Telefonla Konuk Alan Radyo Programında Olması Gerekenler
 

Dinleyicilerin telefonla katıldığı programların başarı sırrı, doğru konu ve soru seçiminde yatar. Telefonla katılım, programı daha ilginç kılar; fakat aynı zamanda programın gidişatına dair öngörü oranını azaltacağından, beklenmedik durumlara karşı hazırlıklı olmak gerekir.


Bir programa telefonla konuk almak programı daha ilginç kılar ama aynı zamanda programın gidişatına dair öngörü oranını azaltır.

Bir zamanlar belli bir konuda tartışmak amacıyla stüdyoya karşıt görüşten iki konuk alırdınız ve iş biterdi. Bu yöntem hala bazı durumlarda geçerli olabilir ama birçok konu aslında birbirine zıt iki görüş içermekten daha karmaşık.

O halde ilk 20 dakika bir konuk alabilir, sonra onu gönderip yerine başka birini oturtabilirsiniz. Bir süre konuksuz, sonra üç konukla devam etmek de mümkün olabilir.

Bunun iyi yanı, mutlak kurallar içermemesi. Yeni konuğun gelmesi telefonla programa katılanları canlandırmaya yarayabilir.

Telefonla katılanları sınamak

Bu tonla ilgilidir ve telefonla katılım programını ne kadar uzun süreli sunmuşsanız telefon edenler de sizi ve tarzınızı daha iyi tanımaya başlar.

Telefonla arayanlar yayın sırasında hiçbir engelle karşılaşmadan istediklerini söyleyeceklerini düşünmemeli. Fakat onlar politikacı ya da karar alıcı konumunda olmadığı için fazla sıkıştırmak da yersiz olur.

Ama bu işin kuralı da yoktur; biraz ‘yap ve gör’ meselesidir. Bazı katılımcılar biraz karşı konulmaktan hoşlanır, bazılarıysa en ufak bir sorgulama karşısında pes edecektir. Ne yaparsanız yapın her defasında doğruyu tutturmak mümkün olmayabilir.

Bazı kişilerin üzülmesine ve bunun sonuçlarına hazır olun. Ayrıca insanların elinde söylediklerini destekleyecek yeterli delil olmadan konuşmalarına izin verdiğiniz için eleştirilmeye de hazırlıklı olmanız gerekir. Zaten her söyleneni sorgulayacak türden bilgiye sahip olmanız da hiç mümkün olmayacaktır.

Fakat dinleyiciler arasında konu hakkında bilgi sahibi olanlar bulunacak ve onu size iletmenin yolunu bulacaktır. Böylelikle denge sağlanmış olacaktır.

Beklenmedik şeylere hazırlıklı olmak

Notlarınızı okudunuz, hazırlığınızı yaptınız, muhtemel tartışma noktaları konusunda provalarınızı yaptınız ve birden yayın sırasında biri programa katılıp küfrediyor, birine iftirada bulunuyor ya da başka bir terslik yaparak gününüzü mahvediyor. Böyle şeyler olacaktır.

Bu tür durumlarda kullanmak üzere hazır bir metniniz olsun. Biri çıkıp da bir başkasına kara çalarsa devreye girin ve şu içerikte bir şeyler söyleyin: “Hakkında suçlamada bulunduğunuz kişi burada olmadığı için bu iddialara cevap veremez. Söylediklerinizin doğru olup olmadığını biz de bilemeyiz. Bu nedenle sizin bağlantınıza burada son verip programa devam ediyoruz.”

Ses kontrolü sizde ise bağlantıdaki hattı usulca kısın; bu işi stüdyo menajeri yapıyorsa onların da aynı işlemi yapması gerekir.

Dinleyicilerden özür dileyin. Onların gözünde, bu kötü içerikli konuşmaya yayıncı kaynaklık etmiştir. Kötü üslup konusundaki editoryal politikanızı ve canlı yayın sırasında meydana gelen ciddi bir olaya nasıl cevap vermeniz gerektiğini inceleyin.

Beklenmedik olayların ortamı kızıştırmasına izin vermeyin. Ölçülü müdahalede bulunur ve kontrolün sizde olduğu izlenimi yaratırsanız olay daha az dikkat çeker ve programınız normal akışına devam eder.

Sorulacak sorular…

Dinleyicilerin telefonla katıldığı programların başarı sırrı, konuyu ve soruları doğru belirlemekte yatar.

Sorunun kısa, net ve geçmişte verilen gazetecilik eğitiminin tersine ‘evet’ veya ‘hayır’ şeklinde cevaplanabilecek türden olması gerekir.

Örneğin, “Teröre karşı savaş adıyla yürütülen mücadele kazanılıyor mu?” Bunlar sunucu olarak sizin elinizi kolunuzu bağlamayacak, telefonla katılanların sorularını sormanıza ya da tartışmayı çekmek istedikleri mecraya çekmenize engel olmayacak türden sorulardır. Sizin ve program konuklarının konuşmalarının odaklanmasını da sağlayacaktır.

‘Evet’ veya ‘hayır’ olarak cevaplanabilecek bir soru soruyorsanız alacağınız kısa yanıta da hazırlıklı olup ardından ‘neden?’ sorusunu sorabilirsiniz.

Daha geniş bilgi sunmak

Kısa ve net sorunuzu sordunuz. Peki dinleyiciyi başka ne şekilde katabilirsiniz? İşte burada konu ile ilgili biraz daha ayrıntılı bilgi verme işi devreye girer. Bunu yaparken asıl sorunuzu da hatırlatmış olursunuz.

‘Lütfen arayın’

Bu örneği ele alırsak bir muhalif ya da destekçiye ait bir klip dinletmek tartışmayı canlandırabilir. Aslında bununla “Lütfen bizi arayın” demiş oluyor, fakat bunu doğrudan değil de farkettirmeden yapmış olursunuz.

‘Bizi arayın’ çağrısını sizinkinden hemen önceki programda yapma şansınız varsa bu daha iyi olur. İlk telefonu almak her zaman için en zorudur. Bu arada telefon numaranızı da sürekli tekrarlamaktan çekinmeyin.

İlk telefonu mümkün olduğunca çabuk bağlayın. Telefonla katılım programlarında yazılı olmayan bir kural vardır: “Bir kişi ararsa devamı gelir.”

Gelen ilk telefon hayalinizdeki içeriği taşımayabilir, ama hiç yoktan iyidir. Bu nedenle riski göze alın. Eğer stüdyoda ilk sorunuzu cevaplayacak konuklarınız varsa, hemen onların konuşması da gerekmiyor.

Telefonda bekleyen bir dinleyici varsa ilk sözü ona verip sonra konuklara geçmek de mümkündür.
Alıntı.