IRCForumları - IRC ve mIRC Kullanıcılarının Buluşma Noktası
  sohbet

Yeni Konu aç Cevapla
 
LinkBack Seçenekler Stil
Alt 07 Haziran 2014, 23:56   #1
Zen
Guest
Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
IF Ticaret Yüzdesi:(%)
Ezgilerine Göre Türkülerimiz




Ezgi ile türkü sözleri birbirini tamamlayan iki öğedir. Türkünün daha kalıcı olması ezginin varlığıyla mümkündür. Ezgiye güzellik sağlayan türkü sözleri müzikte gaye değil araçtır. Melodinin daha rahat anlaşılmasına yardımcı olur. Bu bakımdan sözler ile melodi arasında bir uyumluluğun olması esastır. (Türk halk müziğinin en bariz özelliklerinden birisi; yapısında prozodinin yok denecek kadar az olmasıdır. Bu bakımdan prozodi bir ezginin otantik değer kazanması gibi belirleyici bir özelliğe sahiptir.) Nitekim aynı ezgiye sahip olup ayrı bölgelerde değişik sözlerle söylenen şu türkü bunun en bariz örneğidir.


Cide:

Fatıma'm nnerden geliyon Bartın'dan

Ben de seni bilemiyom yandım şeker Fatıma

yanındaki kumandan

Tokat:


Ayşe'm nerden gelin Alan'dan

Ben de seni bilemedim yandım da ala gözlüm

yanındaki kocandan

Uşak:

Ayşe'm nerden geliyon Uşak'tan

Ben de seni bilemedim yandım çakır Ayşe'm

belindeki kuşaktan


Ezgisi aynı sözleri kısmen farklı olan bu türkülerin yanında TRT Repertuarında sözleri aynı fakat ezgileri farklı pekçok örneğin bulunduğunu da hatırdan çıkarmamak gerekir.

Türküler melodi ile ilişkisi bakımından beş gruba ayrılır.

1. Meledik ritmle metin ritmi arasında tam bir uygunluk bulunan türküler. (Melodiyi meydana getiren her sesin altına bir tek hece düşer.)

2. Melodik ritmle metin ritmi arasında beraberlik bulunmayan türküler. (Kelimenin bazı heceleri melodinin birden fazla sesine dağılır.)

3. Metnin aslında olmadığı halde melodinin bünyesi icabı bilhassa ortalara eklenen metin dışı sözler taşıyan türküler.

4. Türkünün edebî formunu bozacak kadar geniş eklemeli türküler.

5. Tekrarlanan kelime veya cümle parçalarından meydana gelen türküler.

Folklor değerlerimiz içinde türküler ayrı bir yere sahiptir. Çünkü insanımız inancını duygusunu içinde bulunduğu durumu düşüncesini sanatlı bir yolla değerlendirirken bunu en güzel şekilde türkü çerçevesinde gerçekleştirir.

Ruhi Su türkülerin özelliklerine göre lied arya ve resitatif karekter taşıdığı fikrindedir.. Felâketleri gurbeti askerliği ölümüseferberliği aşkı kahramanlığı tabiatı hülasa insanın içiçe olduğu bütün hadise durum ve ortamları kendisine konu edinen türkünün bu özellikleri taşımasını tabii karşılamak gerekir.

Türküler ezgileri bakımından uzun havalar ve kırık havalar olmak üzere iki büyük kısımda değerlendirilmiştir.

A. Uzunhavalar : Usulsüz ezgilerdir. Bu ezgiler ölçü ve ritm bakımından serbest olmakla beraber dizisi ve dizi içindeki seyri belli kalıplara bağlıdır. Yani söyleyen kişi belirli uslup ve avaz çerçevesinde zevk ve isteğine göre nağmeyi uzatıp kısaltabilir.

Avaz Aydos Beşiri Bozlak Çukuova Dağbaşı Divan Eğin Elezber Garib Gerali Gurbet havası Hoyrat Hoyrat İbrahimî Kalenderî Kayabaşı Kerem* Maya Müsaaaad Nevruzi Tatyan Türkmanî Yol havası ve Yüksek hava diye adlandırılan parçalar ve bir kısım ağıt lar kısmen yahut tamamiyle bu grupta mütalaa edilir. Uzunhavalar yörelere göre farklı usluplarda icra edilirler ve Avşar ağzı Azeri ağzı Eğin ağzı Erzurum ağzı Harput ağzı Kerkük ağzı gibi isimlerle anılırlar.


Uzunhavalar hakkında Muzaffer Sarısözen Mahmut Ragıp Gazimihal Halil Bedi Yönetken Sadi Yaver Ataman Ahmet Adnan Saygun Nida Tüfekçi ve Mehmet A. Özbek gibi araştırmacılar çeşitli görüşler ileri sürmüşlerdir. Bütün bunları değerlendiren Süleyman Şenel ileri sürülen görüşler çerçevesinde uzunhavaların esaslarını şöyle belirlemiştir:

1. Serbest ritmlidir (ölçüsüz usulsüz serbest ölçülü serbest ağız serbest tartımlı tabirleri yerine...)

2. Dizisi ve dizi içindeki seyri belli kalıplara bağlıdır.

3. Kelime ritmine uyan veya bir heceye bir not isabet eden Resitatif (Parlando reçitetivo) veya Parlando rubato tarzındadır.

4. Ritmli ezgilerle iç içe görülebilir.

a. Aralarında baş ve sonlarında ölçülü saz kısımları pasajlar olabilir.

Esasta kırık fakat başta arada usulsüz pasajlar olabilir.

5. Kuruluşu 2. maddeye uymakla birlikte sondaki müzik cümlesini asılı bırakan ve tekrarlanan (of vah oy oy) gibi terennüm katmalı olabilir vs.[140]


B. Kırık havalar : Ezgi yönünden usullü yani ölçü ve ritmleri belli olan parçalardır.[141] Kırık havalar yörelere göre şu isimlerle karşılanır: Ege bölgesi- zeybek Marmara-Trakya Bölgesi Giresun Ordu- karşılama Harput- şıkıltım Isparta- datdiri Konya- oturak Trabzon Rize Hopa- horon Urfa- kırık hava..


Yapılan önceki çalışmaların hemen hemen tamamını gözden geçiren Söleyman Şenel bu konuya daha geniş perfektiften bakar.

1. Enstrümantal musiki (saz musikisi)

2. Vokal musikisi (sözlü musiki)

3. Vokal-enstrümantal musiki

Şenel Türk Halk Musikisini müzikal form açısından da teknik olarak yine üç grupta değerlendirir. Böylece daha önceki çalışmalarda gördüğümüz uzun hava kırık hava yaklaşımlarından farklı bir tutum sergiler.

1. Ritmli (usullü) Ezgiler : Kırık hava olarak bilinen ezgilerdir.

2. Serbest Ritmli Ezgiler : İster vokal ister enstrümantal ve isterse vokal enstrümantal ezgiler olsun müzikal biçim tamamen serbest bir ritmdedir.

3. Karışık (karma) Ritmli Ezgiler : Yine ister vokal ister enstrümantal ve isterse vokal-enstrümantal ezgiler olsun müzikal biçimde ritmli ve serbest ritmli muhtelif bölümler vardır ve bu iki ritmik yapı ezgilerin muhtelif kısımlarında görülebilir

 
Alıntı ile Cevapla

IRCForumlari.NET Reklamlar
sohbet odaları sohbet odaları Benimmekan Mobil Sohbet
Cevapla

Etiketler
ezgilerine, göre, türkülerimiz


Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)
 
Seçenekler
Stil

Yetkileriniz
Konu Acma Yetkiniz Yok
Cevap Yazma Yetkiniz Yok
Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok

BB code is Açık
Smileler Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-Kodu Kapalı
Trackbacks are Kapalı
Pingbacks are Açık
Refbacks are Açık


Benzer Konular
Konu Konuyu Başlatan Forum Cevaplar Son Mesaj
Yapılarına Göre Türkülerimiz Zen Müzik Dünyası 0 07 Haziran 2014 23:56
Ban göre süperler size göre bilemem Erva Aşk ve Sevgi Köşesi 0 06 Ağustos 2009 18:57