[PySSyCaT]

Ağrılı adet görme (Dismenore)

Ağrılı âdet, size kendinizi kötü hissettirir ve hayattan zevk almanızı engeller. Fakat ilaç almanın yanı sıra yapabileceğiniz şeyler ve kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olabilecek tedaviler vardır.

Ağrılı döneme ne neden olur?

Çoğu kadın adetlerinden önce ya da süresince kasığının alt kısımlarında (alt karın) ve bazen sırtlarında ya da bacaklarında ağrı duyar.
Ağrı genellikle başka bir sağlık problemi değil adete bağlı bir ağrıdır. Araştırmacılar vücudunuzun yaptığı prostaglandin denilen birçok kimyasalın ağrıya neden olduğunu düşünür. Bu kimyasallar rahimi sıkar (kasılma) ve adet boyunca rahim astarını iter.
Bazı kadınların başka bir sağlık sorunu yüzünden adetleri ağrılıdır. Örneğin; Endometriyozis (kadınların alt kasıklarında rahim astarlarında bir parça büyüdüğü zaman), bir enfeksiyon ya da yumurtalıklarında kist (yumru) olabilir. Büyük ihtimalle yaşlandıkça sağlık sorunlarından kaynaklanan ağrılarınız olacaktır.

Belirtileri nelerdir?

En yaygın belirti genellikle alt kasığın (alt karın) ortasında keskin spazmlar (kramp)’dır. Bacaklarınızın arkasında aşağıya doğru ve sırtınızın daha aşağısında ağrınız olabilir.
Bazı kadınlar mide bulantısı ve kusma hissedebilir. Diğerleri baş ağrısı ve baş dönmesi hissederler. Kadınların çoğu, adet ağrısı kanama başladığı zaman ve adetlerinin en yoğun günleri boyunca en kötü hale gelir.
Aşağıdakilerden herhangi birini yaşarsanız doktorunuzla konuşmalısınız;

• Diğer dönemlerde ağrı (âdetinizin ilk birkaç günü değil),
• Seks süresince ağrı,
• İlaçların geçirmediği ağrı,
• Vajinadan normalden daha farklı akıntı.

Ağrınızın başka nedenleri olabilir ve doktorunuz bu nedeni bulmak isteyecektir.

Tedavi yöntemleri nedir?

Ağrıkesiciler ağrılı adet dönemine yardımcı olabilirler. Steroid yapıda olmayan iltihap önleyici ilaçlar (NSAID) adet ağrısı için en etkili ilaçlardan biri gibi görünür.
Ancak doktorunuza danışmadan bı ilaçları kullanmamanızı öneririz.
Bazı NSAID’ler müzmin karın ağrısı ve baş ağrısı gibi yan etkilere yol açabilir. Uzun dönem NSAID alan kişiler (genellikle artirit gibi durumlar için) mide kanaması ve ülser olma riski taşırlar. Bazı NSAID’lerin felç ya da kalp krizi geçirme riskini yükseltme gibi sonuçları olabilir. Fakat uzun süreyi aşkın bu ilaçları çok yüksek dozda alımında olur.
Diğer ağrı kesiciler aspirin ve parasetamol ağrılı adetlerde için denebilir.
Bu ilaçlar NSAID‘ler kadar işe yaramaz ve aspirin, müzmin karın ağrısına neden olabilir. Parasetomol alırsanız ciğerlere çok fazla zarar verebileceği için tavsiye edilen dozda almaya dikkat etmek gerekir.
Ağrıkesici kullanmak istemiyorsanız, B–1(Vitamin de denir) ya da E vitamini takviyeli ilaçlar almanın ağrılı adetleri olan bazı kadınlara yardımcı olduğu gözlenmiştir.
Çin’e özgü bitki ilaçları da yardımcı olabilir. Birçok kadın adet ağrısını önlemek için doğum kontrolü hapları alırlar. Fakat bu ilaçların işe yarayıp yaramadığı hakkında çok fazla araştırma yoktur.

Kendi kendinize yapabileceğiniz şeyler;

Bazı kadınlar kasıklarına sıcak uygulayarak parasetamolden daha iyi sonuç aldığını düşünürler. Sıcak su şişesi veya ılık bir banyo yapmayı da deneyebilirsiniz.
Mikrodalgada ısıttığınız bir şey ya da kendiliğinde ısıtmalı bir plaster kullanabilirsiniz. Bunları bir eczaneden ya da internet üzerinden satın alabilirsiniz. Sıcak cildinizi kızartabilir fakat birkaç gün sonra iyileşecektir.

Diğer tedaviler;

Adet ağrınız şiddetli ve diğer tedaviler yardımcı olmuyorsa, doktorlar adeti tamamen kesen hormon tedavisi yazabilir. Fakat bu pek yaygın değildir. Araştırmacılar Akupunktur, B-12 takviyeli vitaminler, magnezyum takviyeleri, balık yağı, mıknatıs, rahatlama ve egzersiz ile adet ağrısı için bir çok farklı tedavileri incelemişlerdir.
Doktorlar işe yarayıp yaramayacağından pek emin değiller, çünkü çok fazla araştırma yoktur.

Bana ne olacak?

Gençken ağrılı adetiniz oluyorsa adetleriniz yaşınız ilerledikçe daha iyi olabilir. Birçok kadın bebek sahibi olduktan sonra adetlerinin daha az ağrılı olduğunu söyler.
Ağrılı adet olan kadınların daha sonra hayatlarında ne olduğu hakkında çok fazla şey bilinmiyor fakat doktorunuz, ağrıya neden olan şeyi bulursa size yardımcı olacak tedaviyi de bulabilir.

Yazar: Dr. Hakan ÖZÖRNEK