Çevrimdışı

Tiroid bezinin iltihaplanmasına tiroidit adı verilir. Tiroiditin çeşitleri vardır.

Eğer iltihaplanma;
Bakteri kaynaklıysa akut tiroidit,
Virüs kaynaklıysa subakut tiroidit,
Bağışıklık sistemindeki bir sorun nedeniyle oluşuyorsa Hashimoto tiroiditi,
Doğum sonrası oluşuyorsa postpartum tiroidit,
Tiroid bezinde aşırı sertlikle birlikteyse riedel tiroidit olarak adlandırılır.

Bakteri Kaynaklı Tiroit Bezi İltihabı (Akut Tiroidit)
Tiroid bezindeki bakteri kaynaklı iltihap, hızlı ilerlediği için akut tiroiditi olarak adlandırılır. Hastalığın nedeni genellikle kan ve lenf dolaşımı yoluyla gelen bakterilerin tiroid bezinde iltihaba sebep olmasından kaynaklanır. Hastalığın belirtileri arasında, ateş, üşüme, titreme, çarpıntı, tiroid ve lenf bezinde şişme, ağrı görülür. Tiroid bezi üzerindeki deride kızarıklık da görülebilir.

Rahatsızlığın tanısı tiroid sintigrafisinde ya da ultrasonunda apsenin görülmesiyle konulur. İğne biyopsisi de hastalığın teşhisinde kullanılabilir.

Bakteri kaynaklı tiroit bezi iltihabının tedavisinde antibiyotik tedavisi uygulanır ve hastanın istirahat etmesi istenir. Eğer hastalık antibiyotikle iyileşmezse cerrahi uygulanır.

Virüs Kaynaklı Tiroit Bezi İltihabı (Subakut Tiroidit)
Virüs kaynaklı tiroit bezi iltihabı, özellikle grip, üst solunum yolu enfeksiyonu gibi virüs kaynaklı enfeksiyonların sonrasında görülür. Bu tür rahatsızlığın en belirgin belirtisi boynun ön bölgesinden görülen ağrıdır. Genelde yutkunma ve öksürmeyle birlikte artan ağrı, kulak ve çene bölgesinde de görülür. Ağrı öncesi halsizlik, çarpıntı ateş ve yutma zorluğu da görülebilir. İltihabın olduğu bölgedeki ağrı, elle muayene sırasında hastayı rahatsız edecek kadar fazladır. Hastalık, genelde 6 hafta sürer ve çoğunlukla kendiliğinden düzelir.

Bu hastalığın tanısında; kandaki tiriod hormonu, demir, sedimasyon, alkalen fosfataz ve ferritin değerlerine bakılır. Tiroid sintigrafisinde bez çok net görülmez. Ultrasonda ise nodüle benzer bir takım alanlar görüldüğünde, nodül tanısı koymak için hastalığın tedavi edilmesi beklenmelidir. Tedavi sonrası hâlâ bu alan görülüyorsa, nodül ihtimali var demektir.

Virüs kaynaklı tiroit bezi iltihabı tedavisinde öncelikle ağrıyı dindirmek için ağrı kesici ilaçlar verilir. Eğer iltihap şiddetliyse ve ağrı geçmiyorsa hastaya kortizon verilebilir. Hastaların çoğunda iltihap kendiliğinden düzelir. Ancak hastaların %10’nunda kalıcı tiroid bezi yetmezliği (hipotiroidi) gelişir. Özellikle iyot alan hastalarda bu duruma daha çok rastlanır. Tiroid bezi iltihabı geçiren bu hastaların %2’sinde hastalık tekrarlayabilir.

Hashimoto Hastalığı (Hashimoto Tiroiditi)
Hashimoto TiroiditiHashimoto tipi tiroid bezi iltihabı, nedeni bilinmeyen bir şekilde bağışıklık sistemindeki bir bozukluk sonucu ortaya çıkar. Bu rahatsızlık, tiroid bezi yetmezliğinin en büyük sebebidir. Rahatsızlığın başlarında bezde büyüme görülür, daha sonra bez, küçülerek neredeyse yok olur.

Hastalığın tam sebebi bilinmemekle birlikte genetik olduğu ortaya konmuştur. Bu nedenle hastalığa sahip olanların aileleri de muayene olmalıdır. İyot alımı da hastalığı tetikler. Hastalık, nerdeyse tamamen (%95 oranında) kadınlarda görülür. İyotun çok tüketildiği ülkelerde de rahatsızlığa daha sık rastlanır.

Doğum Sonrası Oluşan Tiroid Bezi İltihabı (Postpartum Tiroidit)
Doğum sonrası kadınlarda görülen tiroid bezi iltihabı bağışıklık sistemindeki bir bozukluk nedeniyle ortaya çıkar. Genelde genetik eğilimi ve ailelerinde otoimmun tiroid hastalığı olan, anti-TPO antikoru yüksek ve tip 1 şeker rahatsızlığı olan kadınlarda daha sık görülür. Bu nedenle bu tür rahatsızlığı olan kadınlar hamilelik öncesi gerekli testleri yaptırmalıdır.

Önceki hamileliğinde bu rahatsızlığı geçiren kadınların % 75’inde rahatsızlık tekrarlar. Bu rahatsızlık genelde doğumdan sonraki ilk 1,5-3 ay içeresinde görülür. Hastalık ağrı yapmadığından doktora başvurmalar genelde halsizlik ve kansızlık nedeniyle olur. Rahatsızlığa sahip kadınların yaklaşık %50’sinde hafif büyük guatr görülür. Hastaların bazılarında kalıcı tiroid yetmezliği, yaklaşık %50’sinde ise devam eden guatr görülür.

Hipotiroidizm, yani tiroid yetmezliği, % 25 oranında hastada kalıcı olur ve hastaların yaklaşık yarısında devam eden bir guatr vardır. Bu hastalarda tiroid hormon ilacı tedavisi uygulanır.

Tiroid Bezinde Aşırı Sertlikle Birlikte Görülen Tirioditi (Riedel Tiroiditi)
Tiroid bezinin aşırın sert hale geldiği bu hastalıkta, nefes darlığı ve yutma bozuklukları ortaya çıkar. Hastalıkta, boyunda ağırlık hissi ve guatr belirtileri vardır. Hastaların %25’inde tiroid bezi yetmezliği görülebilir. Hastalık, iğne biyopsisi ile teşhis edilir. Tedavide ise kortizon ve nefes almayı kolaylaştırmak için cerrahi tercih edilebilir.