Ayasofya'nın son hazinesi
 

Ayasofya Müzesi'nde yürütülen restorasyon çalışmaları sonucu ortaya çıkarılan dünyanın bilinen en büyük boyutlu[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Bizans döneminin 6. yüzyıl öncesi erken Hristiyanlık dönemine ait vaftiz havuzu[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] basın mensuplarına gösterildi.



[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
İstanbul 2010 Avrupa Kültür B[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]enti Ajansı Genel Sekreteri Yılmaz Kurt[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Ayasofya Müzesi'nde yerli ve yabancı basın mensuplarının katılımıyla düzenlenen basın toplantısında[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] “Google”da “Ayasofya” ya da “Hagia Sophia” diye arama yapıldığında çıkan belge sayısının 800 bin olduğunu[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ancak Ayasofya'ya yapılan atıf sayısının bir milyonu aştığını belirtti.

İstanbul'un[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] hakkında bu kadar çok söz söylenen[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] yazı yazılan[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] konuşulan bir dünya kültür mirasına ev sahipliği yaptığını söyleyen Kurt[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] “İstanbul 2010 Avrupa Kültür B[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]enti Ajansı olarak[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bu dünya kültür mirasının restorasyonuna önayak olmak[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] finansman sağlamak ve dev bir yenileme projesini başarıyla tamamlamak[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bizim için de profesyonel hayatımızda örneği zor bulunacak bir kıvanç kaynağı” dedi.
Kurt[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Ayasofya'nın tarihi süreçlerine ilişkin şu bilgileri verdi:

“Ayasofya'nın yapımını Büyük Konstantin emretmişti. Yapı bitirildi ve 15 Şubat 360 tarihinde törenle takdis edildi. Bir yangında[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] tavanı ahşap olduğu için 20 Haziran 404 tarihinde harap oldu. Restorasyonu 10 yıl sürdü. 10 Ekim 415'de Ayasofya ikinci kez açıldı. Bu ikinci bina 13 Ocak 532'de yine yandı. Ayasofya'yı üçüncü kez taş ve tuğladan yaptırmak[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] İmparator Jüstinyen'e nasip oldu. Dönemin en önemli taş ustalarının önüne[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] imparatorluğun dört bir yanından getirilen taşları yığdırdı. Yapımda[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Efes'teki Artemis Tapınağı'nın sütunları da kullanıldı. Ayasofya[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] 26 Aralık 537'de üçüncü kez açıldı. Ne var ki kubbe[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] depremlerde sürekli zarar gördü. Kubbe[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] 7 Mayıs 558'de tamamen yıkıldı. 23 Aralık 562'de tam Noel arefesinde yeniden ve şimdi gördüğünüz şekliyle açıldı.”

Ayasofya'nın 562'den 2010'a kadar çok restorasyon gördüğünü[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] en kapsamlı restorasyonun 1847-1849 arasında Sultan Abdülmecit zamanında yapıldığını anlatan Kurt[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] 24 Şubat 1934'te Ayasofya müzeye çevrildikten sonra sadece restorasyon değil[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] arkeolojik çalışmaların da yapıldığını anımsattı.

Çalışmalar sırasında Ayasofya'da yüzyıllarca kullanılmış[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] büyük bir vaftiz havuzunu da ziyarete açmak için gerekli restorasyonu yaptıklarını belirten Kurt[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] “Vaftiz havuzu[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Ayasofya'nın[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] halka açık olmayan bir kısmında duruyordu. Yekpare bir mermer bloktan oyularak yapılmıştır. Bizans dönemi kültür ve mimari anlayışını yansıtan bu havuz[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] sanki dün yapılmış kadar sağlam ve temiz. Ayasofya'nın uzun tarihinde önemli bir yeri olan bu havuzu da artık müzemizi ziyaret eden herkes görebilecek” diye konuştu.

AYASOFYA MÜZESİ BAŞKANI DURSUN

Ayasofya Müzesi B[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]anı Haluk Dursun da 2009-2010 yıllarının Ayasofya'nın restorasyon bakımından en talihli yılları olduğunu söyledi.
Bu restorasyonların çok çarpıcı iki flaş gelişmesinin basını çok ilgilendirdiğini anlatan Dursun[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bunlardan birisinin kubbede 17 yıl duran iskelenin kaldırılması[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ikincisinin ise bir melek yüzünün açılarak izleyicilerin beğenisine sunulması olduğunu belirtti.
2010 yılında yeni bir sürpriz yaptıklarını ve şimdiye kadar hiç açılmayan vaftizhane avlusundaki vaftiz havuzunu ziyarete açtıklarını anlatan Dursun[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] “Ziyaretçiler ilkbahar aylarından itibaren[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bütün Grek Ortodoks Roma coğrafyasında şu ana kadar bulunan ve bilinen en büyük vaftiz havuzunu görme imkanı bulacaklar” dedi.

Dursun[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ayrıca Ayasofya'daki Osmanlı medeniyet döneminden kalma hat sanatı levhaları ve kandilliklerin restorasyonu hakkında da bilgi verdi.

Haluk Dursun[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] 2010 yılında yürütülen bu kapsamlı restorasyon çalışmaları nedeniyle Ayasofya'nın Avrupa'da yılın müzesi seçildiğini ve Rotondi Ödülü'nü aldığını anlattı.

“VAFTİZHANE[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] PADİŞAH TÜRBESİNE DÖNÜŞTÜRÜLMÜŞ”

Basın toplantısının ardından Haluk Dursun[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] yerli ve yabancı basın mensuplarına vaftiz havuzunu göstererek[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] özellikleriyle ilgili bilgi verdi.
Dünyada ilk kez bir Bizans Grek Ortodoks vaftizhanesinin[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Osmanlı Padişah Türbesi'ne çevrildiğini belirten Dursun[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bu vaftizhane türbeye çevrilirken içinde bulunan Bizans döneminin 6. yüzyıl öncesi erken Hristiyanlık dönemine ait vaftiz teknesinin buradan çıkarılarak[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] vaftizhane avlusuna yerleştirildiğini söyledi.

Türbeye çevrilen vaftizhaneye gömülen padişahların[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] tahttan indirilen padişahlar olduklarını ifade eden Dursun[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] “Vaftizhane[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Sultan 1. Mustafa ve Sultan İbrahim'in gömülmesiyle vaftizhane vasfını kaybetmiş ve burası bir Osmanlı türbesi olmuş[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] içindeki vaftiz teknesi hiç bir zarar verilmeden avluya konulmuş. Türbeden çıkarılan topraklar[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] vaftizhanenin avlusuna atılmış. Buraya taşınan vaftiz havuzu da bu toprağın altında kalmış. Bu avlu[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Bizans sanatının çok güzel sanatıyla süslü olan bir bölümdür” dedi.

Bizans Ortodoks kültüründe vaftiz sırasında zeytinyağ kullanıldığını anlatan Dursun[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bu avluda tarihi zeytinyağ küplerinin ve lahitlerin de yer aldığını kaydetti.

“TOPLU VAFTİZLERDE KULLANILIYORDU”

Ayasofya müze olduktan sonra 1943 yılında ilk kazılar başlayınca vaftizhane avlusunda da kazı çalışmasının yapıldığını ifade eden Dursun[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] “Evliya Çelebi havuzdan bahsediyor. Hazreti İsa'nın bu büyük havuzda vaftiz edildiği iddia ediliyor[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bir efsane ve halk söylemi olarak ki doğru değil. Havuz restorasyonlar sonucunda görülebiliyor artık” diye konuştu.

Ayasofya'daki vaftizhanenin 1639 yılına Osmanlı döneminde yağ deposu olarak kullanıldığını daha sonra Sultan 1. Mustafa'nın ölümüyle türbeye dönüştürüldüğünü anlatan Dursun[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Evliya Çelebi'nin bu türbede türbedarlık yaptığını[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bu nedenle Seyahatnamesi'nde bu vaftizhane ve vaftiz teknesi hakkında bilgilerin bulunduğunu söyledi.

2010 yılında yürütülen restorasyon çalışmaları kapsamında vaftizhane avlusunun elden geçirildiğini ve dünyada örneği olmayan tasarım özelliği bakımından vaftiz teknesinin ilk kez görücüye çıktığını bildiren Dursun[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] “Bu havuz[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ilk dönem Hristiyanlığında toplu vaftizlerde kullanılan[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] insanların içine bir merdivenden girip diğer merdivenden çıktığı bir vaftiz havuzudur. Başlarında ikonaların konulduğu bölümleri vardır[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ancak büyük bir ihtimalle Latin istilası sırasında[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Ayasofya'nın birçok kıymetli objesi çıkarıldığı gibi onlar da çıkarılmış. Herhalde bu vaftiz havuzunu[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]'un fethinden sonra ilk kez biz tekrar görmüş oluyoruz. Çünkü Ayasofya cami olarak kullanılmaya başlandıktan sonra vaftiz havuzu hiç kullanılmadı” dedi.

İLKBAHARDA TURİSTLERİN ZİYARETİNE AÇILACAK

Dursun[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] vaftiz havuzunun dıştan uzunluğunun 3[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]32 metre[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] dıştan genişliğinin 2[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]52 metre[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] içten derinliğinin 1[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]16 metre olduğunu söyledi.
Haluk Dursun[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] dünyada bu tasarımda ve özellikte daha büyük bir vaftiz havuzunun bulunmadığını ifade etti.

Vaftiz havuzunun ilkbahar aylarında ziyarete açılmasıyla ilgiyi artıracağını dile getiren Dursun[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] şunları kaydetti:

“Ayasofya'nın ziyaretçi sayısı 3 milyona doğru yükseliyor. Bu kadar çok ilginin Ayasofya'ya vereceği yoğunluktan dolayı da bir yönetici olarak kaygı duruyorum. Çünkü Ayasofya'nın mekanı çok dar. Müze olarak tasarlanan ve teşhire açık olan bir bölüm değil. Bu tür eserlerin çok sayıda insan tarafından gezilmesi[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] uzun vadede sorunlar yaratıyor.”

Dursun[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ayrıca Ayasofya'nın Kandilli Deprem Araştırma Enstitüsü tarafından deprem izleme ve erken önlem alma açısından teknolojik araçlarla korunan bir müze olduğunu sözlerine ekledi.