Çevrimdışı

Atıyla yol alan birisi, uyumakta olan bir adamın açık ağzından bir yılanın girmekte olduğunu görür. Atını mahmuzlarsa da yetişemez. Bir topuz darbesiyle adamı uyandırır. Ona vura vura bir elma ağacının altına kadar sürer. Yerdeki çürük elmaları yemeye mecbur eder. Adam, topuz korkusundan yemek zorunda kalır. Atlı, sonra adama “Şimdi koş bakalım” der. Adam can havliyle koşmaya başlar. Midesi bulanır, İçinde ne varsa boşaltır. Tabii bu arada yılanı da... Karnından çıkan yılanı görünce, şimdiye kadar lanet okuduğu atlıya binler teşekkür eder. (4)

Temsildeki uyuyan adam, gaflet uykusundaki gafil insandır. Atlı, uyuyan insanları uyaran nebîler ve nebîler yolunda giden kâmil kişilerdir. Yılan, nefs-i emmaredir. Atlının adamı dövmesi ve koşturması, mürşidin müridini riyazet ve mücadeleye sevketmesidir. Nefis terbiyesi ve nefisle mücadele olmadan, nefse hâkimiyet sağlanamayacağı son derece açıktır. Yılanın çıkışı ise, nefs-i emmarenin tahakkümünden kurtuluştur. (5)

Şurası da unutulmamalıdır ki, nefisle olan bu mücadele ömür boyunca devam edecektir. Çok büyük zatlar bile nefislerinden şikayetçi olmuşlardır. Bu yönüyle nefis, bir yay gibidir. Üzerine basınca siner. Fakat ayağını çektiğin ölçüde kabarmaya başlar.

Sirklerde gösteride kullanılan arslanlar, daha küçüklükten terbiye edilirler. Gösteri esnasında, zaman zaman bakıcıları tarafından kendilerine hap verilir. Arslanı yatıştırıcı bu haplar ihmal edilirse, uysal arslan, ormandaki arslanlara benzeyecek ve bakıcısını bir pençeyle diğer âleme gönderecektir.

Demek ki, nefsi terbiyeye daha küçükten başlanılmalı ve ömür boyunca da Kur’ânî haplar asla ihmal edilmemelidir.