| |
|
01 Temmuz 2013, 01:58
| #1 | |
| Çevrimdışı  IF Ticaret Sayısı: (0) | Çaka Bey Devleti. (Çaka Beg) Çaka Bey ve Bizans Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir. Çaka Bey Devleti. (Çaka Beg) Çaka Bey ve Bizans Çaka Beg, Türk Denizcilik tarihinde ve Türk Deniz Kuvvet Komutanlığınca da 3 büyük Deniz savaşımızdan biri olarak sayılan Koyunadaları Savaşını (19.05.1090) yapan değerli Türk lideridir. Çaka Bey Devleti 1081 yılında İzmir'de kurulmuştur. Kurucusu Çaka Bey'dir. 1093 yılında bizanslılar tarafından yıkıldı. Böylece Batı Anadolu'daki ilk Türk egemenliği sona ermiş oldu. Çaka Beyliği, İzmir'de kurulduğu için birçok deniz faaliyeti gerçekleştirmiş, deniz savaşlarında önemli rol oynamıştır. Ayrıca ilk Türk denizci devlettir. Çaka Bey'in Çanakkale bölgesini ele geçirmesinden sonra, kendi egemenliği adına endişelenen damadı Birinci Kılıçarslan, Kendi Ülkesine Saldıracak Diye Korkarak Çaka Bey'i öldürtmüş ve bu beyliğe son vermiştir. Çaka Bey Devleti, Batı Anadolu'da İslam'la tanıştıktan sonra gelişen Türk hükümdarlıkları devrinde bulunması açısından önemlidir. Çünkü, Avrupa'nın doğusunda ve bu bölgelerde daha önceleri, Roma Devleti ve ayrılmadan sonra Doğu Roma Devleti (Bizans) sınırları içinde yaşayan Müslüman olmayan Türk boyları mevcuttu. Çaka Bey Devleti gibi devlet yapılanmalarının önemi, sonraki devir Türk akınlarıyla gelişen Türk nüfusuyla devlet halini alabilmeleriydi. Ama bunun gibi çok devlet olsada caka bey devleti Türk denizciliğine olan katkılarıyla hatırlanmaya değer bir türk devletidir, unutulmamalıdır. Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir. Kaynak: Alıntılar _________________________Çaka Bey ve Bizans Çaka Bey, Trakya'daki Peçeneklerle birleşip Bizans İmparatorluğu'nu ele geçirmek istemişti. Oysa Bizans, Anadolu Selçukluları'nı yanına alıp onu alt etmeyi başardı... Hem de trajedileri hatırlatan bir oyunla Anadolu'nun Ortadoğu, Kafkaslar, Balkanlar ve tüm Avrupa ile olan ilişkilerine baktığımızda, hemen her dönem bölgedeki toplumların kimlik yapısının belli bir sorun yarattığını görüyoruz. Bu sorun büyük olasılıkla, Anadolu'da, tüm kültürlerin adeta geçit yapar gibi, derin izler bırakarak gelip geçmesinden kaynaklanıyor. Anadolu'da yaşayanların da, bu kültürlerden etkilenmesi ve onlarla iç içe yaşaması kaçılmaz. İlginçtir, aynı durum günümüzde de bütün yoğunluğuyla geçerli. Avrupa Birliği'nin kapısındaki Türkiye'nin çevresinde, karşılıklı etkilendiği Ortadoğu, Balkanlar ve Kafkasya kültür bölgeleri bulunuyor. Yeni bileşim ve değişimler karşısındaki sorun, Türkiye'nin ne kadar Avrupalı, ne kadar Ortadoğu ve Kafkasyalı olduğu ya da olmadığı...İşte bu noktada, Anadolu tarihinin derinliklerine, pek de dikkat çekmeyen, belki önemsiz bir bölgeye doğru yelken açalım. Yıl yaklaşık 1100'ler civarı. Anlatan ünlü Bizans imparatoru Aleksios Komnenos'un kızı Anna Komnena. Aktörler; Bizanslılar, Türkler (Selçuk, Peçenek vb.), Normanlar-Franklar (Avrupalılar) ve diğer Müslümanlar. Çağına ve geleceğe damgasını vuran olay, Haçlı Seferleri. Konunun uzmanı Prof. Dr. Işın Demirkent'in çizdiği çerçeve içinde; Bizanslılar batıda Peçenek ve Kumanlarla uğraşırlarken, Avrupalı Haçlılar Bizans'a gelip İstanbul üzerinden Anadolu'ya geçiyorlar. Anadolu'da Bizans'a en yakın İznik var ve burası Anadolu (Rum) Selçuklularının elinde. Güneyde, İzmir ve Ege adalarında Çaka adındaki Türk beyi bir donanma yaptırıyor; Rodos ve Midilli dahil kimi adaları ele geçirip, adalar ya da bir deniz beyliği kuruyor. Ve Çaka, eylemini daha ilginç bir alana taşıyor; batıda Peçenekler ile ilişkiye geçiyor. Amaç Bizans... Anna Komnena, Çaka Bey'i, kendi ağzından bir Rum (Dalassenos) ile konuşurken şöyle tanıtıyor. "Bilesin ki ben, bir zamanlar Asya'da hep yiğitçe dövüşerek akınlar yapan, ama deneyimsizliğinin kurbanı olup şu ünlü Aleksandros Kabalikos'ça tutsak edilmiş genç adamım. Sonra onun tarafından hizmetinde bulunmam için İmparator Nikephoros Botaniates'e armağan edilir edilmez, bana protonobilissimos (soyluların birincisi) sanının verilmesiyle onurlandırıldım, değerli armağanlara boğuldum ve ona bağımlılık sözü verdim." Çaka'nın esir alınmasının ardından imparatora sunulması ve özel unvanlarla onurlandırılmasını Prof. Dr. Işın Demirkent, Bizans'ın Çaka Bey'in eylemlerinden haberdar olduğu şeklinde yorumluyor. Benzer bir yorumu da Prof. Dr. Osman Turan, "Çaka'nın ilk Anadolu Türkleri tarafından bilinmesi ve takip edilmesi de onun bu menşei ve hüviyetiyle ilgili bulunmaktadır" şeklinde yapıyor. Çaka'nın son derece zeki, atılgan ve işbitirici bir kişiliği olduğuna hiç kuşku yok. Büyük olasılıkla Rumca'yı ve Bizans kültürünün kimi inceliklerini de yeterince biliyordu. Anna Komnena, Çaka Bey'in İzmir ve çevresinde, aşamalarla kurduğu "deniz" ya da "adalar beyliği"ni oluşturma sürecinde de bunu adeta doğruluyor: "...Bu sırada Çaka (Rumca'da Tzakhas şeklinde yazılıyor), imparatorun batıda karşı karşıya bulunduğu birçok sıkıntıyı ve Peçeneklerle süregiden savaşları öğrenerek, kendisi için uygun fırsatı buldu ve bir donanma kurmaya karar verdi. İzmirlinin biriyle (İzmirli bir Rum) karşılaştı ve onu, çektirmeler inşa etmekle görevlendirdi. Gerçekten o kişi, bu sanatta pek ustaydı. Bolca sayıda tekneye ve 40 tane de avcı gemisine sahip olunca, bunlara savaşta pişmiş adamlar bindirdi ve demir alıp Klazomenai'ye (Urla ve adası) yanaştı ve burasını hemen zaptetti. Oradan ayrılıp Foça'ya yöneldi ve orasını da hemen aldı. Ardından Midilli'nin yönetimiyle görevli kişiye, Kourator Alapos'a ulak gönderip, onu hisarı tez zamanda boşaltıp gitmezse en kötü işkencelerden geçirmekle tehdit etti. Beriki, Çaka'nın tehditlerinden dehşete düşerek, geceleyin bir gemiye bindi ve başkente vardı. Bu haberi alınca, Çaka bir an bile yitirmedi ve hemen Midilli üzerine gidip orasını ilk saldırıda ele geçirdi." Anna Komnena, daha sonra Sakız'ın alınışını ve imparatorun, Niketas Kastamonites komutasında Çaka'nın üzerine güçlü bir filo ile çok sayıda asker yolladığını, Kastamonites'in Çaka ile hemen çatışmaya girdiğini, ama yenildiğini yazıyor. Prof. Dr. Işın Demirkent bu savaşı, "Türklerin Bizans'a karşı kazandıkları ilk deniz savaşı" olarak nitelendiriyor. Prof. Demirkent, Çaka'nın, Bizans karşısında elde ettiği üstünlüğünü hem Balkanlar'da Trakya'ya kadar ilerlemiş Peçeneklerle hem de İznik'i elinde tutan Ebulkasım ile iyi ilişkiler kurarak güçlendirmeye çalıştığını belirtiyor. Ona göre Çaka'nın niyeti, Bizans'a karşı bir ittifak cephesi oluşturmaktı: "Böylece karadan ve denizden hep birlikte İstanbul'a saldırmayı ve imparatorluğu ele geçirmeyi planlıyordu." Bundan sonrası Anna Komnena'ya göre şöyle gelişiyor: Önce, Peçeneklerin (Anna, Peçenekleri sık sık İskitler olarak tanımlıyor) Keşan yakınlarına kadar sokuluyorlar; daha sonra Çatalca yakınlarında, en sonunda da İstanbul önlerinde görülüyorlar. Tam da bu sırada Anna Komnena, Çaka Bey'in Peçeneklerle yaptığı işbirliğine değiniyor. "Batıda imparatorun belini büken korkunç felaketler böylesineydi; denizde dahi olup bitenler olumlu gitmek şöyle dursun, tam tersine son derece tehlikeli bir duruma yol açmaktaydı, çünkü Çaka kendine yeni bir donanma edinmişti. ...Üstüne üstlük ona (imparatora), Çaka'nın şimdi kıyı bölgelerinde daha büyük bir donanma oluşturduğunu, önce ele geçirmiş olduklarının dışında geri kalan adaları da yakıp yıktığını, batı illerine karşı tasarılar kurduğunu ve Gelibolu Yarımadası'nı işgal etmelerini öğütlemek üzere İskitlere (Peçenekler) yakın zamanda bir elçiler kurulu gönderdiğini haber verdiler. Hatta Çaka, doğudan (Anadolu) imparatora yardıma gelmiş ücretli asker birliklerinin geçmesine de izin vermiyordu." Anna Komnena, imparatorun Peçeneklerle olan mücadelesini anlatırken, birden askeri durum ve denge, yeni ziyaretçilerle değişiyor. Kumanlar Enez yöresine iniyorlar; "Dört gün sonra, değişik bir yönden (Peçeneklerin beklendiği yönden değil kuzeybatıdan), aşağı yukarı 40.000 kişilik bir Kuman ordusunun yaklaşmakta olduğunu gördü (imparator). Bu yeni gelenlerin İskitlerle (Peçenekler) bağlaşık kurmaları halinde, ona karşı korkunç bir savaş vereceklerini hesaba katarak, bunlarla uzlaşmayı gerekli saydı ve önceliği kendi alıp, onları davet etti. Kumanlar ordusundaki pek çok bey arasında Togortak, Maniak ve çok yaman birkaç diğer savaşçı, herkes içinde en çok göze çarpanlar idi." Prof. Dr. Osman Turan bu Kuman savaşçılarının adını Togurdak ve Manyak olarak yazıp, Rus kaynaklarında da Tugarhan ve Bonyak biçiminde geçtiğini belirtiyor. Bizans imparatoru ile Kumanların anlaşması sonunda, Bizans-Kuman ortak gücü Meriç Nehri ağzındaki Lebounion’da (Enez civarı) Anna'nın deyişiyle "Peçenekleri kıyımdan geçirdiler". Tutsak edilenler de kadın ve çocuk gözetilmeksizin, imparatorun adamlarının oyunuyla bir gecede öldürülünce, Anna'nın anlatımıyl; "Kumanların çoğu, imparatorun onlar için de korkunç bir düzen tasarlayacağından korktular ve gece vakti, tüm ganimetleriyle, Tuna'ya doğru yola koyuldular." Bu arada, İznik ve civarı Süleyman Şah tarafından Ebulkasım'a bırakılmıştı. Ebulkasım, Işın Demirkent'in anlatımına göre, Kayseri ve çevresinden gelip, İznik yöresini kendisine bağladı. Tabii Bizanslılar ile sürtüşmeye de başladı. İmparator, İznik üzerine bir ordu gönderdi. Ordunun başında da yine Türk asıllı ve "megas primikerios" unvanını taşıyan "Tatikios" bulunuyordu. Çaka Bey'in İzmir civarında egemen olduğu bu sıralar, yani Kasım 1092'de, İsfahan'da Melikşah'ın ölümüyle Süleymanşah'ın tutsak oğulları da serbest kalmıştı. Böylece İznik ve çevresi I. Kılıç Arslan'ın; Sivas, Amasya ve Niksar Danişmentlilerin; Ereğli ve Aksaray Hasan Bey'in; Erzincan ve çevresi Mengüceklerin; Erzurum ve civarı ise Saltukluların egemenliğindeydi. Daha güneyde, Elbistan ve Maraş Buldacı Bey; Harput ve çevresi de Çubuk Bey tarafından yönetiliyordu. Batı Anadolu'da ise, Bizans'a karşı mücadelenin ön saflarında, kuşkusuz I.Kılıç Arslan bulunuyordu. Kılıç Arslan, büyük olasılıkla Bizans karşısında daha güçlenmek için, Çaka Bey'in kızıyla evlenip onunla dostluk kurdu. İmparator Aleksios, 1091 ilkbaharında Trakya'da Peçenekleri yenip Ege'de de Çaka Bey'in donanmasına ağır bir darbe vurduktan sonra, Marmara'nın güneyinde kalan bölgeleri Türklerin elinden almak için yoğun saldırılara geçti. I.Kılıç Arslan ise aynı bölgede, sonradan Bizans tarafına geçen kumandanı, İlhan (Anna'da elkhanes) unvanlı Muhammed'i görevlendirmişti. Bu amansız ikiliye, Çaka Bey de katıldı. Çaka, Çanakkale Boğazı yönünde karadan harekete geçmişti. Bu esnada Çaka'nın yaptıklarını ve başına gelenleri ise yine Anna Komnena'dan izleyelim; "... Ancak, Çaka, durup dinlemek isteyecek kadar savaşçı ve girişken huylu biriydi. Dalassenos'tan kurtulup Anadolu'ya çıkıştan az sonra İzmir'e yerleşti. Özenle savaş gemileri, dramonlar, tek dizi kürekliler ve diğer çeşitli hızlı gemilerin inşasına yeniden koyuldu. Çünkü tasarısından vazgeçmiyordu. Bu haberler imparatora gelince, onu gerek karada gerekse denizde kesin biçimde ezmeye azmetti. Böylelikle Konstantin Dalassenos'u ve tüm donanmayı Çaka'ya karşı gönderdi. Sultanı mektuplarla ona karşı kışkırtmayı da yararlı gördüğünden, bu kişiye şöyle yazdı: Şanı büyük Sultan Kılıç Arslan. Biliyorsun ki, Sultanlık sana baba mirası olarak geçmiştir. Oysa senin kayınbaban Çaka, görünüşte Rum devletine karşı silahlanıyor ve kendisine Basileus (imparatora özgü bir unvan Prof. Dr. Bilge Umar) dedirtiyor. Besbelli ki bu bir aldatmacadır. ... Kurduğu bütün tezgâh sana karşı yönelmiştir. Bu durum karşısında sen onu ne başıboş bırakmalısın ne de cesaretini yitirmelisin; yapman gereken, iktidarından yoksun kalmamak için uyanık durmaktır..." Anna, az sonra Çaka'nın şimdilerde Çanakkale-Nara Burnu denilen yerde kurulmuş olan antik Abydos'a ulaştığını söylüyor. Mektubu alan Kılıç Arslan'ın da bütün ordusuyla Çaka'yı yakalamak için yola çıktığını yazıyor. Çaka ile I.Kılıç Arslan'ın karşılaşmasını Anna Komnena yine şöyle aktarıyor: "...Sultan yakına gelince, Çaka, kara ve deniz yanından düşmanların tehdidi altında olduğunu gördü. Kendisinin tezgâha koyduğu gemiler henüz bitirilmemişti. ... Çaresiz kaldı ve en iyisi gideyim sultanla buluşayım diye düşündü, çünkü onun başına imparatorun ördüğü çorabı bilmiyordu. Sultan onu görünce hemen hoşnut bir surat takındı ve onu dostça karşıladı. Sofrası her zamanki gibi hazırlandığında, yemeğini Çaka ile bölüştü ve onu bol bol içki içmeye zorladı. Sofra yoldaşının iyice şarap yükü aldığını görünce, kılıcını çekti ve onun böğrüne daldırdı. Çaka oracıkta cansız yere yıkıldı." Çaka Bey'den günümüze kalmış doğrudan bir iz bulunmuyor. İzmir ya da Çanakkale'de anısına dikilmiş küçük bir anıt bile yok. Sadece Çeşme'nin gerisinde, Eski Çeşme ya da Çaka Bey köyü denilen yerde, çoğu yıkılmış kalıntıların arasında betondan yapılı bir küçük blok üzerine, geçen yıllarda geliş güzel yazılmış bir yazı var. Oysa Çaka Bey ve diğerlerinin yaptıkları, aslında şimdilerde hem Avrupa kapısında bekleyen Türkiye'ye hem de Avrupalı yöneticilere, Türkiye'nin ne denli Avrupalı olup olmadığının çok iyi bir yanıtı. Kaynak : Focus Dergisi | |
| |  |
| IRCForumlari.NET Reklamlar |
   |
 |
| Etiketler |
| çaka |
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
Benzer Konular | ||||
| Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Cevaplar | Son Mesaj |
| Ötüken - Hun Devleti, Göktürk Devleti | Sevda | Tarih | 1 | 28 Ocak 2013 16:37 |
| Bizans imparatorluğu | Zen | Tarih | 0 | 30 Aralık 2012 17:37 |
| Çaka Bey - İlk Türk Amirali | Kacak | Tarih | 0 | 15 Aralık 2011 21:13 |
| Bizans Su Yolları (Bizans Su Tesisleri) | Kalemzede | Tarih | 0 | 05 Eylül 2011 00:21 |
| Osmanlı Ve Bizans. | kont_dracula | Fıkra | 6 | 02 Ocak 2008 10:48 |
Normal
