Özbilincin karşılaştığı nesne, partes extra partes görülen soyut bir varlık veya algının "şey"i olmaya son verir; özbilincin nesnesini kendisinin bir imgesinde sahiplenebilmesi için, yaşamın bütünlüğünün duruş noktasından görülen canlı bir varlık olur. Spinozacı terimlerde, özbilinç kendisini yaşam ile canlı varlık, cins ile birey, töz ile kip arasındaki ilişkide keşfeder. Bu ilişki, anlağı kategorileriyle bağını koparmaya zorlar. Çünkü anlak, parçaları daima birbirleriyle dışsal bir ilişki içinde kavrar ve bir bütünlüğü ortaya koyduğunda, onu çokluluktan ayrı bir kendilik olarak kavrar. Dışsallık, uzaysallık ve mekanizma, sonuçta ileri sürdüğünden çok daha soyut bir tutum olan algının tutumunu tanımlayan karakterlerdir. "Yalın olanın çoklu bir dışsallıkta her zaman için bulunuşu" anlak için bir sırdır.Ama sonsuzluğu oluşturan, bütünün ve onun parçalarının dirimli bir içkinlikteki tam da bu ayrılmazlığıdır. Yaşam ve sonsuzluk kavramları özdeştir. Hegel, Jenenser Logik'te, sonsuzluğu Bir ve Çok arasındaki diyalektik bir ilişki açısından kavrar, ama bu diyalektik içerisinde Yaşam kavramı keşfedilebilir. Karşılıklı olarak, yaşamın kendisi bu diyalektiktir ve tin veya zihni diyalektik açıdan düşünmeye götüren de yaşamdır. Bununla birlikte, bir bütünlük olarak görülen bu yaşam kavramının, Hegelci düşüncede orijinal olan şeyin kaynağı olduğunu düşünmemek gerekir. J. Hoffmeister, Hegel'in Realphilosophie'si üzerine olan kitabında, bu kavramın tüm Alman romantik düşüncesine ortak olduğunu açıkça göstermiştir. Faust'un ünlü bir monologunda, Goethe yaşamın kaynağına seslenir:

Sonsuz doğa, seni nerede sımsıkı tutayım?
Neredesiniz ey memeler?
Yaşamın kaynağı, göğün de yeryüzünün de dayanağı, siz,
Can atıyor yorgun yüreğim size?
Siz akın, emzirin bol bol, ben tükeneyim mi?'

Herder, Goethe ve Schelling natura naturans'ı natura naturata'yla ve "sonsuz üretkenlik" olarak doğayı "koşullu ve sınırlı bir ürün" olarak doğayla karşılaştırmak için Spinozacı dili kullandılar. Romantik felsefede, Ether kavramı, içerisinde tin, kuvvet ve maddenin uzlaştınldığı dünya-ruhunun benzeridir. Bu, aslında, Kant'ın bilinemez olduğunu ilan ettiği, doğanın duyulur-üstü dayanağıdır. Dünya-ruhu kavramı, Schelling'in Özdeşlik kavramının büründüğü ilk formdur, eşdeyişle tam da Spinoza'mn Tözü gibi "Her şeyin ondan geldiği ve her şeyin ona döndüğü en yüksek birlik"tir. Hegel'in düşüncesinin özgünlüğü, öyleyse, Yaşam kavramında değil, "sonlu belirlenimler"in "aynmsız-olan"da kapsanmasına olanak tanıyan bir diyalektik yoluyla, yaşamı kavramsallaştınnaya dair felsefi girişimde bulunur. Bu nedenle, daha 1802'de Hegel, Nicelik kategorisi üzerine bir çalışmada, Schelling'in "kuvvetler"ini varlığın niteliksel özelliklerini ayırt etmeyi başaramadığı için eleştirir.Schelling, tüm sonlu gerçekliği, "Özdeşlik" çevresindeki bir takım salınımların ürettiği, Mutlaktan basitçe bir sapma olarak görür. Bu düşünce biçimi, doğanın sezgisi için uygun olabilir, ama içinde karşıtlıkların özsel ve niteliksel olduğu tinsel yaşamı kavramaya yetmez.

Genbilim

English Preparatory Department
School of Foreign Languages
Assistant English Teacher
Ankara Baskent University
2017-18

“Benim, senden öncem ve senden sonram yok, yalnızca sen varsın...”
C.A - 31.12.2010 - ∞

English Language and Literature
Faculty of Humanities and Letters
Ankara Bilkent University
2010-15