Yetkinlik nedir?
 

Yetkinlik kavramı günümüzde birçok kişinin konuştuğu, yazdığı, tartıştığı bir konu haline geldi. Özellikle iş yaşamında personel alımında ve kariyer geliştirmede sıklıkla karşımıza çıkan yetkinlik kavramını “Yetkinlik Nedir?” başlığı altında inceledik.

Yetkinlik Nedir?
Yetkinlik kelimesinin tanımlarından biri şöyledir:

Hedeflenen bir işi istenen performans sonuçlarıyla yerine getirilmesini sağlayan bilgi, beceri, tecrübe, davranış ve motivasyon gibi bireyin gözlemlenebilir özellikleridir.

Bir başka tanım yetkinlik nedir sorusuna şöyle cevap vermektedir:

Yetkinlik; mükemmel performansın elde edilmesinde ayırt edici bilgi, beceri ve tutumları kapsayan gözlemlenebilir davranışlardır.

Yetkinlik için Türk Dil Kurumu şöyle bir tanım vermiştir:

Yetkin olma durumu, olgunluk, kemal, mükemmeliyet.

Yukarıdaki tanımları da göz önünde bulundurarak yetkinliği tanımlamak gerekirse; “yetkinlik üstün performans sağlamaya yarayan bilgi, beceri, yetenek ve özellik setlerine verilen bir isimdir”.

Yetkinliğin Temel Unsurları
Bir alanda sadece bilgi sahibi olmak o alanda yetkin olduğunuz anlamına gelmez. Bu bilgiyi, beceri ve yetenek ile de birleştirerek somut tutum ve davranışlara dönüştürebildiğimizde yetkin olmaktan bahsedebiliriz.

Bilgi: Belirli bir konu hakkında eğitim ya da deneyim yoluyla sahip olunan bilme durumu.

Beceri: Bir işi nasıl yapılabileceğinin bilinmesinin ötesinde onu yapabilme yetisi.

Yetenekler: Bir şeyi anlayabilme/yapabilme konusunda doğuştan gelen kabiliyetler.

Kişilik Özellikleri: Kişinin kendine ait özellikler.

Tutum: Bireyin belirli kişi, kurum ve nesnelerle ilgili zihninde oluşturduğu inanç ve düşünceler.

Yetkinlikler ve Çalışma Hayatı
Yetkinlik kavramının ortaya çıkışı daha çok çalışma hayatıyla ilgili yapılan araştırmalarla olmuştur. Doğru insan kaynağı seçimi ve mevcut çalışanların daha başarılı olmasına yönelik ölçüm ve geliştirme çalışmaları yapılırken kullanılabilecek bir kavram olarak ortaya çıkan yetkinlik daha sonraları iş yaşamı dışında da karşımıza çıkmaya başlamıştır.

Yetkinliklerin Sınıflandırılması
Yetkinliklerin sınıflandırılması üzerine çok net bir fikir birliği olmamakla birlikte, aşağıdaki yetkinlik tipleri ve modelleri birçok kurum ve kuruluş tarafından uygulanmaktadır. Bunun dışında yetkinlik setleri ya da sınıfları kurum ve kuruluş dışında kişinin kendi perspektifinden ya da durumundan da ele alınabilmektedir.

Temel yetkinlikler,
Teknik yetkinlikler,
İş yetkinlikleri,
Bilgi yönetimi yetkinlikleri,
Liderlik yetkinlikleri,
Sosyal yetkinlikler,
Kişiler arası yetkinlikler,
İşlevsel yetkinlikler,
Davranışsal yetkinlikler.
Kişisel Gelişim ve Yetkinlik
Özellikle iş yaşamının içindeyseniz kişisel gelişim yolculuğunuz temelde mevcut olumsuz alışkanlıklarınızdan kurtulup yeni yetkinlikler geliştirmek ve mevcut yetkinliklerinizi iyileştirmek şeklinde gelişecektir. Bu da yetkinlik kavramına ve yetkinlik alanlarına ne kadar önem vermeniz gerektiğini açıkça ortaya koymaktadır.

Eğer iş yaşamı içinde değilseniz yine de olumsuz alışkanlıklarınızdan kurtulup olumlu alışkanlıklar edinirken birçok yetkinlik kavramından faydalanma şansınız olacaktır.

alıntı