[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Felsefe A-Z Her Şey: İlk Çağ Filozofu Parmenides'in Bir Anlayışı Ne Değildir?

Parmenides’in “bir” anlayışı, onun felsefi sisteminde temel bir yer tutmasına rağmen, bu anlayışın ne olmadığını anlamak, onun düşüncesinin sınırlarını ve özgünlüğünü kavramada önemlidir. Parmenides’in “bir” anlayışı, özellikle değişim, çokluk ve parçalanma kavramlarına karşı keskin bir duruş sergiler; bu nedenle, onun “bir” anlayışı ne değildir sorusu, bu reddedişler üzerinden açıklanabilir.

İlk olarak Parmenides’in “bir” anlayışı çokluk ve parçalanma değildir. Ona göre gerçeklik, tek ve bölünmez bir bütündür; birden fazla varlık veya parçaların toplamı değildir. Çokluk, parçalanma ve ayrı ayrı varlıkların varlığı, Parmenides’in felsefesinde yalnızca duyuların yanılsaması olarak görülür ve ontolojik olarak reddedilir.

İkinci olarak, “bir” Parmenides için değişim ve hareket değildir. Çünkü değişim, bir şeyin başka bir şeye dönüşmesini ve dolayısıyla varlığın farklı biçimlere ayrılmasını gerektirir. Oysa Parmenides’in “bir” anlayışı, sabit, değişmez ve ebedi bir varlığı ifade eder. Bu yüzden onun bir anlayışı, dinamik ve sürekli dönüşüm içinde olan evren tasavvuruyla bağdaşmaz. Parmenides’in “bir” anlayışı, belirsiz, parçalı veya eksik bir varlık da değildir. “Bir” olan, kendi içinde tam, bütün ve kendiliğinden var olan bir gerçekliktir. Yani, eksik, tamamlanmamış veya başka şeylere bağımlı bir varlık fikri, Parmenides’in ontolojisiyle uyuşmaz.

Son olarak, Parmenides’in “bir” anlayışı, yalnızca fiziksel veya maddi bir varlık olarak da sınırlanamaz. Onun felsefesi, varlığın zihinsel ve düşünsel boyutlarını da kapsar; varlık, düşünceyle özdeş bir gerçekliktir. Parmenides’in “bir” anlayışı, çokluk, parçalanma, değişim, eksiklik ve belirsizlik gibi kavramların tamamen dışında duran, tek, değişmez, tam ve mutlak bir gerçekliği ifade eder. Bu reddedişler, onun felsefesinin özgünlüğünü ve Batı metafiziğinde oynadığı temel rolü belirleyen en önemli unsurlardır.

KAYNAK: FELSEFE TARİHİ KİTABI