[Lykia]

Cinsel ilişki yoluyla insandan insana bulaşan mikropların, üreme organlarında enfeksiyon oluşturma durumuna "cinsel yolla bulaşan hastalıklar" adı verilmektedir. Genellikle cinsel organlarla ancak bazen ağız, maat veya başka bir cinsel yolla bulaşır. Bu hastalıkların her birinin etkisi farklıdır. En sık görülenleri bel soğukluğu, chlamidia ve frengidir. Ayrıca AIDS gittikçe yaygınlaşma halindedir. Bu hastalıklar en çok ergenlerde ve genç erişkinlerde görülür. Bu yaştakilerin, cinsel ilişkiye girme oranının daha yüksek olması, buna etkendir. Ergenlerinin çoğunun karar verme ve iletişim kurma becerileri henüz gelişmemekte olduğundan cinsel ilişkiye ayak uyduramamaktadır. Cinsel eğitimin yetersiz oluşu da çok önemli bir etkendir. Eğer cinsel ilişkiye girme durumu varsa, hastalık riski vardır. Ne kadar çok cinsel ilişkiye giren biriyle birlikte olunursa, bu risk daha da artar. Bu yüzden, belirtilerini, nasıl teşhis edileceğini, bu hastalıkların neye yol açabileceğini, tedavisini ve korunma yolunu bilmek gerekir. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların belirtilerini bilmekte fayda vardır. Tedavi işlemi ona göre ayarlanır.

Belirtiler:
1) Cinsel organların üzerinde ya da çevresinde ağrılı şişlik, siğil varsa.
2) Cinsel organlar ya da makat çevresinde kaşıntı.
3) Penisten akıntı.
4) İdrar yaparken yanma.
5) Boğaz ağrısı.
6) Lenf düğümlerinde şişme.
7) Kasıkta veya karnın alt kısmında ağrı
8) Ayak taban ve avuç içinde kızarıklık oluşumu, hastalıkların bulguları olabilmektedir.

Belirtilerin her zaman hastalıklarla birlikte görülmediğini bilmek gerekir. Belirti yokken, her şey yolunda gibi görünürken de hastalık gizlice vücutta ilerleyebilir. Eğer, bir erkeğin cinsel yaşamı hareketli ise, hastalıklar yönünden düzenli olarak muayene olması gerekir. Düzenli kontrollerin bir parçası olması gerekir. Bulaşıcı hastalığın araştırılmasında doktor yardımcı olacaktır. İlk olarak, karın muayenesini de yapacaktır. İkinci olarak, bulaşıcı hastalık etkenine veya oluşan herhangi bir enfeksiyona karşılık kan ve idrar örneği alınır. Eğer cinsel hastalık mevcut ise, cinsel ilişkiden kaçınılmalı, tedavi olana kadar cinsel ilişkiye girilmemelidir. Hemen doktora başvurulmalı, kliniğe veya acil servise gidilmelidir. Bu tarz başvurular gizli tutulur. Bilinmesinin istenmemesi, saygıyla karşılanacaktır. Ancak yasa gereği, bu hastalıkları sağlık yetkililerine bildirmek gerekir. Teşhis edildiğinde, eşin tedavi edilmesi önemlidir, kimlik verilirken suçluluk duyulmasına gerek yoktur. İstenirse bu bilgi de gizli tutulur.

Bel soğukluğu, cinsel ilişki ile bulaşan bir hastalıktır ve bakterinin bulaşabilmesi için boşalma şart değildir. Hastalığın anal veya oral yolla da bulaşabilmesi nedeniyle homoseksüel ilişkilerde de taşınma olasılığı vardır. Bu hastalık tedavi edilmezse tekrar bulaşabilme olasılığı mevcuttur. Bel soğukluğuna neden olan bakteri, tuvalet kağıdında üç saat, klozet kenarında ve havluda yirmi dört saate yakın etkin bir halde olabilmektedir. Hastalığın bulguları, idrarda yanma, penisten beyaz-sarı veya yeşil akıntı, testislerin şişmesi ve ağrımasıdır. Ancak bazı hastalarda semptom görülmeyebilir. İdrar yollarında sık sık karşılaşılan organizmadır. Tedavi edilmediği takdirde, çok ciddi rahatsızlıklara sebep olmaktadır. Spermlerin testislerden idrar kanalına taşınması ile oluşan enfeksiyon, tedavi edilmediğinde kısırlık oluşabilir. Bel soğukluğu, kan ve eklemlere yayılabilmekte ve hayatı tehdit eden bir hal alabilmektedir. Aynı zamanda HIV ile enfekte olma olasılığı artmaktadır. Tedavisi mümkündür ancak bütün hastalıklarda olduğu gibi erken tanısı çok önemlidir. Teşhis edildiğinde antibiyotik tedavisi uygulanır. Geç fark edildiğinde, cinsel organda bırakılan zarardan geri dönülemeyebilir. Tedavi için alınan ilaçlar düzenli biçimde kullanılmalı ve enfeksiyon taşıyan kişi ile tekrar cinsel ilişkiye girilmemelidir. Tedavi edildikten sonra hastalığın tekrar görülmesi mümkündür, çünkü tedavi edilmesi bağışıklık kazanıldığı anlamına gelmemektedir. Korunmak, tedavi olmaktan daha mantıklı bir yoldur ve enfeksiyonu tam olarak önlemenin tek yolu tek eşli yaşamdır. Eğer birden çok eşli yaşam mevcut ise kondom kullanımı önemlidir.

Chlamydia, cinsel ilişki yoluyla bulaşan en yaygın bakteriyel, tedavi edilebilir enfeksiyondur. Eğer tedavi edilmezse çok ciddi sorunlar ortaya çıkabilir. İdrar yollarının, makatın ve gözlerin enfekte olmasına sebep olabilir. Bazen, boğaz, akciğer ve karaciğer gibi vücudun başka bölgelerinde de görülebilir. Hastalığın belirtileri her an ortaya çıkabilir. Genel olarak, hastalık bulaştıktan sonraki ilk üç hafta içinde kendini gösterir. Bazen de uzun süre ortaya çıkmayabilir. Erkeklerde, belirti sayısı daha fazladır. Ancak bazen görülmediği de yaşanır. Peniste, beyaz ve sulu, iç çamaşırda leke bırakan akıntı, idrar yaparken ağrı ya da yanma görülür. Eğer enfeksiyon gözde ise, şişme, tahriş ve yanma olur. Makatta nadiren belirti görülür. Enfekte olmuş bireyle cinsel ilişkide bulunmak, enfekte olmuş yerlerden parmak yoluyla enfeksiyonun gözlere bulaşması mümkündür. Hastalığın tespit edilmesi için, doktor veya hemşire üreme organını muayene eder. Bir sünger ya da pamuk çubukla, enfekte olmuş yerden örnek alınır. Erkeğin yumurtaları, sağlıklı olup olmadıklarını anlamak için diştan muayene edilir. Aynı zamanda idrar örneği de alınabilir. Bu testler can yakmaz ancak bireye rahatsızlık verebilir. Tedavisi, kolay ve etkilidir. Antibiyotik haplar verilir. Tedavinin yarıda bırakılmaması önemlidir, aksi takdirde hiçbir işe yaramaz. Tamamen tedavi edilmeden, cinsel ilişkiye girilmemesi gerekir.

Frengi, bakterilerin sebep olduğu çok fazla rastlanan bir enfeksiyon değildir. Genelde, cinsel ilişki yoluyla bulaşır. Belirtileri tanımlamak kolay değildir, cinsel ilişkiye girdikten üç ay sonra da ortaya çıkabilir. Frenginin farklı aşamaları mevcuttur. Birinci ve ikinci aşamaları çok bulaşıcıdır. İlk aşama, bakteri vücuda bulaştığı yerde, acı vermez ancak bir veya daha fazla yara çıkar. Yaraların farkına varılamayabilir. Yaralar en çok, penisin ön derisinde, anüsün ve ağzın etrafında görülür. Yara çok bulaşıcıdır, iyileşme süreleri iki ile altı hafta arasındadır. İkinci aşama, frengi enfeksiyonun tedavi edilmemesi üzerine, ilk yaraların ortaya çıkmasından üç ile altı hafta sonrasında oluşur. Bütün vücudu kaplayan, kaşıntısız bir kızarıklık veya kızarık bölgelerin oluşmasına neden olur. Siğile benzer uzantılar görülür ve anüs etrafında ortaya çıkar. Gribe benzer bir hastalık, yorgunluk ve iştahsızlık, bezlerin şişmesi görülebilir. Dilin üstünde ve damakta beyaz lekeler oluşabilir.

Parça parça saç dökülebilir. Bu belirtiler süresince, hastalık en bulaşıcı zamanını yaşar. Her iki aşama süresinde tedavi olmak hastalığı iyileştirebilir. Son aşama, frengi tedavi edilmezse ortaya çıkar. Belirtisi gözükmeyebilir, ancak kan testi ile ortaya çıkar. On yıldan daha fazla zaman sonra vücutta oluşur. Bu kalbi etkileyebileceği gibi sinir sistemine de bulaşabilir. Kalp ve sinir sitemi ile ilgili bir sorun oluşmadan, tedavisi mümkündür. Aksi takdirde geri dönülmez bir hal alabilir. Belirtilerin görüldüğü yerden örnek alınır ve enfeksiyonu tespit etmek için mikroskop altında incelenir. Tedaviyi sonuna kadar sürdürmek ve bitirmek çok önemlidir. Eğer tedavi yarım kalırsa, en baştan başlamak gerekir. Tedavi bittikten sonra, kan testi olmak için düzenli bir şekilde kliniğe gitmek gerekir.

İnsan bedeninin direncini yok eden, cinsel ilişkiye girilmesi ile bulaşan virüsün adı HIV'dir. Sebep olduğu grup hastalık belirtisi ise AIDS olarak tanımlanır. Bu virüs, insanın bağışıklık sistemini etkiler, böylece vücut normalde savaşabileceği enfeksiyonlara savaşamaz hale gelir. AIDS'in belirtileri, başka hastalıklarda görülen belirtilerle karıştırılabilir, bu yüzden gerçek tanı kan testi ile ortaya çıkar. Evlerde yapılan testler önerilmemektedir, kliniklere danışarak yapılması gerekir. Bu hastalık diğerlerine göre daha önemlidir, çünkü son yıllarda hem çok yaygınlaşmıştır hem de gizlice vücutta ilerleme gösterir. Aynı zamanda tedavisi tam olarak yapılamamaktadır. Asıl hastalık belirtisi on yıldan sonra görülür. Şikayetler çeşitlilik gösterebilir. Halsizlik, kilo kaybı, ateş, uzun süren ishal, vücuttaki bezlerde şişme yaşanabilir. Kan tahlili ile hastalığın görülmesi, vücuda girmesinden 2-3 ay geçmesi gerekir.

Cinsel hastalıkların çoğu tedavi edilebilir, ölümcül olan AIDS bunların dışındadır. Frenginin tedavisi bulunmadan önce o da ölümcül bir hastalıktı. Tedavi ertelendikçe kontrol altına almak güçleşir. Bazen bu hastalıklar tedavi edilmeden, hayat sürdürülmeye devam eder, ancak vücutta kalıcı hasarlara sebep olur. Örneğin, kasık bölgesinde tekrarlanan iltihap gençlerde kısırlığa sebep olabilir. Çeşitli antibiyotiklerle bu hastalıkların tedavisi mümkündür ve zararlı etkenleri ortadan kalkabilir. Cinsel ilişkiden kaçınılarak bu hastalıklardan korunmak mümkündür. Cinsel aktiflik söz konusu ise dikkatli bir eş seçimi yapılmalı ve prezervatif kullanılmalıdır. Bu şekilde, tehlike en aza indirilmiş olur. Prezervatif, AIDS dahil olmak üzere, mikrobik etkenlerle bulaşan hastalıkları tam olarak olmazsa da engelleyici bir yöntemdir. Prezervatif ile birlikte sperm öldürücü bir arada kullanıldığında cinsel hastalıklara karşı daha etkili bir koruma sağlanmış olur.