Çevrimdışı

Zorbalık, korkutma ve güçlünün (veya güçlü görünenin) zayıfa (zayıf sanılana) baskısı, primat dünyasında da aynı insan dünyasında olduğu gibi gerçekleşebiliyor.


Zorbalık, korkutma ve güçlünün (veya güçlü görünenin) zayıfa (zayıf sanılana) baskısı, primat dünyasında da aynı insan dünyasında olduğu gibi gerçekleşebiliyor. Ancak genç dişi bonobolarda anne yardıma gelip gücünü gösteriyor. Japon primatologların Animal Behaviour’da yayımladığı rapora göre, daha ileri yaştaki bonobo dişileri, erkeklerin genç dişilere karşı sert davranışlar göstermesi durumunda sıklıkla bu genç dişileri kurtarmaya geliyor.

Araştırmanın baş yazarı Kyoto University’den Nahoko Tokuyama, mevcut araştırma ile bonobo topluluklarında dişilerin statülerini korumalarını sağlayan yollardan birini keşfetmiş olduklarını belirtti.

Yapılan çalışmada, Tokuyama ve araştırmacı arkadaşı Takeshi Furuichi, Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde yabani bir bonobo grubu üzerinde gözlemler gerçekleştirdi.

Dişi primatlar, bazen birtakım yapay birliktelikler yaratarak (belirli ikili ilişkileri varmış gibi göstererek) diğer bireylere saldırma eğilimi gösterebiliyorlar. Bu tip birleşmeler, çoğunlukla akrabalar arasında kurulup akraba olmayan bireylerden veya grup üyelerinden birtakım yararlı kaynakları korumak üzere kullanılır.

Bonobolarda, dişiler ergenlikleri sırasında içine doğdukları grubu terk eder. Dolayısıyla bir gruptaki dişiler çoğunlukla birbiriyle akraba olmayan farklı ailelerden bireyler oluyor. Buna rağmen sıklıkla koalisyonlar oluşturuluyor. Araştırmacılar, tam da bu noktada akraba olmayan bireyler arasındaki koalisyon kurma ilişkilerinin dinamiklerini incelemeye koyuldu.

Dört yıl süren gözlemlerin ardından, araştırmacılar, tüm dişi koalisyonlarının erkeklere saldırmak üzere kurulduğunu tespit etti. Dişilerde bu davranış özellikle de erkek bireylerin bir veya daha fazla dişiye karşı agresif davranışlar göstermesini takiben gerçekleşiyor. Bununla birlikte, dişilerin erkeklere karşı birebir kavgalarda erkeklere üstün geldikleri, hatta dişiler birlik haline geldiklerinde de her seferinde erkeklere karşı üstünlük kurabildikleri gözlemlendi.

Dahası, yaşça daha büyük olan dişi bonobolar aralarında bir koalisyon, akrabalık veya sözüm ona birliktelik bulunsun veya bulunmasın, hatta dostça bir yaklaşım görsün veya görmesin, daha genç dişilerin yardımına koşuyorlar.

Tokuyama, dişi bonobolardaki koalisyon oluşturma davranışının erkek bireylerden gelen tacizlere ve zorbalıklara karşı evrimleşmiş olduğunu gözlemlediklerini belirtiyor ve ekliyor: “Dişi bireyler, erkeklerden daha düşük bir sosyal statüye sahip ancak yaşlı dişilerin genç dişileri koruması sayesinde genç dişiler de erkekler tarafından baskı görme korkusu duymadan bonobo gruplarına dahil olabiliyorlar. Erkeklerin gösterdiği agresyonun bu şekilde kontrol altına alınmasıyla dişiler de tüm genele bakıldığında sosyal hiyerarşi içinde yüksek statülerini korumayı başarmış oluyor.”

Denilebilir ki, dayanışma ile kontrol altına alınabilmesi bile bonobo topluluklarında erkek hegemonyası, baskısı veya tacizlerinin engellenebileceğini ve statülerinin kesin biçimde yüksek olmadığını gösteriyor.

Alıntı

__________________