Çevrimdışı

18 Yaşından Küçükler İçin Özürlü Maaşı

2005 tarihinde kabul edilen 5378 Sayılı Özürlüler Yasası ile birlikte ilk defa 18 yaşının altındaki engelli bireylere maaş bağlanması hakkı getirilmiştir. Bu yasayla 2022 sayılı Özürlü Maaşları Kanunu’nda yapılan bu değişiklik 18 yaşının altındaki engelli bireylere maaş bağlanmasını sağlanmıştır.

18 yaşının altındaki, engelli bireylere maaş bağlanabilmesi için gerekli bazı şartlar bulunmaktadır. Bu şartların en önemlisi engelli bir bireye 18 yaşına kadar ailenin bakması zorunluluğu olduğu için anne ve babanın gelirinin dikkate alınmasıdır. Çünkü kanuna göre anne ve baba 18 yaşına kadar çocuğa bakmakla zorunludur. Dolayısı ile 18 yaşının altındaki engelli bireye bakan kişinin ( Bu kişi genellikle anne ve baba’dır. Eğer anne ve baba yoksa mahkeme tarafından vasi tayin edilen kişinin de geliri dikkate alınır.) gelirinin aylık 82 YTL’yi geçmemesi gerekmektedir. Yani anne veya baba aylık 82 YTL nin üzerinde bir gelire sahipse engelli çocuğu için özürlü maaşı alamaz. Başvuru yapmışsa bile reddedilir.

Diğer bir önemli şartlardan biri de engelli bireyin özür derecesinin % 40’ın üzerinde olması gerekmektedir. Özür derecesi % 40 ile % 99 arasında olan 18 yaşının altındaki engelli bireylere maaş bağlanmaktadır; ancak engelli çocuğun ailesinin aylık 82 YTL’ nin üzerinde bir gelirinin olmaması gerekmektedir. Eğer bu rakamın üzerinde bir gelirleri varsa çocuklarına engelli maaşı bağlanmaz.

Dolayısı ile özür derecesi %40’ın üzerinde ve 18 yaşının altında engelli çocuğu olan ailelerden anne ve babası memur, emekli, işçi ve bağ-kur’lu olanlar özürlü maaşından yararlanamazlar. Yeşil Kartlı olanlar ile hiçbir geliri olmayan engelliler ve aileleri özürlü maaşından yararlanırlar. Yani 18 yaşının altında engelli çocuğu olan ailelerin özürlü maaşını alabilmeleri için aylık 82 YTL’ nin üzerinde bir gelirlerinin olmaması ve herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna aktif olarak kayıtlı olmamaları gerekmektedir.Yani anne-babanın aktif olarak SSK-BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı iştirakçisi olmaması gerekmektedir.

Ancak anne veya babanın bir müddet aktif olarak herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna kayıtlı olması ve aradan bir süre geçtikten sonra aktif sigortalılık durumunun bitmesi sonucunda engelli çocuğunun anne-babası yukarıdaki saydığımız diğer şartları da yerine getirmesi durumunda engelli çocuğuna özürlü maaşı bağlatması durumu söz konusudur. Yani aktif sigortalılık durumunun olmaması ve sağlık karnesinin kullanılamaması sonucunda ve buna ilaveten engelli çocuğu olan anne-baba yada kanuni temsilcisinin aylık 82 YTL’ nin üzerinde düzenli bir gelirinin olmaması durumunda engelli çocuğa özürlü maaşı bağlanır.

Burada şu noktalar çok önemlidir: 18 yaşının altında engelli çocuğu ailenin her suretle olursa olsun ve gelirin nereden geldiğine bakılmaksızın aylık 82 YTL’nin üzerinde gelirinin olmaması gerekmektedir. Bu gelir aylık, maaş, nafaka, her türlü taşınmaz gelirleri ve kirası, tarım geliri v.b. gelirleri kapsamaktadır. Hatta diğer sosyal yardım kurumlarından yapılan yardımlar bile bu gelir durumunun içine girmektedir. Birçok aile müracaat ettiklerini ve olumsuz cevap verildiğini söylemekte ve bu durumdan yakınmaktadırlar. Ama İl’lerde bulunan Mal Müdürlükleri ilgili dosyaları incelediklerinde hiçbir geliri olmadığını söyleyen ailelerin ya tarım geliri yada başka bir ad altında aylık 82 YTL’ den fazla gelirlerinin olduğunu öğrenmekte ve başvuruları reddetmektedir.

Engelli çocuğun özür derecesinin % 40’ın üzerinde olması gerekmektedir. Özür derecesi %40 ile %99 arasında olan 18 yaşının altındaki engelli bireylere aynı miktarda aylık verilmektedir. Bu miktar aylık 158 YTL’dir.

Yukarıda saydığımız bu şartları taşıyan engelli bireylerin ailelerine aylık 158 YTL, üç aylık 500 YTL maaş ödenmektedir. Bu maaş 3 aylık dönemlerde verilmektedir ve Ziraat Bankası aracılığı ile ödenmektedir. Bu maaşların bankadan alınması işlemini engelli çocuğun anne-babası yada kanuni temsilcisi yapmaktadır. Anne-Baba ölmüşse ve engelli çocuğa vasisi bakacaksa mutlaka mahkeme kararı gerekmektedir. Bu şartları taşıyan engelli bireylerin ailelerinin illerde Valiliklerde bulunan Mal Müdürlüklerine, ilçelerde ise Kaymakamlıklardaki Mal Müdürlüklerine müracaat etmeleri gerekmektedir.