IRCForumları - IRC ve mIRC Kullanıcılarının Buluşma Noktası

Canlıözdekçilik Nedir?

Özdeği canlı sayan öğretilerin genel adı...

Antik Çağ Yunan düşüncesinin ilk düşünürleri Thales, Anaksimandros, Anaksimenes, ilkneden olarak düşündükleri Su, apeiron ve psykhe özdeklerini canlı olarak tasarlamışlardı. Bütün bunlar canlıdırlar, çünkü her şey bunlardan türüyor ve oluşuyordu. Daha sonra stoacılar da özdeksel doğayı canlı saydılar.

Çağdaş bilim, antikçağ düşünürlerinin bu düşünsel varsayımlarını doğrulamıştır. Canlı olan, devinendir ve doğada devinmeyen hiçbir şey yoktur. İlkin 17. yüzyılda kullanılan canlıözdekçilik deyimi, bütün antikçağ Yunan özdekçilerini dile getirdiği gibi Giordano Bruno'ya Jean-Baptiste Robinet'e kadar yakın çağların birçok özdekçilerini de niteler.

Canlıözdekçiliğin tek yanılgısı bütün özdeklerin canlı olmaları dolayısıyla duyumlara da sahip olduklarını varsaymasıdır. Oysa duyumlar, ancak, çok gelişmiş örgensel özdeklerde meydana çıkmışlardır. (Özdekte de kimyasal ve fiziksel duyarlılık vardır, canlıcılık ve canlıözdekçilik bunun sezilmesi ve yansımasıdır. N.)

Derleyen: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf "Felsefeye Giriş" ve 3. Sınıf "Çağdaş Felsefe Tarihi" Dersi Ders Notları (Ömer YILDIRIM); "Felsefe Sözlüğü" Orhan Hançerlioğlu