1884 yılında Danimarkalı Bakteriyolog Christian Gram tarafından tarif edilmiştir. Gramboyası ile mor renk alan bakteriler Gram pozitif (+) veya Gram olumlu, kırmızı renkte boya-nan bakteriler ise, Gram negatif (-) ya da Gram olumsuz olarak adlandırılırlar.Basillerin yaklaşık yarısı, kokların büyük kısmı ve mantarlar, Gram olumludurlar. Spiralşekilli bakteriler ise Gram negatiftirler.

A: Gram (+) bakteri hücre duvar yapısıKalın bir peptidoglikan (= mürein) tabaka taşırlar. Peptidoglikan zincirleri çaprazbağlı bir dev moleküldür. Peptidoglikan tabakaya ve membran glikolipidine bağlıteikoik asit ile polisakkaritler yeralır.


B : Gram (-) bakteri hücre duvar yapısıPeptidoglikan tabaka Gram (+) bakterilere göre çok incedir. Peptidoglikanın dışında,lipoprotein, dış membran, lipopolisakkarit ve periplazmik aralık bulunur.


Gram (+) pozitif veya Gram (-) negatif olsun kristal viyolet boyası ile tüm bakteriler mor ren-ge boyanırlar. Ortama eklenen lugol solusyonu ile Gram (+) bakterilerin oluşturduklarıyapı,daha sonra ortama eklenen alkol ile giderilemez. Oysa Gram (-) bakterilerin kristal viyole +lugol karışımları alkol ile giderilebilir. Bir başka deyişle, boya, bakteri hücresinden dışarıyasalınır (dekolorizasyon). Gram (-) negatif bakterilerin, alkolle renkleri gittiğinden, ortamadaha sonra eklenen sulu füksin ile boyanır. Böylece Gram (+) bakteriler mor renkte (kristalviyole rengi), Gram (-) bakteriler kırmızı - pembe renkte (sulu fuksin) boyanırlar. Gram bo-yanma özelliği bakteri duvar yapısı ile ilgilidir. Bakteriye Gram (+) boyanma özelliği verenGram negatif ve Gram pozitif bakteri duvar ince yapıları şekil 1 de gösterilmektedir.

Gram Boyama Yönteminde Aşağıdaki işlemler Sırasıyla Uygulanır:


Havada kurutulup alevde tesbit edilmiş preparat üzerine,

1-Kristal viyolet damlatılır, 1-2 dakika beklenir. Preparat su ile yıkanır.

2-Lugol damlatılır, 1-2 dakika beklenir. Su ile yıkanır.

3-Alkol ile renksiz sıvı akana kadar renk giderilir. Su ile yıkanır.

4-Sulu füksin damlatılır, 30 saniye beklenir. Su ile yıkanır.

Kurutma kağıdı arasında hafifçe bastırılarak kurutulur. 100'lük büyütmeli objek-tif ile immersiyon yağı damlatılarak incelenir.