[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Felsefe A-Z Her Şey: İlk Çağ Filozofu Parmenides'in Varlık Felsefesi Ne Değildir?

Parmenides’in varlık felsefesi, Antik Yunan düşüncesinde radikal ve köklü bir tutum sergilemekle birlikte, aynı zamanda kesin sınırları ve reddettiği temel anlayışları da içerir. Onun varlık üzerine görüşlerinin ne olmadığını anlamak, bu filozofun düşüncesinin özgünlüğünü ve sınırlarını kavramada büyük önem taşır. Parmenides’in varlık felsefesi, özellikle değişim, çokluk, yokluk ve duyusal algıya dayalı gerçeklik anlayışlarına karşı güçlü bir eleştiri getirir.

Öncelikle, Parmenides’in varlık felsefesi “değişimin gerçek olduğu” görüşünü kesinlikle kabul etmez. Ona göre değişim ve hareket, varlığın doğasında yer almaz; bunlar yalnızca duyuların yarattığı yanılsamalardır. Dolayısıyla, evrenin sürekli bir akış ve dönüşüm içinde olduğu anlayışını benimseyen filozofların görüşleri, Parmenides’in varlık felsefesiyle bağdaşmaz.

Parmenides, “çokluğun gerçek olduğu” tezini de reddeder. Varlığın tek ve bölünmez olduğunu savunur; çokluk, parçalanma ve ayrışma gerçeklikten uzak, sadece görünüşe dayalı kavramlardır. Bu nedenle, varlığın çoklu parçalar halinde olduğunu iddia eden düşünce biçimleri Parmenides’in felsefi sisteminin dışındadır.

Ayrıca, Parmenides’in varlık felsefesi, “yokluğun var olduğu” düşüncesini kesinlikle dışlar. Ona göre yokluk, ne düşüncede ne de gerçeklikte yer alabilir; çünkü yokluk kavramı mantıksal olarak tutarsızdır ve varlık anlayışıyla bağdaşmaz. Bu görüş, varlık ve yokluk arasındaki keskin ayrımı felsefi bir zorunluluk haline getirir.

Parmenides’in varlık anlayışı, duyulara dayanan gerçeklik algısını da reddeder. Duyuların algıladığı dünya, çokluk, değişim ve geçicilik içerdiği için gerçek değil, yanılsama olarak kabul edilir. Dolayısıyla, duyusal deneyimlerin temel alındığı varlık anlayışları, onun felsefesiyle uyumlu değildir.

Parmenides’in varlık felsefesi, değişim, çokluk, yokluk ve duyusal algıya dayalı gerçeklik anlayışlarını kesinlikle reddeden, varlığı tek, değişmez, bölünmez ve mutlak bir gerçeklik olarak gören radikal bir ontolojik sistemdir. Bu reddedişler, onun felsefesinin özgünlüğünü ve Batı metafiziğinde yarattığı derin etkiyi belirleyen temel unsurlardır.


KAYNAK: FELSEFE TARİHİ KİTABI