IRCForumları - IRC ve mIRC Kullanıcılarının Buluşma Noktası - Locke doğuştan fikirleri nasıl eleştirdi?

İngiliz filozofu Locke'un (1632-1704) bilgi teorisi[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] iki temele dayanır. Bunlardan biri[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ruhumuzda[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] doğuştan fikirler denilen şeylerin mevcut olmadığının; ikincisi de[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bütün bilgilerimizin duyulardan[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] algılardan ve deneylerden geldiğinin ileri sürülmesidir. Birinci görüş[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Descartes'ın «doğuştan fikirler» teorisinin eleştirilmesidir.

Bu filozofun[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] meselâ tanrı kavramı gibi bazı fikirlerin[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ruhumuzda doğuştan bulunduğunu ileri sürdüğünü görmüştük. Descartes bu çeşit fikirlerin[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ruhumuzda duyuların verilerinden ve deneyden - önce var olduğunu; açık ve seçik bir şekilde bilinip tanındıklarını söylemişti. Felsefeciler bu çeşit deney - öncesi fıkir ve bilgilere «a priori» derler. Matematiğin ilkeleri ve formel mantığın temelleri de Descartes'a göre[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ruhumuzda doğuştan bulunan fikirlerdir. Meselâ «bir şey ne ise odur» yani «A A'dır» diye dile getirilen ve formel mantığın temeli olan «özdeşlik ilkesi» ya da «bir şey aynı zamanda hem kendisi hem de kendisinden başka bir şey olamaz» diye dile getirilen «çelişmezlik ilkesi»[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Descartes'a göre ruhumuzda doğuştan bulunan fikirlerdir. Bu ilkeler[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] herkes tarafından kabul edilmişlerdir; bundan ötürü doğuştan fikirlerdir. Locke[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Descartes'ın bu iddialarını kabul etmez. Çünkü çocuklar ve budalalar[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] mantığın temelleri olan bu ilkeleri bilmezler; demek ki bunlar bütün insanlar için geçerli değildir. Bunların[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] doğuştan mevcut olduğu ama ancak insanların akıllarını kullandıkları zaman ortaya çıktıkları da söylenemez. Çünkü[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bunlar[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] birçok bilgiler elde edildikten ve aklın kullanılmasına başlandıktan çok sonra ortaya çıkan fikirlerdir. Çocukların[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bu ilkeleri farketmeden önce akıllarını kullandıkları birçok davranışlarında açıkça görülür. Çocuk[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] acı ile tatlıyı[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ya da kırmızı ile sarıyı birbirinden ayırd etmesini[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] çelişmezlik ilkesini öğrenmesinden çok daha önce öğrenir ve bilir. Oysa[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] matematik ve mantıkta gördüğümüz bu tümel fikirler doğuştan olsalardı[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] çocuğun bilincinde önce onların ortaya çıkmaları gerekirdi.

Ahlâk alanında da herkes için geçerli tümel fikirler olduğu ileri sürülmektedir. «İyi» nin ve «kötü» nün herkes tarafından aynı şekilde bilindiği[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] insanlara göre değişmediği[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bunların da doğuştan fikirler olduğu iddia edilmektedir. Oysa[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bu çeşit fikirler tek tek insanlara ve toplumlara göre büyük değişiklikler göstermektedir. Bundan ötürü doğuştan oldukları söylenemez.