| |
|
16 Aralık 2015, 18:47
| #1 | |
| Çevrimiçi  IF Ticaret Sayısı: (0) | Valide sultanlar hayırda yarışıyordu Valide sultanlar hayırda yarışıyordu Onlar padişah eşleri ve padişah anneleriydi. Çoğu zaman devletin idaresi ve siyasi olaylara karışmayan valide sultanlar kendilerine tahsis edilen maaşı hayır işlerinde kullanmayı tercih etti. Günümüze birçok tarihî eser bırakan valide sultanlar, yaptırdıkları hayır kurumları için birçok akar bırakmayı da unutmadı. - Osmanlı Devleti'ni yöneten padişahın eşleri ve anneleri, yaptıkları hayırlarla dikkat çekiyor. Selçuk Hatun, Hafsa Valide Sultan, Nurbânu Valide Sultan, Hatice Turhan Sultan, Gülnûş Valide Sultan, Mihrişah Valide Sultan, Bezmiâlem Valide Sultan, Pertevniyal Valide Sultan ve Âdile Sultan başlıca valide sultanlardı. Osmanlı Devleti'nde, İstanbul'un fethinden önce valide sultanlık diye isimlendirilen bir unvan veya makam yoktu. Fetih gerçekleştiğinde Sultan'ın annesinin vefat etmiş olduğu nazara alındığında, Topkapı Sarayı'na yerleşen ilk padişah validesi, Sultan 2. Bayezid'in annesi Gülbahar Hatun olmuştu. Valide sultanlık makamı ilk olarak, Yavuz Sultan Selim'in eşi ve Kanuni Sultan Süleyman'ın annesi Hafsa Valide Sultan ile başlamıştır. Valide sultanlar kendilerine tahsis edilen maaş ve gelirleri fakirleri doyurmak ve onların ihtiyaçlarını gidermek için kullanmıştı. Kaynak Yayınları'ndan çıkan ve Can Alpgüvenç tarafından kaleme alınan "Hayırda Yarışan Hanım Sultanlar" kitabı 9 hanım sultanın hayatını ve yaptırdığı eserleri anlatıyor. Selçuk Hatun ( Bayezid'in halası): 5. Osmanlı hükümdarı Çelebi Mehmed'in yedi kızından biridir. 1407'de Amasya'da doğdu. Selçuk Sultan Candaroğulları'ndan İbrahim Bey'le evlendi. Emir Yusuf, İshak Bâli, Hafsa ve Hatice adlarında dört çocukları oldu. Eşi İbrahim Bey'in vefatı üzerine Selçuk Hatun çocuklarını alarak Kastamonu'dan Bursa'ya, ağabeyi Sultan 2. Murad'ın yanına döndü. O tarihte Selçuk Hatun 34 yaşındaydı. 78 yaşında Bursa'da vefat etti. Yeşil türbeye, babası Çelebi Sultan Mehmed'in (1. Mehmed) yanına defnedildi. 1450'de Bursa'nın Kayhan semtinde Irgandı Köprüsü'ne yakın bir yerde tek minareli küçük bir mescit yaptırdı. 1451 yılında Edirne'de Selçuk Hatun Mescidi yapıldı. Mescid, Osmanlı-Rus savaşında yıkıldı, 2005'te 'Mezit Bey Cami Sokak' adıyla yeniden ibadete açıldı. 1465'te Bursa'da Nilüfer çayı üzerinde 8-10 gözlü 'Mihraplı Köprü' adıyla bir köprü yaptırdı. İstanbul'un fethinin ardından Aksaray (Taşkasap) Millet Caddesi üzerinde bir cami inşa ettirdi. Bu cami 1956'da Millet Caddesi'nin genişletilmesi sırasında yıkıldı. 1964'te biraz daha geride yeniden inşa edildi. Bursa'nın Kayhan semtinde bir mektep, tabhane, Balıkesir'de bir zaviye (tekke) Manisa'da Sultaniye Külliyesi yaptırmıştır. Hafsa Valide Sultan (Yavuz Sultan Selim'in eşi, Kanuni Sultan Süleyman'ın annesi): Şehzade Süleyman dünyaya geldiğinde Yavuz 24, Ayşe Hafsa Sultan 16 yaşındaydı. Ayşe Hafsa Sultan, evliliğinin başlangıcından (1493), Şehzade Süleyman'ın Kefe Sancakbeyliği'ne tayin olunduğu 1509'a kadar 16 yıl zevcesi Şehzade Selim'le birlikte Trabzon'da yaşadı. Kanuni'nin Kefe'ye tayiniyle birlikte 3 yıl Kırım'da, yine oğluyla birlikte Manisa'ya geçti. Yavuz 1512'de tahta çıktı. Ayşe Hafsa Valide Sultan bu tarihten sonra eşiyle bir araya gelemedi. Eşine yazdığı mektuplar hâlâ mevcuttur. Oğul Süleyman tahta geçince annesini İstanbul'a getirtti ve gerekli itibarı sağladı. Ve ilk defa bu dönemde valide sultanlık makamı ihdas edildi. Şehzade Süleyman'ın Saruhan Sancakbeyliği sırasında Manisa'da cami, medrese, sıbyan mektebi, imaret, hankâh, Darü'ş-şifa ve hamam yaptırdı. Sultaniye Külliyesi'nin bir bölümü 10 yılda bitirildi. Bu külliye ve mahalleye halen Sultaniye denir. Külliyenin önce hankâh sonra da tekkeye dönüştürülen birimi 1935 yılında dönemin Manisa Valisi Murat Germen tarafından yıktırıldı. Arsası satıldı ve bugün üzerinde evler vardır. İnşa edilen Darü'ş-şifa dikkat çeker. Bu külliye için İzmir Manisa civarlarından çok sayıda gelir kaynağı bırakılmıştır. Valide Sultan 19 Mart 1534'te 56 yaşında vefat etti. Türbesi İstanbul'dadır. Nurbânu Valide Sultan (Sultan 2. Selim'in eşi, Sultan 3. Murad'ın annesi): Atik Valide Külliyesi (eski valide olarak bilinir), Üsküdar'da geniş bir alanı kaplar. Külliyede imaret, kervansaray, gibi birçok bölüm vardır. Buradaki Darü'ş-şifa'da 1873'ten sonra akıl hastaları tedavi edilmiş, 1927'den sonra ise bina Tekel'e verilmişti. Bu külliyenin büyük bir bölümü 2003'ten sonra Marmara Üniversitesi'ne tahsis edildi. Atik Valide Camii, Atik Valide Sultan Sıbyan Mektebi (1928'de jandarmaya verildi), Atik Valide Kurrası yaptırdığı bazı eserlerdir. Bezmiâlem Valide Sultan (Sultan 2. Mahmud'un zevcesi, Abdülmecid'in annesi): Bezmiâlem Valide Sultan'ın yapmış olduğu hayır eserlerinin başında İstanbul'un Yenibahçe semtinde inşa ettirdiği ve bugün de hizmete devam eden "Gureba-i Müslimin Hastanesi"dir. Hastanenin yapımında 1826'daki kolera, 1843'teki çiçek hastalığı salgını etkili olmuştur. Hastane 1845'te açıldı. Hastanenin ismi "Gureba Hastanesi", "Bezmialem" ile anıldı. Bugün "Vakıf Gureba" ismiyle anılıyor. Hastane binası pek çok onarım geçirmiş ve ek yapılmıştır. Bu nedenle asliyetini kaybetmiştir. Hastane çevresinde cami, çeşme, hamam da yapılmıştır. Divanyolu'nda da Osmanlı Devleti'nin ilk sivil lisesi inşa edildi. Bu mektep 1850'de törenle açıldı. Kabataş'la Beşiktaş arasında yapılan Bezmialem Valide Sultan Camii yapıldığı günden bugüne Dolmabahçe Camii olarak bilinir. Valide Sultan bu caminin bitimini göremeden vefat eder. 1948 yılında Dolmabahçe Stadyumu'nun yapımı sırasında cami avlusunun büyük bir kısmı yola ve meydana eklenmiştir. Avlunun çevre duvarı ve cümle kapıları ve bazı birimleri ortadan kaldırılmıştır. Cami 1948-1961 yılları arasında deniz müzesi yapılır ve ibadete kapatılır. Valide Sultan Unkapanı-Azapkapı arasında dubalar üzerinde yüzen bir köprü yaptırır (1844). Valide Sultan 43 yaşında hayatını kaybetti.
__________________ SusKun ve Sessiz Mürekkep... Kullanıcı imzalarındaki bağlantı ve resimleri görebilmek için en az 20 mesaja sahip olmanız gerekir ya da üye girişi yapmanız gerekir. | |
| |  |
| IRCForumlari.NET Reklamlar |
   |
 |
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
Benzer Konular | ||||
| Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Cevaplar | Son Mesaj |
| Padişahlar ve Anneleri - Valide Sultanlar | Zen | Tarih | 0 | 09 Mayıs 2014 23:02 |
| Hayırda Yarışan Saraylı Kadın Efendileri | Zen | Tarih | 0 | 07 Mayıs 2014 18:42 |
| Riyazüs Salihin Hayırda Yarışmak Hayır İşlerine Koşmak İle İlgili Ayetleri | Zen | İslamiyet | 0 | 27 Kasım 2012 17:20 |
| Hayırda yarışın en kadıncası: Hürrem Sultan | Kalemzede | Tarih | 0 | 21 Ağustos 2011 16:18 |
| Hayırda Yarışan Saraylı Kadın Efendileri | Kalemzede | Tarih | 0 | 21 Ağustos 2011 16:03 |
Normal
