlı Devleti XIX. yüzyılda imzaladığı en ağır koşullar içeren antlaşma Berlin Antlaşmasıdır (1878)
• Berlin Antlaşması Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusya’sı arasında imzalanan son antlaşmadır (1878)