[YapraK]

Karpal tünel, el bileğindeki kemik ve diğer dokuların oluşturduğu dar bir kanaldır.

. Bu sinir başparmak, işaret parmağı, orta parmak ve yüzük parmağının duyusunu alır ve başparmaktaki kaslara kumanda eder. Bu tünelin içerisindeki bağlar ve tendonlar şiştiği ve gerildiği zaman, median sinire baskı yaparlar. Bu baskı giderek karpal tünel sendromunu oluşturur.

Aynı tür el hareketlerini sürekli olarak yapmak bu hastalığa yol açabilir. En çok el bileğini büküp sıkma tarzında iş yapanlarda görülmektedir. Bilgisayar kullananlar, marangozlar, et ve tavuk paketleyicileri, müzisyenler ve teknisyenler risk altındadır. Bahçe işleri, golf oynama, iğne ve oya işleri gibi hobiler de hastalığa yol açabilir.

Karpal tünel sendromu bir bilek injürisi ile de olabilir. Şeker Hastalığı, romatizma, guatr gibi hastalıkların seyri sırasında görülebilir. Karpal tünel sendromu gebeliğin son birkaç ayında yaygın olarak görülmektedir.

Belirtileri:
El ve parmaklarda uyuşukluk ve karıncalanma (özellikle başparmak, yüzük parmağı ve işaret parmağında)
" Bilek, avuç içi ve kolda ağrı
" Uyuşukluk ve ağrının geceleri daha çok olması
" Ellerin kullanılması ile ağrının artması
" Cisimleri kavramada zaaf olması
" Başparmakta güçsüzlük olması

Nasıl teşhis edilir?
Doktor hastanın yakınmalarını sorgular. Hastayı muayene eder ve ellerini nasıl kullandığını öğrenir. Bazı testler uygulayabilir:
1.Bileğin iç yüzüne vurulur ve elektrik şoku gibi bir duyum veya ağrı hissedilebilir.
2.Yakınmaları ortaya çıkarmak için, el bileği 1 dakika aşağı doğru bükülür.
3. Kol ve elde bulunan sinir ve kaslarda karpal tünel sendromunun tipik etkilerini araştırmak için EMG yapılır.
Tedavi:
Eğer karpal tünel sendromunun nedeni başka bir hastalık ise, ilk önce o hastalık tedavi edilmeye çalışılır.
Hastanın el bileğini dinlendirip dinlendirmediği veya el kullanım şeklini değiştirip değiştiremediği anlaşılmaya çalışılır. Ayrıca bileklik kullanıp kullanmadığı sorulur. Bileklik, bileği hareketlerden korur ve özellikle gece olan ağrıları azaltır.
Bileğe buz koymak, masaj yapmak ve germe egsersizleri yapmak da faydalı olabilir.
Yakınmaları azaltmak için:
" Uzanıldığında kolları yastıklarla desteklemek
" Elleri çok fazla kullanmaktan kaçınmak
" Farklı aletlerle el kullanım şeklini değiştirmek
" Hasta olmayan diğer eli daha çok kullanmak
" El bileğini aşağı doğru uzun periyodlarla bükmemek
Ağrıyı azaltmaya yardım etmek için çeşitli ilaçlar kullanılabilir. Tünel içerisine kortizon gibi bir ilaç verilebilir. Bu şişme ve enflamasyonu durdurmaya ve ağrıyı azaltmaya yardım edebilir. Fakat elde edilen iyilik uzun sürmeyebilir.
Bazı hastalarda yakınmaları tamamen geçirmek için cerrahi tedavi gerekebilir. Ameliyat median siniri baskılayan yapıların kesilmesini içerir. Ameliyattan sonra parmak bilek egsersizleri yapmak önemlidir.
Karpal tünel sendromu önlenebilir
" Kilolu iseniz kilo vermek
" Neden olabilecek başka bir hastalık varsa tedavi olmak
" Eğer ellerle aynı görevler sürekli yapılıyorsa, uzun süreli el bileğinin bükülmesi ve gerilmesinden kaçınmak
" Kollarla vücuda çok yakın veya çok uzak olarak çalışmamak
" Uzun periyodlarla el bileğini sert yüzeylerde dinlendirmemek
" Çalışma sırasında elleri sallamak
" Kullanılan aletlerin eller için çok büyük olmamasına dikkat etmek
" Tekrarlayıcı el hareketlerinden sonra elleri düzenli olarak istirahat ettirmek
" Bütün gün aynı pozisyonda kalmamak
" Eğer klavye çok kullanılıyorsa, sandalye yüksekliğini el bileği bükülmecek şekilde ayarlamak.

Uz.Dr.Abdullah Özkardeş
Memorial Hastanesi Nöroloji Bölümü