[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Parmenides Felsefesinde Varlığın Anlamı Nedir? Ne Değildir? Nasıldır?

Parmenides varlıkla temasımız bakımından iki yol olduğunu söyler. İlki her şeyin öyle olduğunu sanan ölümlülerin yolu, diğeri ise her şeyin iç yüzünü araştıran ve düşünmesini bilen filozofların yolu ya da Tanrıların yoludur. Varlığı düşünmenin de bu tabloya uygun olarak iki yolu vardır: Hakikat yolu ve Sanı yolu. Hakikat yolu akıl ile kavranır. Sanı yolu ise aisthesis (duyum) ile kavranır. Parmenides bu hakikat yolu anlayışı ile kendisinden öncekilerin mantıksal argümanlardan ya da akıl yürütmelerden yola çıkmak yerine gözlemlerden yola çıkarak yaptıkları felsefeyi yeni bir yola sokmuş oldu. Ondan önce filozofların gözünde varlığın bir görünüşü vardı. Görünüş değişen, hareketli ve çokluk göstermekteydi. Varlığın aslı esası ya suydu ya havaydı ya ateş ya da apeirondu. Bunlar değişmezdi ve hep aynı kalmaktaydı. Ondan öncekiler hakikat algıyla kavranmaz diyorlardı. Fakat yine de hakikati, örneğin su kavramında olduğu gibi, algıda karşımıza çıkan bir şey olarak sunmaktaydılar. Parmenides algıdan yola çıkılarak felsefe kavranamaz diyerek aklı felsefe yapmanın merkezine koymuş ve aklın çokluğu ve değişimi reddettiğini göstermiştir. Parmenides’e göre evrene duyularıyla yönelen insan yanılır, aklıyla yönelen insan değişmez hakikati, gerçekliği kavrar.

KAYNAK: FELSEFE TARİHİ KİTABI