[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Felsefe A-Z Her Şey: İlk Çağ Filozofu Parmenides'te Varlık Ne Değildir?

Parmenides’in felsefesinde “varlık” kavramı, onun ontolojik sisteminin temel unsuru olmakla birlikte, kesin sınırları ve reddettiği nitelikleriyle de dikkat çeker. Parmenides’in varlık anlayışında neyin varlık olmadığına dair net bir tutum vardır ve bu tutum, onun felsefesinin özgünlüğünü ve radikal doğasını ortaya koyar.

İlk olarak, Parmenides’e göre varlık “değişim” değildir. Çünkü değişim, varlığın bir halden başka bir hale geçmesi, yani varlıkta süreklilik yerine kopmaların olması anlamına gelir. Oysa varlık, değişmez ve sürekli olandır; bu nedenle değişim gerçeklikte var olan bir durum değildir, yalnızca duyuların yanılsamasıdır.

İkinci olarak, varlık “çokluk” değildir. Parmenides, varlığın tek ve bölünmez olduğunu savunur. Çokluk, varlığın parçalanması ve birden fazla şeyin bulunması demektir ki bu onun felsefesinde mümkün değildir. Çokluk, gerçek değil, duyusal algının yarattığı bir yanılsamadır.

Üçüncü olarak, varlık “yokluk” değildir. Parmenides, yokluğun mantıksal olarak imkânsız olduğunu ve varlık ile yokluğun birbirinden tamamen ayrı kavramlar olduğunu belirtir. Yokluk ne düşüncede ne de gerçeklikte yer alabilir; dolayısıyla varlık, yokluğun tam tersidir ve yoklukla özdeşleştirilemez.

Dördüncü olarak, varlık “geçici” veya “zamana bağlı” değildir. Ona göre varlık zamandan bağımsızdır; ebedi ve sonsuzdur. Bu yüzden, varlık zamana tabi olan tüm özelliklerden ari bir gerçekliktir.

Son olarak, varlık “duyusal algılarla kavranan” geçici ve değişken şeyler değildir. Duyular, varlık hakkında yanıltıcı ve eksik bilgiler verir. Gerçek varlık, yalnızca akıl ve mantık yoluyla kavranabilir.

Parmenides’in varlık anlayışında varlık; değişim, çokluk, yokluk, geçicilik ve duyusal algılarla kavranan geçici şeyler değildir. Bu reddedişler, onun felsefesinin radikal ve özgün doğasını oluşturur ve varlık felsefesi tarihinin temel taşlarından biri olarak kabul edilir.

KAYNAK: FELSEFE TARİHİ KİTABI