[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Felsefede Bilgelik Nedir? Bilgelik Ne Değildir? Bilgeliğin Özellikleri Nedir?

Bilgelik terimi, tarih boyunca çeşitli anlamlarda kullanılmıştır. Felsefenin ilk adı bilgelik olarak yer almaktadır.

Antik Çağ Yunan felsefesinde bilgelik, akla uygun davranmaktı. Sokrates bu terimi kendini tanımak anlamında kullandı. Stoacılara göre bilgelik, doğaya uygun davranmaktır. Törebilim bu terimi tutkulara kapılmama anlamına çekmiştir. Bilgelik, bilgenin niteliği olduğuna göre, aynı zamanda ahlaklılığı ve örnek insanlığı da içerir.

Epikuros’a göre de bilgelik erdem yoluyla varılan yüksek bir sarsılmazlık (Yu. Ataraksia) durumudur, salt dinginlik ve aldırmazlıktır. Tanrıbilimsel anlamda bilgelik, tanrılık bir niteliktir ve Tanrı’ya özgüdür. Felsefesel düşünceye, ünlü yedi bilgesinin (ki ilk Yunan düşünürü Thales de bunlardan biriydi) özdeyişleriyle başlamış olan Antik Çağ Yunan felsefesi bir bilgelik felsefesidir ve bilgelik anlayışına göre bilgelik erdemsel bir ülküyü gerçekleştirir, en üstün iyi’dir ve mutluluktur. Bilgelik tarihsel bir olgudur ve çağdaş bilginlik (Âlimlik)’le karıştırılmamalıdır.

Toplumların düşünce yapıları, evren tasavvurunda içkin olan ya da evren tasavvurunu kuran değerler tarafından belirlenmektedir. Her düşünce ve eylem bir değere dayandığından, değerler, düşünce ve eylemlerin dayandığı ilkelerdir. Bununla birlikte kültürel sistemi taşıyan değerler, düşünce ve eylem alanlarına göre farklılıklar gösterirler. Beslenme, barınma, güvenlik, sağlık, eğitim, siyaset, din, ahlâk gibi alanların her biri, kendi değerlerine sahiptirler. Değerlerin oluşturduğu düzenli yapı evren tasavvuruna dönüşürken, evren tasavvuru ve değerler hakkında yetkili kişi olarak bilge öne çıkar. Bilge, çeşitli alanlara ilişkin tecrübeler ile tecrübelerin muhakemelerinden çıkartılan sonuçları birbirleriyle ilişkilendirme becerisini gösteren, değerleri bütünlüklü bir yapı içinde görebilen, eylem ve düşünceleri toplumun değerlerine göre yargılayabilen önderdir.

KAYNAK: FELSEFE TARİHİ KİTABI