[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Orta Çağ Felsefesi: Din Felsefesinde Politeizm (Çoktanrıcılık) Nedir? Ne Değildir?

Birden çok Tanrı’nın var olduğunu savunan düşünsel görüştür. Birçok Tanrı’nın varlığı düşüncesini benimseyen inanca, “Politeizm” denilmektedir. Politeizm sözlük anlamıyla birden çok tanrıya inanmak, tapınmak anlamlarına gelmektedir. Sözcük etimolojik açıdan, Yunanca “Poly” (Tek) ve “Theoi” (Tanrı) sözcüklerinden türemiştir.

Birçok tanrıların varlığını kabul eden öğreti. Üç bin yıl önce insanlar otuz beş bin tanrıya tapıyorlardı. Eski Mısır’da her kentin ayrı bir tanrısı vardı. Bu tanrılar ilkel totem düşüncesinin kalıntılarıydı. Putataparlık çağı da Yunan ve Latin mitolojilerinde görüldüğü gibi, insana benzeyen pek çok tanrıların tapımım gerektirmiştir. Tarlaların korunması için başka, doğumun kolaylıkla gerçekleşmesi için başka, deniz yolculuğuna çıkılırken başka tanrılara tapılırdı.

Tanrıların çokluğu, totemlerin ve fetişlerin çokluğuna uygun düşüyordu. Çünkü tanrılaştırman bu totemler ve fetişlerdi. İlkel komünal toplumun çöküş çağında ortaya çıkan çoktanrıcılık, köleci toplumun yerleşmesi üzerine tektanrıcılığa dönüştü. Çünkü köle-efendi ilişkisine benzer bir kul-tanrı ilişkisi kurulması gerekiyordu. Tektanrı, köleci düzenin monarşik başkanıydı.

Birçok antik din, geleneksel tanrıların toplandığı panteonlarla, politeistik bir yapıya sahipti. Bu panteonlar ve farklı tanrılar uzun bir zaman dilimi içerisinde kültürel değiş tokuş ve deneyimle yoğrularak gelişmiştir. Eski toplumların birçoğu politeistti. Politeizmdeki önemli bir nokta, birçok tanrıya tapınmanın her şeyi bilen ve her şeyden güçlü bir ilahi varlığa inancı da içerebilecek olmasıdır. Nitekim çoğu politeistik dinde, panteonun başında, her şeyden ve diğer tanrılar da dahil herkesten güçlü ve bilge bir baş tanrı figürü bulunur.

KAYNAK: FELSEFE TARİHİ KİTABI