[MySpace]

Böbrekler, fasulye biçiminde kanda bir filtre görevi görerek kandaki artık maddeleri idrara veren bir organımızdır. Böbrekler aynı zamanda vücut fonksiyonu için önemli olan elektrolit düzeylerinin düzenlenmesine de yardımcı olur. Oluşan idrar, üreter adı verilen idrar kanalı ile mesane yani idrar torbasına akıtılır. Mesane idrar ile dolduğunda vücut dışına açılan üretra yoluyla dışarı akıtılır, mesane boşaltılır.

Böbrek taşı, böbrek veya idrar yolu içinde oluşan sert, kristal mineral malzemesidir. Böbrek taşlarının en büyük belirtileri idrarda kan (hematüri) ve genellikle karın, böğür veya kasıkta şiddetli bir ağrı ile kendini belli eder. Böbrek taşlarının idrar yollarının herhangi bir yerinde olduğu dönem üreterolithiasis olarak ifade edilir. Böbrek taşı, tıpta “nephrolithiasis” ya da “ürolithiasis” olarak bilinmektedir. Böbrek taşları küçük boyutta idrarla birlikte dışarı atılırlar. 2- 3 mm. den daha fazla büyümeden böbreklerden atılırlar.

BÖBREK TAŞI BELİRTİLERİ
Böbrek taşlarının çoğu sinsi bir şekilde gelişir ve oluşum tamamen olgunlaştıktan sonra ani bir şekilde kendini belli eder. Böbrek taşlarının yukarıdaki paragrafta da belirttiğimiz gibi en sık karşılaşılan bulgu ve şikyetler böbreklerde ağrı, sızı, sancı ve idrarda kan görülmesidir. Bunun yanı sıra hastalar tam boşalamadıklarından sık sık idrara çıkarlar. Ağrı genellikle göğüs, alt karın ve kasık bölgesinde kendini hissettirir. Bu sancı, taşın kanallarda ilerlemeye çalışmasından ve geçtiği bölgeleri aşındırıp germesinden kaynaklanır. Renal kolik adı verilen böbrek taşının üreteri tıkamasıyla tipik ağrılar oluşur. Renal kolikte, böbrek taşı üreter adı verilen idrar kanalına düştüğünde bir baraj gibi davranır. Böbrek fonksiyonları ve idrar oluşumu devam ettikçe böbrekte tıkanan bölgenin gerisinde basınç artar. Artan basınç böbrekte şişmeye neden olur. Böbrek taşları bulunan bazı hastalarda ağrılara bulantı, ateş ve kusma da eşlik edebilir. Bir böbrek taşı en az 6 ayda oluşabilir.

BÖBREK TAŞI OLUŞUMUNDA KİMLER RİSK ALTINDADIR?
Herkeste böbrek taşı gelişebilir. Fakat bunu hızlandıran veya neden olan faktörler bulunmaktadır. 20 ile 49 yaşında olan çoğu kişi böbrek taşı oluşumu için risk altındadır. Bazı hastalıklarda kullanılması gereken ilaçların kullanılması, o ilaca karşı hassasiyeti olan kişilerde böbrek taşı gelişebilir. Böbrek taşı oluşumunda erkekler daha fazla risk altındadır. Yaklaşık olarak 3 kat erkeklerde daha fazla görülmektedir. Bunların dışında sanayileşmiş ülkelerde yaşayanlarda mesane taşlarına oranla daha fazla böbrek taşı oluşumu görülmektedir. Bunun nedeninin beslenme tarzı ile ilgili olduğu düşünülmektedir.

Böbrek taşlarında ailesel öykü de etken faktör olarak rol oynamaktadır. Böbrek taşı daha sıklıkla Asyalılar, Kafkasyalılar ve Afrikalı Amerikalılar’ da görülür.
Hamile kadınlardaki önemli rol oynayan hormonal düzensizlikler de böbrek taşı oluşumunda etkendir. Fakat bu büyük ölçüde değildir. Sadece ihtimaller dahilindedir. Yani gebelik taş oluşumuna katkıda bulunabilir. İdrarda artan progesteron seviyeleri ve azalmış sıvı alımı, rahimin büyümesine ve mesane kapasitesinin azalmasına bağlı olarak idrarın geçişinde yavaşlama olur. Bu idrarın akışındaki bu yavaşlama böbrek taşlarına davetiye çıkarabilir.

Fırıncılar gibi sürekli terleten işlerde çalışanlar kaybedilen suyu yerine koymadıklarında da idrar akışında zayıflama olacağından böbrek taşı oluşumu hızlanabilir. İlaveten yorucu egzersizler de böbrek taşlarına neden olabilir. Bu nedenle egzersiz yapan sporcuların yeterli su alımına dikkat etmeleri gerekir. Böbrek taşlarının oluşumunda en büyük düşman sudur.

Sıcak ve kuru iklimlerin görüldüğü yerlerde oturanlar, diğer yandan da taş oluşumuna duyarlı olma olasılığı böbrek taşı gelişimi için bir risk faktörü olabilir.

BÖBREK TAŞLARI NASIL OLUŞUR?
Böbrek taşlarının oluşumuna idrar zaten mevcut durumda olan kalsiyum oksalat ya da veya ürik asit gibi maddeler neden olur. Bu maddelerin idrarda normal olarak kabul edilen orandan daha fazla bulunması böbrek taşlarının ortaya çıkmasına neden olur. Fazla miktarda bulunan maddeler zaman içerisinde kristalleşerek böbrekte kümeleşir ve dibe çöker. Çöküntü, birikme devam ettiği sürece büyüyerek taşları meydana getirir. Taşların yer değiştirmesi ve idrar kanallarından aşağılara doğru inmesi doku harabiyetine neden olacağından tipik böbrek ağrısına ve şiddetli acıya neden olur. Bazı durumlarda ateş de görülebilir.

BÖBREK TAŞLARINA NE SEBEP OLUR?
Böbrek taşları ve / veya idrarda taş idrar hacminde bir azalma olduğunda oluşurlar. İdrarda taş oluşturacak olan maddelerin aşırı miktarda olması da böbrek taşı oluşumuna neden olur. Böbrek taşının en yaygın türü kalsiyumun ya oksalat veya fosfat ile kombinasyon halinde bulunması sonucu üriner sistemde taş oluşabilir. Diğer kimyasal bileşikler ise ürik asit ve amino asit sistin içerir.

Böbrek taşı, aynı zamanda idrar yolu enfeksiyonu sonucu olabilir. Bu tip oluşan taşlar struvit veya enfeksiyon taş olarak bilinir. Farklı tıbbi durumlar bir dizi gelişmekte olan böbrek taşı riskinin artmasına yol açabilir.Kan ve idrarda ürik asit miktarının artmasına neden olan kronik gut hastalığı da ürik asit taşlarının oluşumuna yol açabilir.

Hiperkalsiüri (idrarda yüksek kalsiyum) adı verilen durumlar da böbrek taşlarına neden olur. Bu durumda, gıdalardan çok fazla kalsiyum emilir ve kalsiyum fosfat ya da kalsiyum oksalat taşı oluşarak, idrar içine atılır.

Böbrek taşı oluşturma ile ilgili yüksek düzeyde risk taşıyan diğer gruplar ise hiperparatiroidizm, renal tübüler asidoz gibi böbrek hastalıkları ve sistinüri ve hiperoksalüri dahil olmak üzere bazı kalıtsal metabolik koşullar içerir. Şeker hastalığı ve hipertansiyon gibi kronik hastalıklarda da böbrek taşı gelişme riski taşımaktadır.

İnflamatuvar barsak hastalığı, barsak bypass cerrahisi veya ostomi(içi boş bir organın vücut yüzeyine ağızlaştırılması) olan kişilerde böbrek taşı geliştirme olasılığı yüksektir.

Bazı idrar söktürücü ilaçlar sıklıkla kalsiyum içeren antiasitler, proteaz inhibitörü indinavir (Crixivan), HIV enfeksiyonu tedavisinde kullanılan bir ilaç da böbrek taşı oluşumuna katkıda bulunabilir.

Böbrek taşı oluşumunda uygulanan beslenme diyetler de göz ardı edilmemelidir. Özellikle, yetersiz sıvı alımı taş oluşumu için önemli bir risk faktörüdür. Beslenme alışkanlıkları olarak hayvansal protein, yüksek tuzlu diyet, aşırı şeker tüketimi, aşırı D vitamini ve ıspanak gibi oksalat içeren gıdalar alınması böbrek taşı oluşumuna davetiye çıkarmaktadır.

BÖBREK TAŞLARINDA TEDAVİ NASIL YAPILIR?
böbrek taşı şifaBöbrek taşların birçoğu daha yeterli boyuta ulaşmadan kendiliğinden düşme eğilimindedir. Ama böbrek taşı oluşmadan önce önlem almak daha yerinde bir karar olacaktır. Bunun için yapılması gereken diyetinize dikkat etmek ve bol bol (2-3 litre) su içmektir. Böbrek taşlarının çoğu ilaç tedavisi ile düşer. Düşme derken tabi ki küçük çapta olan ve 4 mm. yi geçmeyen taşlardan bahsediyoruz. 4 mm ve daha büyük taşlara ESWL ( şok dalgası ile taşları kırmak), Minimal invaziv girişimler ya da klasik açık ameliyat yöntemi ile müdahale edilmelidir. Bu yöntemlerden hangisinin uygulanacağına doktorunuz karar verecektir.

Böbrek taşları için kullanabileceğiniz bitkisel tedavi seçenekleri de bulunmaktadır. İşte bunlardan bir kaçı;

Kavun çekirdekleri kaynatılarak suyu içilebilir.
2 kg portakal küp şeklinde doğranarak dört litre suda kaynatılır. Parçalayıcıdan geçirdikten sonra soğutularak içilir.
Bol bol limonata içmek böbrek taşının ilacıdır.
Bunların dışında yurdumuzun değişik yerlerinde bulunan şifalı sular da araştırılıp, içilerek tedavi olunabilir. Bunlardan birisi Van yöresinde bulunmaktadır. Çoğu kişi bu su sayesinde ameliyat masasına gitmediklerini ifade etmektedirler.


alıntı