| Kalemzede | 07 Ekim 2011 15:10 |
Tümdengelimler
Şimdi bu önerme, “Her insan hayvandır” önermesi, tikellerden tümevarımsal bir biçimde teyid ediliyor. İnsan olan Sokrates’in hayvan da olmasından, benzer bir biçimde Platon’un ve Dio’nun ve her tikelin aynı olmasından, her insanın hayvan olduğunu tesbit etmek olası görünüyor. Sadece bir tikel diğerleriyle çelişirse, tümel önerme akla yatkın olmaz. Örneğin çoğu hayvan alt çenelerini hareket ettiriyorsa ancak sadece timsah üst çenesini hareket ettiriyorsa, “Her hayvan alt çenesini hareket ettirir” önermesi doğru olmaz. Onun için biz de, “Her insan bir hayvandır. Sokrates insandır. Öyleyse Sokrates bir hayvandır” deriz ve “Her insan bir hayvandır” tümel önermesinden “Öyleyse Sokrates bir hayvandır” tikel önermesini çıkartırız; burada da aslında tümel önerme tümevarımla teyid edilir, böylece de bir döngüselliğe düşerler. Tümel önermeyi tümevarım yoluyla tikelle teyid eder, tikelleri de tümdengelimle tümelden çıkartırlar.
| 