Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.


Metafiziğin (Fizikötesi) Teorik Felsefe Anlayışıyla İlişkisi Nedir?

Metafiziğin pratik felsefeyle olan ilişkisinden söz edilmiştir. Teorik anlamda bilinmeye çalışılan bir Tanrı’nın aşkın olmasından dolayı sıkıntı yaratması değildir sadece mesele. Gerçekten de bilinse böyle bir Tanrı’nın bizim için gerçek değeri ahlaki anlamda bir yasakoyucu olmasına dayanmalıdır. Antik Yunan düşüncesinde yer alan Tanrı anlayışını bunun için mimar ya da pasif bir Tanrı olduğunu belirtebiliriz. Yani bu Tanrı o derece aşkın hale getirilmiştir ki O’nunla insan arasında bir irtibat- mesela O’nun insana emretmesi gibi- kurulması mümkün olmaktan çıkarılmıştır.

Metafiziğin bu bağlamda ahlaka kaydırılması iyi gibi gözükmektedir. Buna karşın Kant’ın aydınlanma atmosferi içinde aklı fazlasıyla insan için olan ve insana göre olan haline getireceğine dikkat etmek gereklidir. Bir diğer deyişle, mesele sadece akıl sisteminin açığa çıkarılması değildir. Mesele bu sistemin kendisinin de insanın merkeze alınacak şekilde değerlendirilecek olmasıdır.

Klasik metafizik aklın sınırlarının zorlanması olarak gördüğü noktada imanı devreye sokmanın güvencesinden hareket ettiği için Tanrı lehine bir etkinlik olarak metafiziğin değerli olduğunu söyleyebiliriz. Gerçi bu değerlilik çoğu zaman baskıcı; skolastik bir yaklaşımın olmasına neden olmuştur. Buna karşın insanın ve özellikle Kant’ın metafiziğe getirdiği yeni yaklaşımda Tanrı’nın yerinin insanla değiştiğini gözardı edemeyiz. Bir başka deyişle, artık Tanrı’nın insanı nasıl görmek istediği değil, insanın Tanrı’yı nasıl görmek istediği önemli hale gelmiştir.

KAYNAK: FELSEFE TARİHİ KİTABI