[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Herakletios'un Felsefesine Göre Ruh Kavramının Önemi Nedir?

Herakleitos’a göre “Ben” yani psykhe ile “Varlık” iç içe geçmiş gibidir. Herakleitos’un ben anlamında ele alınan kavramının burada ruh anlamında da kullanılan psykheye karşılık geldiği unutulmamalıdır. Ona göre insan beninin ya da ruhunun iki yönü vardır. Bunlardan ilki aisthesis ile ilgilidir yani varlıkla belli bir anlamda fiziksel bağ kuran yöndür. Bu yön kendisini duyu organlarıyla belli eder ve evrenden belli duyu verileri edinir. Benin ya da ruhun ikinci yönü ise noesis yönüdür. Bu ikinci yön başlıca akla karşılık gelir ve duyu organlarının sunduğu verileri işleyecek olan yön de budur. İnsan ruhunun ya da beninin aisthesis ve noesis olmak üzere iki yönü vardır. Bunlardan ilki duyu organları yoluyla evrenle fiziksel temas kurulmasını, öteki ise bu temastan sağlanan duyu verilerinin işlenmesini ve böylece evrendeki logos yasasının bilgisine erişilmesini sağlar. Herakleitos’a göre her şey bir logostur. Bu logosun bir kısmı da bendedir. Yani ben, bir küçük logostur. Aynı zamanda bunun tezahür ettiği bir yer de vardır ve bu yer de bir bütün olarak kozmostur. O hâlde her şey bir logosun parçasıdır ve ben bir küçük logos iken evren logosun kendisini, büyük logosu ifade eder. İnsan kozmosu anlayabilecek bir yapıdadır çünkü insan beninin algılama yapıları gerçekliği düzenleyebilecek durumdadır. Evrenle ben arasında bir uyum gerçekleşmiştir. Oysa köpeğin algı formları insan benininkinden farklıdır ve bu yüzden köpeğin gerçekliği de insanınkinden farklı olmaktadır. Herakleitos’un bu konudaki düşünceleri şu formülle ifade edilebilir; “Logos= Küçük Logos+ Kozmos”

KAYNAK: FELSEFE TARİHİ KİTABI