[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Mantık Biliminde Üçüncü Halin İmkânsızlığı İlkesi Nedir? Ne Değildir?

Üçüncü Hâlin İmkânsızlığı ya da üçüncü durumun olanaksızlığı ilkesi, özdeşlik ve çelişmezlik ilkelerini tamamlayan akıl yürütme ilkesidir. Üçüncü hâlin olanaksızlığı ilkesi, bir önermenin ya doğru ya da yanlış olduğunu ifade eder. Üçüncü hâlin imkânsızlığı ilkesine göre bir yargı, doğruluk değerlerinden ancak birini (doğru ya da yanlış) taşıyabilir.

Üçüncü hâlin imkânsızlığı ya da üçüncü durumun olanaksızlığı ilkesine göre bir şey ya kendisidir ya da kendisi olmayandır, bunun dışında üçüncü bir durum düşünülemez. Bu ilke sembolik dilde, AV~A (A veya değil A) biçiminde dile getirilir. Bu durumu şöyle örneklendirebiliriz: “Kapı ya açıktır ya da kapalıdır.” dediğimizde, kapının aynı anda hem açık hem de kapalı olamayacağını belirtiyoruz demektir.

Günümüzde, üçüncü halin imkânsızlığı ilkesi bilimsel gelişmelerin de artmasıyla birlikte kuşkuyla karşılanmaktadır. Çünkü, bu ilkeye göre, “Bir insan ya canlı ya da canlı olmayandır.” dememiz gerekmesine rağmen, “Bir insan hem canlı hem de canlı olmayandır.” demek daha uygun olacaktır. Nitekim, insan canlıyken bile vücudunda milyonlarca ölü (canlı olmayan) hücre var olduğu gibi, bir insan öldüğü zaman bile, vücudunda milyonlarca canlı hücre vardır. Üçüncü hâlin olanaksızlığı ilkesindeki bu sorun, iki değerli mantık yerine çok değerli mantığın gelişmesine neden olmuş, doğru ve yanlış değerlerinin yanına, bir de belirsiz değerlendirmesi eklenmesine yol açmıştır.

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]