[Düş]

Eros'un KAYIP BAŞI, LONDRA MÜZESİNDE ORTAYA ÇIKTI

Dünya'nın en büyük lahdi olan Sidamara (Sarcophagus) Lahdi'den kopartılan ve aşk tanrısı Eros'a benzediği belirtilen çocuk başının, Londra'nın ünlü Victoria&Alber Müzesi'nde (V&A) ortaya çıktı. Londra Turizm Müşavirliği, heykelin iadesi için resmi işlemlerin başlatıldığını açıkladı.

Konya'nın Ereğli ilçesinde1898 yılında yapılan kazılarda ortaya çıkan ve 25 ton ağırlığıyla dünyanın en büyük lahti olarak bilinen Sidamara Lahdi'nin kayıp Eros mermer heykel başı, Londra'nın ünlü müzelerinden Victoria&Alber Müzesi'nde bulundu.

1901 yılında Ambar köyünden Halil Ethem Bey tarafından İstanbul Arkeoloji Müzesi'ne götürülen lahit, bulunduğu antik şehrin ismi olan Sidamara adıyla tanınıyor.

İngiltere'nin olsun istemiş

Sidamara Lahiti, ilk olarak 1882 yılında bölgede arkeolojik kazılar yapan ekibin başında bulunan İngiliz Sir C. W. Wilson tarafından keşfedilmiş. Böylesine görkemli bir lahite ülkesinin sahip olması gerektiğini düşünen Wilson, aşk tanrısı Eros'a benzediği belirtilen çocuk başını aldıktan sonra üzerini toprakla örterek kapatır. Wilson'un yasadışı yollardan yurtdışına kaçırdığı heykel başı ise ölümünden sonra eşi M. O. Wilson tarafından Sout Kensington'daki V&A müzesine bağışlanır.

MÜZEDE AMA SERGİLENMİYOR

Ancak yüzlerce heykel başının sergilendiği müzede, Sidamara Lahiti'nin kayıp heykel başına rastlamak mümkün değil. Müze envanterine kayıtlı olmasına rağmen sergilenmeyen çocuk başının, müzenin deposunda bulunduğu öğrenildi.

TÜRKİYE RESMEN İSTEDİ

Londra Turizm Müşaviri Tolga Tüylüoğlu, DHA muhabirine yaptığı açıklamada, Sidamara Lahdi'den kopartılan çocuk başının iadesi için V&A müzesine resmi başvuruda bulunduklarını söyledi.

Lahitin ait olduğu topraklara dönmesi ve ve İstanbul Arkeoloji Müzelerinde sergilenen lahitle birleşmesini arzu ettikleribi belirten Tüylüoğlu, şöyle devam etti 1800'lü yılların sonlarına doğru Konya Ereğli'de önemli bir lahit bulumuş. Bu lahit, İstanbul'daki arkeoloji müzelerimizin envarterine kayıtlanmış ve burada sergilenmektedir. Bu lahtin üst kısmında, kapağına bitişik olan bir 'Eros' mermer heykel başı koparılmış. ve o yıllarda Londra'ya götürülmüş. Daha sonrada yıllar, zaman geçtikçe de Türk makamları, bunun Victoria&Albert Müzesi'nde (V&A) olduğunu tespit etmişler. Bu eser, V&A'de sergilenmiyor ama envanterine kayıtlı. Biz bu eserin Türkiye'ye yani ait olduğu topraklara dönmesini ve İstanbul Arkeoloji Müzelerinde sergilenen lahitle birleşmesini arzu ediyoruz. Bu çok olağan bir talep. Dolayısıyla bu konuda V&A Müzesi'yle görüşmelerimiz devam ediyor. Resmi bir müracatımız var. Resmi olarak eserin iadesi talep edildi. Karşı müzeninde, muhataplarımızında bu konuda oldukça iyi niyetli yaklaşımlarını görüyoruz. Dolayısıyla şu aşamada görüşmeler devam ediyor. Eğer planlandığı gibi herşey giderse, umuyoruz ki bu eser, bir gün ana parçasıyla İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde ana parçasıyla buluşacak ve ziyaretçilere o şekilde sergilenecek.

BİNLERCESİ YURTDIŞINDA BULUNUYOR

Türkiye'den yasadışı yollardan çıkarılan ve İngiliz müzelerinde sergilenen başka eserlerin olup olmadığı konusunda Tüylüoğlu, Anadolu topraklarından koparılıp yurtdışındaki başka sanat merkezlerine, müzelere götürülmüş çok sayıda eserimiz var. Bakanlığımız uzun yıllardır bu eserlerin iadesi için çok önemli çabalar gösteriyorlar. Nitekim pek çok eserde Türkiye'ye geri dönmüş. Ama daha bunların binlercesi yurtdışında bulunuyor. Bu eserleri muhtemelen ikiye ayırmak lazım. Bunların bir kısmı yasal yollarla giden eserler. Bir kırsmı da yasal olmayan giden eserler. Tabi ki Türkiye Cumhuriyeti olarakta, bu yasal yolla gitmeyen eserlerin iadesi için her türlü çaba gösteriliyor. Hem hukuki alanda hem de idari alanda. Pek çok ülkeden bunların aidesi için bakanlığımızın ve yutdışındaki misyon şefliklerimizin, Dışişleri Bakanlığımızın girişimleri var. Son zamanlarda da basın yayın organlarında zaten yer aldı. Bazı önemli eserşerimiz Türkiye'ye iade edildi diye ifade etti.

TÜRKİYE'NİN TALEBİNİ CİDDİ ŞEKİLDE DEĞERLENDİRİLİYOR

Victoria ve Albert Müzesi yetkilileri de, Türk hükümetinden konuya ilişkin bir talep olduğunu ve bu talebin müze tarafından ciddi bir şekilde değerlendirildiğini açıkladı.