[Ecrin]

Alerji teşhisinde en önemli adım, hastalığın öyküsünü ve belirtilerini iyi tanımlamaktır. Bu öğeler eksik kaldığında, alerji teşhisinde yanlışlar yapılabilir. Örneğin non-alerjik rinit (kaynağı belli olmayan alerjiler) için yapılan alerji testi negatif çıkmasına rağmen hastada alerjik belirtiler görülebilir. Ayrıca, şimdiye kadar hiç alerjik reaksiyon göstermemiş kişilerin kanında alerjik olduklarını gösteren değerler bulunabilir. Bu nedenle, testlerin sonuçları; hastalık öyküsü ve konusunda uzman doktorların muayenesi ile birlikte değerlendirilmelidir.

Gelişen teknolojiyle, alerji testlerinin çeşitleri ve doğru sonuç verme oranları da artmıştır. Alerji testleri genelde; solunum yolu alerjileri, gıda, arı, ilaç, ürtiker ve anjiyo ödem, kontakt (temas) dermatit ve atopik dermatit (egzamalar) gibi hastalıkların tanısında kullanılır.

Deri Testleri
1. Prick (Epidermal) Test
Bu test, hastaların açık alerji belirtileri gösterdiği ama alerjenin net olarak bilinmediği durumlarda, genelde, kurdeşen, gıda alerjisi, egzama veya saman nezlesi belirtileri olduğunda kullanılır.

Test, deriye alerjen sıvı dökülüp, alerjenin ince uçlu özel iğneler (lancet) ile deriye enjekte edilmesi yöntemiyle yapılır. Testte, genelde, en sık karşılaşılan, polen, ev tozu, gıda, hayvan tüyleri ve küf gibi alerjenler kullanılır. Test uygulandıktan sonra 10-15 dakika beklenir ve sonrasında derinin gösterdiği reaksiyonlara göre değerlendirme yapılır. Yapılan birçok çalışmada prick testte en yüksek pozitiflik oranının ev tozu akarlarına karşı olduğu saptanmıştır.


2. Intradermal Test

Bu testin amacı prick test ile aynıdır fakat uygulanan yöntem farklıdır. Intradermal testte alerjenler, ince uçlu bir enjektör ile derinin daha derin kısmına çok küçük miktarlarda enjekte edilir.

Bu test genelde, prick deri testinde alerji yaptığı düşünülen maddeye karşı reaksiyon oluşmadığında, daha da kesin sonuç elde etmek için kullanılır. Test sonuçları 15-20 dakika beklendikten sonra değerlendirilir.

3. Yama Testi
yama testi
Yama testinde, diğer iki testten faklı olarak, sonuç alınması daha uzun sürer. Deri yama testinde, alerjen deriye sürülerek, üzerine steril bant yapıştırılır ve 24 ila 72 saat beklenir.

Test süresince, uygulanan materyaller yerinden çıkarılmamalı ya da ıslatılmamalıdır. Bu test, en çok, kontakt dermatit (temas egzaması) denilen cilt alerjisinin tanısında kullanılır.



Kan Testleri
kan testi
Alerji kan testleri, deri testleri kadar duyarlı değildir ve genellikle, çocuklar ve ağır deri reaksiyonları gösteren kişilerde olduğu gibi deri testlerinin uygulanamadığı ya da uygulanmasının zor olduğu durumlarda kullanılır.

Kullanılan en yaygın kan testi türü, vücudun belirli alerjenlere tepki olarak oluşturduğu immunglobulin E (IgE) antikorunun kandaki düzeyini ölçer. IgE düzeyleri, genellikle alerji veya astım olan kişilerde daha fazladır. Spesifik IgE antikor testi ise kişide belli bir madde veya maddelere karşı alerji benzeri belirtiler varsa yapılır. Radyoallergosorbent testi (RAST) gibi diğer kan testleri ise daha detaylı bilgi sağlamak için kullanılır.

Özellikle gıda testlerinde, daha kesin bir tanı için, kişiye alerjisi olduğu düşünülen besinlerin kademeli olarak verildiği ve reaksiyonun ölçüldüğü, besin yükleme testi uygulanır.


Besin yükleme testi, gıdaya karşı anafilaktik tepki gösterme olasılığı nedeniyle, ağır reaksiyonlarla yakın bir geçmişi olan hastalara yapılmamalıdır.

Burnun incelendiği, nazal endoskopi, nazal smear ve deri testleri de uygulanan diğer teşhis yöntemleri özellikle alerjik rinit teşhisinde kullanılan etkili tanı yöntemlerindendir.

Alerjik astımın teşhisinde ise en çok kullanılan yöntem spirometre cihazı ile yapılan solunum fonksiyon testidir.