[Sarya]

Do sesinin dışında yapılan çalgılara, aktarıma çalgılar denir. İki çalgının sesdaş eşliklerini sağlamak için gerekli işlem şöyle yapılır; iki çalgı arasındaki ses aralığı bulunur. Ele alınan çalgılardan ikincisi, birinci çalgıdan ses dizisindeki sıralanışa göre, daha kalın bir seste yapılmışsa, gösterdiği aralık kadar yukarıya, daha ince ise; gösterdiği aralık kadar aşağıya alınır. Ancak çalgıların sesdaş eşliklerinde sekizli aralığının bulunmaması için, çalgıların diyapozona göre duyuluşları çok iyi bilinmelidir.

Do Büyük Flüt ile Si b Büyük Klarnetin sesdaş eşliklerini sağlamak için,

Do Büyük Flüt
Si
Si b Büyük Klarnet

biçiminde ses aralığı bulunur. Si b Büyük Klarnet, Do Büyük Flüte göre, bir büyük ikili kalın seste yapılmıştır, öyleyse, Si b Büyük Klarnet; Do Büyük Flütün sesdaş eşliğinde çalabilmesi için, Büyük Flütün çaldığı bütün dizi ve dizimlerden bir büyük ikili yukarıda olanları çalması gerekir. Örneğin, Do Büyük Flüt; Do Majör çalarken, Si b Büyük Klarnet; Re Majör çalar. Si b Büyük Klarnet ile Mi b Alto Saksofonun sesdaş eşliklerini sağlamak için,
Do
Si
Si b Büyük Klarnet
La
La b
Sol
Sol b
Fa
Mi
Mi b Alto Saksofon

Mi b Alto Saksofon, Si b Büyük Klarnete göre, tam beşli kalın seste yapılmıştır, öyleyse, Mi b Alto Saksofonun, Si b Büyük Klarnetin sesdaş eşliğinde çalabilmesi için, Si b Büyük Klarnetin çaldığı bütün dizi ve dizimlerden bir tam beşli yukarıda olanları çalması gerekir. Örneğin, Si b Büyük Klarnet:

Do Majör çalarsa, Mi b Alto Saksofon; Sol Majör çalar.

Feridun Çalışır