Çevrimdışı

Uyak (kafiye)

Şiirde dize sonlarındaki ses benzerliğidir. Türk halk şiirinde ayak olarak adlandırılır. Uyakta ses açısından bezeşen sözcüklerin anlam bakımından farklı olmaları gerekir. Şiirde ses benzerliği yoluyla uyum sağlamak ve genellikle okuru etkilemek amacıyla kullanılan uyak
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
sözlü edebiyat ürünlerinde hatırlamayı ve ezberi kolaylaştıran bir öğedir.
Ses benzerliğinin niteliğine göre uyaklar çeşitli türlere ayrılır. Yalnızca bir ünsüzün (sessiz) benzeştiği uyaklara "yarım uyak" denir. En az bir hecedeki ünlü (sesli) ve ünsüzün benzediği uyaklara "tam uyak" ya da "yalın uyak" adı verilir. Birden fazla hece arasındaki ses benzerliği ise "zengin uyak"tır. Yazılış ve söylenişleri aynı olduğu halde
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
anlamları farklı olan sesiz sözcüklerle ya da bu sözcüklerin yan ana gelmesiyle yaratılan ses karmaşası sonucu ortaya çıkan benzerliğe "cinaslı uyak" denir. Uyak
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
divan edebiyatında aruz kadar büyük önem taşımaktadır. Divan şiirini belirleyen temel ilkelerden biri uyak düzenidir.

Beyit

Şiirde sonları uyaklı
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
iki dizeden oluşan
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
kendi içinde bağımsız bir yapısı ve anlam bütünlüğü bulunan birimdir. Bir beytin her dizesi kendi içinde bir bütün olabildiği gibi
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
birinci dizedeki anlam ikinci dizede de sürebilir. Beyit uzun şiirlerde anlatım birimi olarak sık kullanılır. Güçlü ve özlü söyleyişlere uygun olduğu için bağımsız tek bir şiir olarak da yazılabilir. Ya da başka şiir biçimlerinin bir parçası olarak da ele alınabilir. Batı edebiyatında olduğu gibi Türk edebiyatında da yaygın olarak kullanılır. Özellikle divan edebiyatı beyit temeline dayalıdır.
Divan edebiyatında
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
bir beyitteki iki dize kendi içinde iki parçaya ayrılır. Birinci dizenin ilk parçasına sadr
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
son parçasına aruz ya da harb denir. İkinci dizenin ilk parçası ibtida
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
son parçası acz ya da darb'dir. Sadr ile aruz
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.

Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
uyaksız olanlara "ferd" ya da "müfred" denir. Divanlarda müfred bölümleri müfredat adıyla ayrı bir bölümde toplanır. Uyaklı beyitlerin olduğu bölüme de "metali" denir.
Örnek beyit:
ibtida ile acz arasında kalan bölüm haşv olarak isimlendirilir. Uyaklı bir beyite "beyt-i musarra"
Biz bülbül-i muhrik-dem-i şevkâ-yı firaakız
Âteş kesilür geçse sabâ gül-şenimizden
Selimî (Padişah 2’nci Selim)

Mısra (dize)-Bend (kıta)

Mısra (dize)

Manzum edebiyat yapıtlarının her bir satırına verilen isimdir. Bir ölçüye uygun olarak söylenmiş beyitin yarısına da mısra denir. En küçük anlamlı nazım birimi olan mısra
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
bir şiirin parçası olabileceği gibi
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
bağımsız bir bütün de olabilir. Yani tek mısralık şiirler de olabilir. Divan edebiyatında kendi içinde bir bütün oluşturan mısralara mısra-i azade (bağımsız mısra) adı verilir. Ayrıca bir beyitin birbirinin anlamlarını tamamlayan ya da aralarındaki anlam bağı kesin olmayan mısralarına da aynı isim verilir. Yetkinliği
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
sağlam yapısı
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
özlü ve çarpıcı anlatımıyla dikkat çeken
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
her zaman kolayca anımsanabilen
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.

dilden dile dolaşan mısralar "mısra-i berceste" ya da şah-mısra diye adlandırılır.
Bend (kıta)

Şiirde iki ya da daha çok mısradan oluşan birimdir. Şiirin içeriği ve biçimine göre düzenlenir. Kıtanın yapısını şiirin ölçüsü
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
uyak düzeni ve mısra sayısı belirler. İki beyitlik kıtalara divan şiirinde rubai
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
halk şiirinde dörtlük denir. Bu tür kıtaların uyak (kafiye düzeni) birinci ve üçüncü mısraları serbest
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
ikinci ve dördüncü mısraları kafiyelidir (yani ab cb şeklinde.) Bazen birinci ve üçüncü mısralar kendi aralarında
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
ikinci ve dördüncü mısralar da kendi aralarında uyaklı (yani ab ab) şeklinde de olabilir. Birinci
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
ikinci ve dördüncü mısraları kafiyeli (yani aaba şeklinde) olan kıtalara nazım denir. Murabba
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.

Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
şarkı gibi nazım biçimlerinin her bendi de parça anlamında kıta diye adlandırılır.
Divan şiirinde kıta mahlassız şiirdir ve mısraları arasında anlam bütünlüğü vardır.Bir düşünceyi
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
hikmeti
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
nükteyi
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
yergiyi
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
övgüyü
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
yaşam anlayışını konu edinebilir. Beyit sayısı ikiden fazla olan kıtalara "kıta-i kebire" denir. Divanlar düzenlenirken kıtalara en sonda bağımsız şiirler olar yer verilir. Bu bölüme de "mukattaat" denir.
muhammes

Aruz

Divan şiirinin ölçüsü "aruz"dur. Aruz’da açık ve kapalı heceler çeşitli kalıplarda
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
kendilerine özgü bir düzen içinde sıralanır. Şairler eserlerini yazarken seçtikleri kalıba mutlaka uymak zorundadır. Aruz
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
esas olarak hecelerin uzunluğu kısalığı temeline dayanan şiir ölçüsüdür. İlk kez Arap dilcisi İmam Halil bin Ahmed tarafından kullanıldı. Türklerin İslamiyet’i kabul etmelerinden sonra medrese kültürü ile yetişen şairlerin Farsça’yı edebiyat dili olarak benimsemeleri
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
aruzun Türk edebiyatına da girmesine yolaçtı.
Aruzda heceler uzun ve kısa olarak ikiye ayrılır. Uzun heceler çizgi (-)
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
kısa heceler nokta (.) ile gösterilir. Uzun ve kısa heceler çeşitli biçimlerde yan yana gelerek kalıpları oluşturur. Bu kalıplar yan yana geliş biçimlerine göre
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.

Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
failün
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
mefailün ve benzeri değişik adlarla anılır. Aruz ölçüsüyle şiir yazmak için sözcükleri bu kalıplara uydurmak gerekir. Aruzda sözcükleri ses özelliklerini bozmadan kullanmak her zaman olanaklı değildir. Bu yüzden heceleri kimi zaman uzun
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
kimi zaman da kısa okumak gerekir. Sık rastlanan bu iki duruma imale (uzun okuma) ve zihaf (kısa okuma) denir. Zihaf
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
aruzda kusur sayılır.
Aruz ölçüsünde hece ölçüsündeki duraklar yoktur. Dizelerdeki hece sayıları eşit olmayabilir. Dize sonlarındaki heceler kısa da olsa uzun kabul edilir. Aruzda bir sözcük sessiz biter
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
ondan sonra gelen sözcük sesli harfle başlarsa
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
bu sesli harf birinci sözcüğün sonundaki sessiz harfi kendisine çeker. Böylece birinci sözcüğün sonundaki sesiz harfle biten uzun hece kısa hece durumuna gelir. Bu duruma da vasl (ulama) denir.
failatün

Mesnevi

Özellikle Arap
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
Fars ve Osmanlı edebiyatında kendi aralarında uyaklı beyitlerden oluşan ve aruz ölçüsüyle yazılan şiir biçimidir.

Arapça’da "müzdevice" denilen mesnevi türü ilk olarak 10’uncu yüzyılda İran edebiyatında ortaya çıkmıştır. Türk edebiyatına girişi 11’inci yüzyılda Yusuf Has Hacib’in Kutadgu Bilig adlı yapıtıyla başlar. Her beytinin ayrı uyaklı olması yazma kolaylığı sağlar. Bu nedenle uzun aşk öykülerinde
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
destanlarda mesnevi kullanılmıştır. Mesnevi bir eser başlıca tevhid
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
münacat
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
na’t
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.

miraciye bölümlerinden oluşur.
Mesneviler aşk mesnevileri
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
dinsel-tasavvufi mesneviler
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
ahlaksal ve öğretici mesneviler
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
savaş ve kahramanlık konusunu işleyen gazavatnameler
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
bir kentin güzelliklerini anlatan şehrengizler ve mizahi mesneviler diye ayrılabilir. Mevlana Celaleddin Rumi’nin altı ciltlik tasavvufi yapıtı da "Mesnevi" adını taşımaktadır.

Kaside

Daha çok din ve devlet büyüklerini övmek amacıyla yazılan şiirlerdir. Kaside şairlerine kaside-gü (kaside söyleyen)
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
kaside-sera ya da kaside-perdaz (kaside yazan) denir. Kaside 6 bölümden oluşur: Birinci bölüm 15-20 beyitliktir. Bu ilk bölüme
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
aşıkane duygular yer alıyorsa "nesib"
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
bahar
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.

Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
bayram gibi konulara değiniliyorsa "teşbib" adı verilir.
tabiat
İkinci bölüm girizgah ya da girizdir. Genellikle tek beyitten oluşur ve burada şair medhiyeye (övgüye) geçeceğini bildirir. Girizgah konuya uygun ve nükteli olmalıdır.

Üçüncü bölüm medhiyedir. Bu bölümde asıl konu anlatılır. Beyit sayısı konuya ve şaire göre değişen medhiye bölümü kasidenin en sanatlı beyitlerini içerir.

Kasidenin dördüncü bölümü tegazzüldür. Tegazzül
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
5-12 beyit arasında değişir. Kasidenin başında ya da sonunda yer alabilir. Bu bölüm her kasidede bulunmayabilir

. Beşinci bölüm fahriyedir. Şair bu bölümde de kendisini över.

Kasidenin son bölümü duadır. Bu bölümde önceki beyitlerde övgüsü yapılan kişi için dua edilir. Kasideler
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
nesib bölümünde ele alınan konuya göre göre kaside-i bahariyye
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
kaside-i ramazaniyye
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
kaside-i hammamiyye olarak adlandırılır. Uyaklarına göre r harfi ile bitiyorsa kaside-i raiyye
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
l harfiyle bitiyorsa kaside-i lamiyye
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
m harfiyle bitiyorsa kaside-i mimiyye diye anlandırılır. Rediflerine göre de
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
tevhid
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
münacaat
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
methiye diye bölümlenir. Kasidenin en güzel beyiti "beyt-ül kaside"dir. Şairin adının geçtiği beyite ise "tac beyit" denir.

Gazel

Divan edebiyatının en yaygın kullanılan nazım biçimidir. Önceleri Arap edebiyatında kasidenin tegaüzzül adı verilen bir bölümü iken sonra ayrı bir biçim halinde gelişmiştir. Gazelin beyit sayısı 5-15 arasında değişir. Daha fazla beyitten olaşan gazellere müyezzel ya da mutavvel gazel denilir. Gazelin ilk beyti "matla"
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
son beyti ise "makta" adını alır.

Matla beytinin dizeleri kendi aralarında uyaklıdır (musarra). Sonraki beyitlerin ilk dizeleri serbest ikinci dizeleri ilk beyitle uyaklı olur. Birden fazla mussarra beytin bulunduğu gazel "zü'l-metali"
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
her beyti musarra olan gazel ise "müselsel" gazel adıyla bilinir. İlk beyitten sonraki beyte "hüsn-i matla" (ilk beyitten güzel olması gerekir)
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
son beyitten öncekine "hüsn-i makta" (son beyitten güzel olmalı gerekir) denir.

Gazelin en güzel beyti ise "beytü'l-gazel" ya da "şah beyit" adıyla anılır. Bunun yeri ya da sırası önemli değildir. Bazı gazellerin matlasını oluşturan dizelerden birinci ya da ikincisinin matkasının ikinci dizesi olarak yenilenmesine "redd'i-matla" denir. Şair mahlasını (şairin takma adı
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
ya da tanındığı ad) maktada ya da "hüsn-i" maktada söyler. Bu durumda beyit ikinci bir adla "mahlas beyti" ya da "mahlashane" olarak anılır. Şairin mahlasını tevriyeli kullanmasına "hüsn-i tahallüs" denir. Dize ortalarında uyak bulunan gazele musammat
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
sonu getirilmemiş ya da beyit sayısı 5’in altında bulunan gazellere de "natamam" gazel denir. Başka şairlerin birkaç dize ekleyerek bend biçimine dönüştürdüğü gazellere "tahmis"
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
"terbi" adı verilir. Bütün beyitlerinde aynı düşüncenin ele alındığı gazeller "yekahenk gazel"
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.

her beyti öncekinden ustalıklı biçimde söylenmiş gazeller de "yekavaz gazel" olarak adlandırılır.
Gazeller konularına göre de çeşitli isimlerle tanımlanır. Aşka ilişkin acı
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.

Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
içki
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
yaşama boş verme
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
yaşamdan zevk alma gibi konularda yazılanlara "rindane" denir. Aşıkane gazellere en iyi örnek Fuzuli’nin gazelleri
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
rindane gazellere en iyi örnek ise Baki’nin gazelleridir. Kadınları ve ten zevklerini konu edinen gazeller ise
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
örneğin Nedim’in gazelleri
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
"şuhane"
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
öğretici nitelikli gazellere
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
örneğin Nabi’nin gazelleri
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
"hakimane gazel" denir.
mutluluk gibi içli duyguların dile getirildiği gazeller "aşıkane"
Gazeller eskiden bestelenerek okunurdu. Özelikle bestelenmek için yazılmış gazeller de vardır. Gazelleri makamla okuyan kişilere "gazelhan"
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
gazel yazan usta şairlere ise "gazelsera" adı verilir. Gazel
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
Türk müziğinde ise şiirin bir hanende tarafından doğaçtan seslendirilmesidir. Sesle taksim olarak da bilinir.

Rubai ve Musammat

Rubai

Kendine özgü bir ölçüsü olan 4 dizelik (mısralık) nazım birimidir. Rubailerde birinci
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
ikinci
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
dördüncü dizeler uyaklı
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
üçüncü dize serbesttir. İki beyitlik kıtalar biçiminde yazılmış rubailer de vardır. Her dizesi birbiriyle uyaklı rubailere "rubai-i musarra" ya da "terane" adı verilir. Rubainin aruzun hezec bahrinden 24 kalıbı bulunur. Bunlardan mef'ulü birimiyle başlayan 12 kalıba "ahreb"
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
mef'ulün birimiyle başlayan öbür 12 kalıba da "ahrem" denir. Kalıpların sonu "faül" ya da "fa" birimiyle biter. Rubainin her dizesi ayrı bir ölçüde olabildiği gibi
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
dört dizesi de aynı ölçüde olabilir. Türk divan şiirinde daha çok ahreb kalıbına rastlanır. Rubailer genellikle mahlassız şiirlerdir. Ve divan şairlerinin divanlarının sonunda rubaiyyat başlığı altında sıralanırlar. Bu türün tartışmasız en büyük şairi Ömer Hayyam’dır. Türk edebiyatında Mevlana’nın Farsça yazdığı felsefi rubiler bu türün hızla yayılmasına neden oldu. Kara Fazli
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
Fuzuli 16. yüzyılda bu türün en usta örneklerini verdiler. Divan edebiyatında 17. yüzyıl rubainin altın çağı oldu. Azamizade Haleti
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.

yazdığı bin kadar rubai ile en büyük Osmanlı rubai şairi olarak tanındı.Cumhuriyet döneminin en büyük rubai ustası ise Yahya Kemal Beyatlı’dır.
Musammat

Bendlerden kurulu nazım biçimlerine (murabba
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
muhammes
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
müseddes
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.

Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
müsemmem
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
mütessa
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
muaşşer
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
terbi
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
tahmis
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
taşdir
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
tesdis
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.

Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
tesmin
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
tes-i
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
taşir
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
terkib-i bend ve terci-i bend) verilen genel addır. İlk bende geçen dize ya da beyitlerin
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
öbür bendlerin sonunda aynen yinelenmesiyle düzenlenen musammatlara mütekerrir musammat denir. İlk benddeki dize ya da beyitlerin
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
öbür öbür bendlerin sonundaki dize ve beyitlerle yalnızca uyak bakımından uyuşması durumunda musammat müzdevic musammat adını alır.
müsebba tesbi
Şarkı

Divan şiirinde bestelenmeye uygun ölçü kalıpları ile yazılan ve çoğunlukla 4 dizelik bendlerden oluşan nazım biçimidir. Dörtlüklerden kurulan musammat da denebilir. Murabbaya benzer. 5 ya da 6 dizelik bendlerden de oluşabilir. Üçüncü dizeye meyan adı verilir. Ve bu dizenin anlam bakımından daha özlü olmasına dikkat edilir. Dördüncü dizeye ise nakarat denir. Aşk
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
sevgili
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
ayrılık
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
içki
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
eğlence gibi konularda yazılır. Divan edebiyatının ilk şarkı yazarı Naili-i Kadîm’dir. 28 şarkısıyla Nedim de bu türün en güzel örneklerini vermiştir.
Örnek:

Geçer fürkat zamanı böyle kalmaz
Sağ olsun sevdüğüm Mevlâ kerîmdir
Onulmaz yâreler bitmez iş olmaz
Sağ olsun sevdüğüm Mevlâ kerîmdür

Olursa Hazret-i Hakdan inâyet
Gül-i sad-berg olur her dag-ı hasret
Gider fürkat gelür eyyâm-ı vuslat
Sağ olsun sevdüğüm Mevlâ kerîmdür

Olursa mevc-i gam her bâr hâ’il
Olur şâhid hüveydâ kâm hâsıl
Çıkar bir gün kenâra zevrak-ı dil
Sağ olsun sevdüğüm Mevlâ kerîmdür

Tek ü tenha belâ deştinde her dem
Ne hem-râh isterüm ne yar-ı hem-dem
Bulur bir gün nihayet menzil-i gam
Sağ olsun sevdüğüm Mevlâ kerîmdür
Nâilî-i Kâdîm

ve Diğer Nazım Biçimleri

Terci-i bend / terkib-i bend

Uyakları gazel biçiminde düzenlenmiş "hane" adı verilen 5-10 beyitlik şiir parçalarının (genellikle 5-12 hane) "vasıta" denen ve sürekli yinelenen bir beyit ile birbirine bağlanmasından oluşan nazım biçimidir. Vasıta beyitinin her hanenin sonunda değişmesi durumunda şiir terkib-i bend olur.

Müsemmem

Sekiz dizeden oluşan bendler halinde yazılmış musammatlardır.

Tuyuğ

Halk edebiyatındaki mani türüne benzer tarzda yazılmış musammatlardır. Çoğunlukla her beytinin birinci ikinci ve dördüncü dizeleri uyaklıdır.

Tahmis

Bir gazelin her iki dizesinin başına aynı ölçüde üç dize ekleyerek oluşturulan nazım biçimidir. Tahmis genellikle başka bir şairin gazeline yapılırsa da
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
kendi gazellerinden tahmis oluşturan şairler de vardır. Başarılı bir tahmis'te asıl beyit ile eklenen dizeler anlam bakımından kaynaşmış olmalıdır.

Tardiye

Beş dizelik bentlerden oluşan musammat türüdür.

Taşdir

Kaside
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
gazel
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
mesnevi gibi şiirlerin girişine konulan tanıtma dizeleri taşdir adıyla tanımlanır.

Tesdis

İkili dizelerler yazılmış bir gazelin her beytine dört dize daha ekleyerek altılı beyitler haline getirilmiş gazel türüdür. Tahmis türünde olduğu gibi genellikle eksik gazellere uygulanır.

Tesbi

İkili dizelerler yazılmış bir gazelin her beytinin matlasına 5 dize daha eklenerek yedili beyitler haline getirilmiş gazel türüdür. Tahmis ve tesdis türünde olduğu gibi genellikle eksik gazellere uygulanır. Eklenen dizelerin kafiyesi
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
mevcut dizelerle aynıdır.

Taşir

İkili dizelerler yazılmış bir gazelin her beytine 8 dize daha ekleyerek 10'lu beyitler haline getirilmiş gazel türüdür. Tahmis ve tesdis türlerinde olduğu gibi genellikle eksik gazellere uygulanır.

Tezmin

İkili dizelerler yazılmış bir gazelin her beytine 6 dize daha ekleyerek 8’li beyitler haline getirilmesidir. Tahmis ve tesdis türlerinde olduğu gibi genellikle eksik gazellere uygulanır.

Muaşşer

Aynı ölçüde onar dizelik bendlerden oluşan nazım biçimidir. İl bendin on dizesi birbirleriyle
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
sonraki bendlerin ise ilk iki dizesi ilk bend ile uyaklıdır. İlk beytin son bendinin her bendin sonunda aynen yinelendiği muaşşerlere "mütekerrir muaşşer" denir. Bendlerin son beytinin ilk bendin uyağına uygun olarak her bendde değişmesiyle yazılan muaşşerler ise "müzdeviç muaşşer" adıyla tanımlanır.

Muhammes

Aynı ölçüdeki beşer dizelik bendlerden oluşa nazım biçimi. İlk bendin 5 dizesi birbirleriyle
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
sonraki bendlerin son bir ya da iki dizesi ilk bend ile uyaklıdır. Son bir ya da iki dize
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
her bendin sonunda aynen tekrarlanıyorsa bu muhammese "mütekerrir muhammes"
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
bu dizelerin ilk bend ile yalnızca uyak yönünden uyuştuğu muhammeslere ise "müzdeviç muhammes" adı verilir. Bend sayısı 4-8 arasında değişir. Muhammeslerde çoğunlukla felsefi düşünceler
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
tasavvuf konuları ele alınır.

Murabba

Aynı ölçüde dörder dizelik bendlerden oluşan nazım biçimidir. Murabbalarda ilk bendin dört dizesi birbirleriyle
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
sonraki bendlerin son dizesi ilk bendle uyaklıdır. Son dizenin her bendin sonunda aynen yinelendiği murabbalara "mütekerrir murabba" denir. Her bendin son dizesi ilk bendle yalnızca uyak açısından benzeşiyorsa murabba "müzdeviç murabba" diye tanımlanır. Murabbaların uzunlukları 4-8 bend arasında değişir. Konuları çoğunlukla dinsel ve didaktiktir. Övgü
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
yergi
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
manzum
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
mektup
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
mersiye gibi türlerde yazılmışlardır.

Müseddes

Aynı ölçüde altışar dizelik bendlerden oluşan nazım biçimidir. İlk bendin bütün dizeleri birbirleriyle
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
sonraki bendlerin bir ya da iki dizesi ilk bend ile uyaklıdır. İlk bendin son ya da son iki dizesi her bendin sonunda yinelenirse "mütekerrir müseddes"
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
sonraki bendler ile ilk bend yalnızca uyak yönünden benziyorsa "müzdeviç müseddes" adını alır. Müseddeslerin uzunluğu 5-8 bend arasında değişir. Konuları tasavvuf ve felsefedir.

Müstezat

Bir gazelin her dizesine bir kıza dize ekleyerek oluşturulan şiir biçimidir. Çoğunlukla aruzun "mef’ulü/ mefailü/ mefailü/ feulün kalıbı kullanılarak yazılırlar. Her dizeden sonra bu kalıbın ilk ve son birimleri olan mef’ulü/ feulün kalıbına uygun bir kısa dize söylenir. Eklenen bu kısa dizeye ziyade denir. Ziyadeler dizeden sayılmadığı için iki uzun iki kısa dizeden oluşan 4 dize bir beyit sayılır. Kısa dizeler okunsa da okunmasa da beytin anlamı bir bütün oluşturur. Ziyadesi bir satırdan fazla olan müstezatlar da vardır. Tez ziyadeli müstezatlara "sade" çitf ziyadeli olanlara ise "çift" adı verilir.