[Amelia]

Afaroz veya Aforoz Bir hıristiyanı kilise topluluğu dışında bırakan ve kilise tarafından konulan yasak.Afaroz etmek. Kilise huk. Kilise birliğinden çıkarmak.


Yahudi aforozu

Tevrat’ta aforoz, büyük bir günah (meselâ sünneti reddetmek, Molek’e çocuk kurban etmek, yortuyu kutlamamak) işlendiği zaman, suçluyu bağlı bulunduğu dinî topluluktan çıkaran hükümdü. Hahamlık mesleği, aforozun birkaç derecesi olduğunu söyler. Nidui (küçük aforoz) cezasına uğrayan bir kimse ancak kendi ailesinin üyeleri ve uşaklarıyle ilişkide bulunabilirdi; bütün yas kurallarına uymak zorundaydı. Herem (topluluktan çıkarılma) cezasına uğrayan bir kimse hiç bir dindaşıyle münasebet kuramazdı. Büyük reformcu Mendelssohn, XVIII. yy. da topluluktan ihraç yetkisine karşı çıktı. Afaroz edilmiş Yahudilerin en ünlüsü Spinoza’dır.
Katolik aforozu

XII. yy. da Papalık iki türlü aforoz bulunduğunu kesinlikle belirtti; XII. yy. da papa Gregorius IX bunlara son şekillerini verdi. Büyük aforoz, bu cezaya uğrayanların takdis edilmelerini, kilise âyinlerine katılmalarını, kilisede görev almalarını, katolik mezarlığına gömülmelerini yasaklar. Kilisece adları yayımlanmış aforozlularla münasebet kurmak yasaktır. Cezalandırılan kimseyi sadece takdisten, bazı kazançlardan yoksun bırakan küçük aforoz 1869 yılından beri uygulanmamaktadır. Bunlardan başka latae sententiae aforoz ile terendae sententiae a-foroz vardır. Birincisi kilise yasalarında belirtilen hataları işleyenlere verilir, önemine göre, papalık veya piskoposluk kararma bağlıdır. İkincisi bir yargılamadan sonra verilebilecek bir cezadır. Yüz kızartıcı üyeleri dışarı atarak hıristiyan topluluğunu korumak için baş vurulan aforoz, suçluyu doğru yola getirme maksadını da güder: kesin değildir, pişman olan günahkâr her zaman bağışlanabilir.
Protestan aforozu

Calvin’ci ilkelere harfi harfine uyan kiliselerde aforoz hâlâ yürürlüktedir. Sonuçları yurttaşlık alanında değil, din alanında hissedilir (cena âyininden atılma, çocukların dinî eğitiminin vaftiz anne ve babasına bırakılması, evlenmeden mahrumiyet. Günah çıkarma hakkının bir sene için geri alınması, özellikle de suçlunun kilise defterinden silinmesi daha çok uygulanan cezalardır, fakat bazen kilisenin bölünmesine yol açmaktadır.
Alıntı