Çevrimdışı

efklerden ulvi ve süfli müekkillerin yani işgörevlilerinin isimlerinin çıkarılması usulü:
Her vefkin sekiz muhtelif (makamı) vardır. Mesela: Üçlüde Birincisi: Miftah yani (anahtar) olup en küçük hanesidir. 1. H. İkincisi: Muğlak: Vefkin en son hanesidir, 9. H.
Üçüncüsü: Adil: Miftah ile muğlakın toplamıdır 10. H.
Dördüncüsü: Vefkdir ki bir dilinin yani bir kenar hanesinin toplamıdır, 15. H.
Beşincisi: Jvlesaha olup mecmu’ ıdlaın tam adedi vani kenar haneleri toplamıdır. 45. H.
Altıncısı: Zabit Vefk ve mesehanın mecmuudur 60. H.
Yedincisi: Gaye Zabitin iki misline denktir. 120. H.
Sekizincisi: Asıl, Gayenin muğlakla çarpımının toplamıdır. 1080. H.Her vekfın sekiz ulvi ve sekiz de süfli maekkili yani işgöreni vardır. Ulvi müekkillerin isimlerinin elde edilmesi için kelimenin aslından (51) çıkarılıp geri kalan nutk () edilir. Çıkan kelimenin sonun (Ayil) eklenir. Süfli müekkillerinin isimlerini bulmak için de kelimenin aslından (319) çıkarılır. Ve kalan kelime nutk olunur. Sonuna (Tayış) kelimesi eklenir. Eğer kelimenin aslı (319) dan küçük ise O zaman kelimenin aslına (Devri Felek) (") adedi olan (361) rakamı ilave olunur. Müekkillerin esmalara bundan sonra çıkarılırlar.
Mesela: (18) adedinden (51) çıkarılamayacağına göre
(18+361=319) olur. Bundan (51) çıkarırız 328 kalır ki nutk
edilince (Şekhayil) ismi çıkar. Bu da 18 adedinin ulvi
müekkilinin ismidir.