[Chen]

Erkeklerde İnkontinans (İdrar Tutamama)



Eğer üriner inkontinans söz konusuysa utanmış ya da yalnız hissedebilirsiniz. Ancak yalnız değilsiniz. Türkiye’de üriner inkontinansın tüm yaş gruplarından erkeklerin %21-22’sini etkilediği sanılmaktadır. İyi haber ise buna katlanmak zorunda olmayışınızdır. Pek çok erkeğin düşündüğünün aksine üriner inkontinans yaşlanmanın normal bulgularından olmamakla birlikte kaçınılmaz değildir. Bu tedavi edilebilir bir durumdur?.

Stres inkontinansı eğilme ve ağır kaldırmanın mesaneye baskı yapması ve idrar kaçırmayı tetiklemesi sonucu oluşur. Prostat ameliyatının ardından gelişebilir.

Acil idrar kaçırma (urge inkontinans) – mesanenin kasılamamasından kaynaklanır - ani ve çok kuvvetli idrara çıkma ihtiyacını tetikler. Bu his o kadar güçlüdür ki tuvalete zamanında yetişmek zor olabilir. Diğer türleri ise taşırma (overflow) ve karışık inkontinanstır.

Erkeklerde inkontinans prostat büyümesi, diyabet ve Parkinson hastalığı gibi sağlık sorunlarından kaynaklanabilir. Bazı prostat kanseri ameliyatları türlerinden ya da diğer prostat bezi ameliyatlarının ardından yaygın olarak görülebilir. Bazen "aşırı çalışan” mesane gibi tam olarak anlaşılamayan nedenlerden de kaynaklanabilir. Doğru tedaviyi uygulamak için nedeninin anlaşılması çok önemlidir, yani bir doktorun teşhis etmesi gereklidir.

Bazı erkekler gün içinde aralıklı olarak sıvı tüketerek ve yatmadan birkaç saat önce sıvı alımını keserek başarılı olabilmektedir. Eğer yardımcı olursa, bunu benimseyin. Ancak kendinizi çok fazla zorlamayın çünkü dehidrasyon (su kaybı) riski oluşabilir. Yeterli sıvı tüketmezseniz idrarınız yoğunlaşır – bu da mesane enfeksiyonu gibi komplikasyonlara neden olabilir ve üriner inkontinansın kötüleşmesine yol açabilir.

Bazı erkeklerde kafeinin mesaneyi tahriş ettiği ve belirtileri kötüleştirdiği görülmektedir. Gazlı içecekler ve soda da aynı etkiyi yaratabilir. Alkol ise diüretiktir (idrar söktürücü) yani daha çok idrar yapmanıza neden olur. Ancak inkontinans söz konusu olduğunda bu gerçekten de en son ihtiyaç duyacağınız şeydir. Çayı, kahveyi ve alkolü kesin ve bunun durumunuzda bir fark yaratıp yaratmadığını görün.

Pek çok erkek baharatlı ve asitli yiyeceklerin üriner inkontinansı kötüleştirebildiğini bildirmiştir. Diğer yaygın şüpheliler ise çikolata ve yapay tatlandırıcılar gibi görünmektedir. Ancak bu tetikleyiciler kişiden kişiye değişiklik gösterir. Bazı erkekler beslenmenin hiçbir etkisi olmadığını söylemektedir. Bunu keşfetmek için bir hafta süresince yaygın tetikleyicileri tüketmeyin ve işe yarayıp yaramadığını görün.

İnkontinans ile yaşamak streslidir. Nefes egzersizleri ya da meditasyon gibi bazı basit gevşeme tekniklerini öğrenmek belirtilerinizi kontrol altına almanıza yardımcı olabilir. Biofeedback ise başka bir yaklaşımdır. Doktorunuzun muayenehanesinde, size mesanenizin çevresindeki kas kasılmaları hakkında gerçek zamanlı bilgiler veren bir ekranı izlersiniz. Zamanla vücudunuzu nasıl gevşetebileceğinizi, kaslarınızı rahatlatmayı öğrenebilir ve belki de erkek inkontinansı belirtilerini kontrol altına alabilirsiniz.

Erkek inkontinansını kontrol altına almak için, mesane eğitimi gibi davranışsal teknikler kullanmayı deneyin. Her yarım saatte bir, ihtiyacınız olsa da olmasa da, idrar yapmak için tuvalete gitmekle başlayın. Bunu düzene oturttuktan sonra kademeli olarak – günler ve haftalar boyunca – tuvalete gitme aralığını arttırın. Sonunda tuvalet molalarınız arasındaki süre 3-4 saate ulaşabilir ve acil idrara çıkma ihtiyacınız azalabilir.

İnkontinansınızın nedenin bulunmasına yardımcı olmak için ne kadar içtiğinizi ve ne kadar sıklıkta idrara çıktığınızı birkaç gün boyunca kaydetmeye çalışın. Bunu tetikleyebilecek her hangi bir şeye – çok fazla içmek, ağırlık kaldırmak – eşlik eden idrar kaçırmalarını not edin. Daha sonra bu kayıtları doktor randevunuza götürün. Bu doktorunuzun belirtilerinizi daha iyi anlamasına yardımcı olur ve bunun nedeni hakkında daha fazla ipucu edinmesini sağlayabilir.


Erkeklerde Kegel egzersizleri mesane çevresindeki kasların gücünü arttırarak inkontinansı tedavi etmeye yardımcı olabilir. Kegel egzersizlerini günlük işleriniz esnasında yapmanız çok kolaydır. Doğru kasları bularak başlayın. Bu kas, gaz çıkarmamak için kendinizi tuttuğunuzda kullandığınız kastır. Daha sonra bu kası kasın, bir süre böyle kalın ve sonra serbest bırakın. Bunu, günde 3-4 kere yaparken sayıyı 10 sete çıkarana kadar yavaşça arttırın. Bu egzersizleri yatarak, ayakta dururken – ve hatta masanızda otururken bile – yapabilirsiniz.

Çoğu erkek ped ya da tek kullanımlık çamaşır giyme fikrine karşı çıkar. Ancak bunlar sadece sızıntıyı önlemez, aynı zamanda derinizi tahriş olmaktan koruyabilir ve kokuyu engelleyebilir. Hepsinden iyisi kendinize güveninizi yeniden kazanmanızı sağlayabilirler. Seçeneklerin çokluğuna şaşırabilirsiniz. Hayal ettiğiniz büyük ve şişkin "yetişkin bezlerinin” aksine, günümüzde inkontinans pedleri ve çamaşırları rahat ve fark edilmeyecek şekilde tasarlanmıştır.

Doğru ürünün seçimi belirtilerinize bağlıdır. Şiddetli üriner inkontinans için ideal seçim yüksek emilimli koruyucular veya tek kullanımlık çamaşırlardır. Daha hafif belirtileri olan erkekler daha azına ihtiyaç duyabilir. Damla toplayıcılar penisinizi saran tek kullanımlık pamuklu kılıflardır ve hafif sızıntı ya da damlamalar için uygundur. Pedler yapışkan bantlar ile iç çamaşırınızın içine yapıştırılabilir. Bunlar hafif ila orta şiddetli sızıntılar için tasarlanmıştır.

Stres ya da acil inkontinans için ilaç tedavisi faydalı olabilir. Bazıları mesaneye giden sinir impulslarının, yanlış zamanda kasılmasını engeller. Bazıları da mesanenin kasılmasını sağlayan kas spazmlarını azaltabilir. Bazı ilaçlar ise idrar üretimini yavaşlatabilir. Bunun yanı sıra bazı ilaçlar – örneğin bazı antidepresanlar ve alerji ilaçları – gerçekten de inkontinansa neden olabilir ya da belirtilerinizi arttırabilir.

Stres inkontinansı için erkek askısı, cerrahi seçeneklerden biridir; öksürmeye, aksırmaya ya da ağır faaliyetlere bağlı idrar kaçırılmasını önlemek ve üretrayı sıkıştırmak için üretranın etrafı bir madde ile sarılır. Yapay üriner sfinkter implantasyonunda ise üretrayı kapatmak için bir manşon kullanılır. İdrar yapmak istediğinizde pompayı sıkıştırarak manşonu açar ve idrarın serbest kalmasını sağlarsınız. Pacemarker (kalp pili benzeri bir cihaz) ise mesaneyi ve pelvik taban kasları gevşetmeye yarayan sinirleri uyarır.

Dış kateterler penisi bir kondom gibi sarar ve idrarı tutar. Bunlar uyurken yatağınızın yanına asılabilen ve gün boyu giysilerinizin altına bağlanabilen bir drenaj torbasına bağlıdır. Penis kıskaçları ve kompresyon halkaları da üretrayı kapatarak sızıntıyı önler ve sanıldığından çok daha rahat cihazlardır. Kolojen enjeksiyonları – ayakta tedavi esasına göre uygulanır – mesane boynunun etrafındaki dokuyu genişleterek sızıntıyı önleyebilir.

Üriner inkontinans şaşırtıcı biçimde uygunsuz zamanlarda gelişebilir. Bir restorana ya da dükkana girerken, tuvaletin nerede olduğuna bakın, böylece gerektiğinde çabuk biçimde oraya ulaşabilirsiniz. Bir araba yolculuğu mu planlıyorsunuz? Rotanızı belirleyin ve nerelerde tuvalet molaları vereceğinize karar verin. Çabuk çıkarabileceğiniz kıyafetler tercih edin. Ve arabada acil durumlar için her zaman ekstra pedler ve plastik idrar kapları bulundurun.

Erkek üriner inkontinans zor olabilir. Eğer idrar kaçırma konusunda sürekli kaygılanıyorsanız kötü hissedebilirsiniz. Sosyal hayatınız bundan etkilenebilir. Hatta evden çıkmak istemeyebilirsiniz. Eğer bunlar gerçekleşirse bir şeyler yapın. Bir destek grubu ya da terapist arayın. Ya da tekrar doktorunuza başvurun ve deneyebileceğiniz başka bir şey olup olmadığını öğrenin. Unutmayın: İnkontinans neredeyse her zaman tedavi edilebilir bir durumdur.



Alinti
__________________