Çevrimiçi

COLOSSEUM (M.S. 80 İTALYA)

Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.

Roma'mn merkezinde, Via dei Fori Imperiali'nin doğu kıyısında yer alıyor. Ana istasyon Termini'ye yakın mesafedeki yapının, Metropolitana demiryolu üzerinde kendi istasyonu Colosseo bulunuyor.



Büyük kalabalıkların güvenli bir şekilde kavga ve katliam gösterilerini izleyebildiği sıralar halinde oturma yerleriyle çevrili elips şeklinde bir arena olan amfi tiyatro, Romalıların icadıydı. Gladyatörler burada savaşıyor, egzotik hayvanlar burada sergilenip sonra da katlediliyordu. Roma'da Colosseum'dan önce de amfi tiyatrolar vardı ancak MS 64 yılındaki büyük yangından sonra yeni bir tanesi daha gerekiyordu. MS 69'da imparator olan Vespasian, ailesinin adını taşıyan ve bugüne kadarki en büyük ve en iyi amfi tiyatronun yapılmasını emretti.



Flavian Amfi tiyatrosu diye bilinen yeni arena, selefi Nero'nun absürd gösterişteki Golden House'unun bulunduğu nehrin yatağına inşa edildi. Bu bölge seçimi insanların dünyevi zevklerin tutsağı olduğu bir çağın sona erdiğini de gösteriyordu. Vespasian da Nero kadar büyük bir yapıya imza atmıştı ama bunu kendi zevki için değil, halk adına yapmıştı. İşin ironik yanı, Nero intikamı öldükten sonra aldı: 8. yüzyıldan itibaren Flavian Amfi tiyatrosu, Nero'nun yakında dikili olan heykelinden geldiği düşünülen Colosseum adıyla anıldı. (Vespasian bunu yıkmak yerine, heykelin kafasını değiştirtip ona Apollo adını verdi). Çevresi yarım kilometre olan ve yüksekliği 55 metreyi geçen Colosseum, travertin taşı, tufa ve kiremitten yapılmıştı. MS 80'de Vespasian'ın varisi Titus tarafından, 5 bin yırtıcı hayvanın sergilendiği bir törenle açılmıştı. O zaman bile henüz tamamlanmamıştı ve son kemer ancak bir sonraki imparator Domitian'ın saltanat döneminde yapılmıştı.



Binanın karmaşıklığı dikkat çekiyor. Tasarımı da izdihama zeki bir çözüm buluyor. Amfi tiyatro 50 bin kişi aldığı halde, merdiven ile koridor sistemi, insanların hiç sorunsuz giriş ve çıkış kolaylığını sağlıyor. Yine de, burada esas önemli olan, hayvanların kontrol altında tutulmasıydı. Bu konuda da Colosseum'un mimarları hünerlerini ortaya koymuş, kızgın ve vahşi hayvanları sahnenin altındaki kafeslerden alıp doğrudan arenaya çıkaran bir pasaj ve asansör şebekesi tasarlamışlardı. Bu yapının büyük kısmı hala görülebilir -amfi tiyatronun dev tentesini taşıyan devasa tentenin direklerini tutan üst kattaki yuva ve destekler. İnce elenip sık dokuyarak düzenlenmiş bu keten bezi, makara ve halatlar, özel olarak bu işi yapmak üzere görevlendirilmiş denizciler tarafından işletiliyordu.



Bu derece ileri mühendislik tekniğiyle Colosseum, zamanının ötesinde bir bina diye nitelendirilebilirdi. İnşa metodu bile, 20. yüzyılın çelik ya da beton gökdelenlerinden çok farklı olmayan modernlikte.

Açılışından yaklaşık 2 bin yıl sonra Colosseum bugün, Romalıların kan tutkusu kadar, başarısını da sergileyen bir anıt olarak yükseliyor.

__________________