[dae]

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

5 çift italyan duvar kertenkelesini alıyoruz, anavatanlarından koparıp genel koşulları benzeyen ama bitki ve hayvan örtüsü biraz farklı, hiçbir insanın ayak basmadığı bir adaya bırakıyoruz. 36 yıl sonra gelip bakıyoruz ve görüyoruz ki artık yeni adayı kaplamış olan bu kertenkelelerin torunlarının 1- fizikleri, 2- davranışları, 3- beslenme rejimleri değişmiş ve 4- etoburluğun yerini alan otoburluğun getirdiği yükle başa çıkabilmek için yeni bir iç organ geliştirmişler. bir yanlış olmasın diye dikkatlice tekrar tekrar inceleniyor ve bu kertenkelelerin gerçekten de 36 yıl önce adaya bırakılan kertenkelelerle aynı mitokondriyal dna'yı taşıdığı görülüyor.

1971'de hırvatistan açıklarındaki pod kopište adasından alınan on yetişkin podarcis sicula (5 çift), 3,5 km doğudaki pod mrcaru'ya bırakılır. iki ada da yükseklik, mikroiklim ve türün doğal düşmanlarının azlığı açısından benzer koşullara sahiptir. hiçbir insanın doğal sürece karışmamasıyla geçen 36 yıl sonunda (ağustos 2007'de) zoologlar adaya ayak basar ve adanın, başta bırakılan kertenkele türünden farklı görünüme sahip kertenkelelerle kaplı olduğunu görürler. bu yeni kertenkelelerin ortalama boyları daha fazladır, arka ayakları daha kısadır, maksimum koşma hızları daha düşüktür ve orijinal pod kopište kertenkelelerine göre simüle edilmiş avcı saldırısına gösterdikleri tepkiler daha farklıdır. göze ilk bakışta çarpan bu değişiklikler, yeni adanın sıkı bitki örtüsünün sağladığı ekstra korumayla ilişkilendirilir.

2008 yılında gerçekleştirilen daha derin araştırmalar, olayın çok farklı bir yönünü daha ortaya koyar. mitokondriyal dna analizi, iki adadaki kertenkele türünün de aynı olduğunu kesin olarak gösterir. ayrıca kertenkeleler arasındaki fark ilk bakışta göze çarpanlarla sınırlı değildir.

yeni kertenkelelerin başları daha uzun ve geniştir; çenelerinin ısırma gücü daha fazladır; normalde sadece böcek yiyen kertenkeleler, 36 yılda ya da daha kısa bir sürede otobur rejime geçmiş ve yeni adaya özgü bitkileri çiğnemeyi kolaylaştıracak çene yapısı geliştirmiştir.

ancak en şaşırtıcı olanı, kertenkelelerde yeni gelişen bir iç organdır: orijinal etobur kertenkelelerde bulunmayan "cecal valve", yani otobur canlılarda besinin geçişini yavaşlatan ve sahip olduğu fermantasyon odacıklarıyla kommensal mikroorganizmaların selülozu hayvanın sindirebileceği gıda maddelerine dönüştürmesini sağlayan bir organ (daha az çarpıcı bir bulgu da, orijinal kertenkelelerin barsaklarında bulunmayan nematodların yeni kertenkelelerde bulunmasıdır).
cecal valve denilen organ, bütün kertenkele türlerinin %1'inden azında görülüyor. deneyde kullanılan italyan duvar kertenkelelerinde, atalarında ya da yakın akrabalarında kesinlikle bulunmayan bir özellik.

Kaynak: [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]