[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

IF Felsefe Okulu: Parmenides'te Özne/Nesne Sınıflandırması Nedir? Ne Değildir?

1. Fizik Nesneler: Bunlar cisimselliklerinden dolayı kendi başlarına mevcutlar ama bunların ikinci nitelikleri algılayana bağlıdır.

2. İdeal Nesneler: Bunlar fizik bir mekânı kaplamazlar ama en az onlar kadar bir mevcudiyetleri vardır. Fizik nesnelerle ideal nesnelerin varoluş tarzları farklıdır. İki nesne türünü de doğru anlamak için birbirinden ayırmak gerekir.

3. Zihinsel Nesneler: Birisinin bendeki tasavvurudur. Bu tasavvur kendi başı na nesne değil benim onu düşünmeme bağlıdır. Ben ölünce tasavvurum benimle birlikte ölür. Zihinsel nesnelerin en önemli özelliği, onları algılayana bağlı olmasıdır.

Bunlar varlıklarını benim onları düşünmeme borçlular. Bunların ikinci özellikleri başkalarına kapalıdır. Objektif de ildir. Fizik nesne herkesin tasavvuruna açıktır ama zihinsel nesne benden başkasının tasavvuruna açık değildir. Bu anlamdaki tasavvurlar benim üzerime etki eden fizik nesneye bağlı ama ortaya çıkışları benim algılamama bağlıdır.

4. Hayalî Nesneler: Yani hayali varlıklar var. ‹nsan türünün zaman içinde gerek edebiyat gerek sanat gerekse mitoslarda yarattığı varlıklardır. Zihinsel tasavvurum bana ait, ama kanatlı at tasavvuru bana ait değildir. Bunlar insan zihninin uzun yıllar boyunca yarattığı objelerdir.

5. Dinî Nesneler: Bu beş çeşit nesnenin ortak özelliği onların mevcudiyetidir ve Parmenides, düşündüğüm her şey vardır derken bu nesneler arasında hiçbir ayrım yapmamıştır. O hâlde onun nesne anlayışının, bütün bu ayrımlara sahip olan bizlerinkinden farklı olduğunu kabul etmek durumundayız.

KAYNAK: FELSEFE TARİHİ KİTABI