[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Ahlak Felsefesinde Otodeterminizmin (Özerklik) Özellikleri Nedir?

Otodeterminizm; determinizm ve indeterminizm yaklaşımlarını uzlaştıran, ahlaki eylemi ve iradeyi kişilik ürünü olarak kabul eden görüştür. Kant’ta ifadesini bulan bu görüşe göre, insan kendi iradesi ile ahlak yasalarını özgürce kendisi belirler (Bkz: Ödev Ahlakı Nedir?). Bu nedenle ahlak yasaları insanın dışında konulan ve uyulması istenen yasalar değildir. İnsan, kendi özgür iradesiyle belirlediği genel geçer ahlak yasalarına yine kendisi uymaktadır.

Otodeterminizm için insan davranışını belirleyen, etkileyen bir takım etkenler var olsa da özgürlük, kişisel olarak elde edilebilir. Kişiye özgürlük ve ahlaki ortam hazır olarak sunulmaz; fakat bu, kişinin asla özgür olamayacağı anlamına gelmez. Çünkü kişi kendi özgürlüğünü kendi yaratır. Bu özgürlüğün tek sınırı vardır ve o da Tanrı ya da doğa gibi dış etkenler tarafından değil, ancak insan aklının kendisi tarafından konulmuş bir sınır olabilir. Bu sebeple, insan aklını kullanarak özgürleşebilir.

Eski Çağ’dan beri ortaya atılmış ahlak görüşleri, üç kavram etrafında şekillenmiştir. Bunlar en yüksek iyi, doğru eylem ve irade özgürlüğü konularıdır. Otodeterminizm, irade özgürlüğü sorunuyla doğrudan ilgilidir. Bu sorun, eylemin eylemde bulunan kişinin özgür kararına bağlı olup olmadığı sorunudur.

Bu üç kavramdan birisi olan irade özgürlüğünden yola çıkan görüşlere göre bir ahlaki eylemi ancak bir ahlaki değer belirleyebilir. Yani insan eylemde bulunurken bir değeri gerçekleştirmeyi ya da çiğnememeyi amaçlamaktadır. Örneğin dürüst insan, dürüstlük dediğimiz değeri gerçekleştiren insandır.
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]