İranlı sinema oyuncusu ve bağımsız film yapımcısı Marziye Vefamehr, Tahran’da hükümetin baskısına maruz kalan bir tiyatrocuyu canlandırdığı “Tahran’ım Satılık” adlı filmde başı açık göründüğü için muhafazakârlarca eleştirilmesinin ardından 1 yıl hapis ve 90 kırbaç cezasına çarptırıldı. Vefamehr iki hafta önce tutuklanmış.

İRANLI şair Granaz Musevi’nin yönettiği, galası 2009 Toronto Film Festivali’nde yapılan “Tahran’ım Satılık” adlı filmde, Tahran’daki tiyatrosu yetkililer tarafından kapatılıp ailesi de kendisini dışlayınca yeraltında sanatını sürdüren Marziye adlı bir oyuncunun hikayesi anlatılıyordu. Hayali kahramanın adaşı olan İranlı aktris ve film yapımcısı Marziye Vefamehr tarafından canlandırılan karakter, Tahran’ın gizli ve gözden uzak gece hayatına kendisini kaptırdıktan sonra, Saman adlı arkadaşıyla Avustralya’ya kaçmanın planlarını yapıyordu.

Eşi: Garçak cezaevinde
Filmin birkaç ay önce İran’da gösterime girme ihtimali doğunca muhafazakar çevreler, özellikle de Marziye’nin bir sahnede başı açık göründüğü gerekçesiyle ayaklandı. Marziye Vefamehr, filmdeki karakterin maruz kaldığı gibi büyük bir baskıyla karşılaştı ve geçen temmuz ayında gözaltına alındı. Reuters, Vefamehr’in temmuz sonunda kefaletle salıverildiğini bildirse de, Radio Farda’ya konuşan yönetmen eşi Nasır Tağvay, “Karım iki hafta önce yeniden gözaltına alındı, şimdi Tahran dışındaki Garçak Cezaevi’nde tutuluyor” dedi. Özellikle kadın muhalifler bu cezaevine naklediliyor.
İran’da reform yanlısı “yeşil muhalefete” ait internet siteleri dün Vefamehr’in canlandırdığı rol nedeniyle 1 yıl hapis ve 90 kırbaç cezasına çarptırıldığını bildirdi. Geçen cumartesi tebliğ edilen karara Vefamehr’in avukatları itiraz etti. Ancak İran yargısı büyük ölçüde muhafazakârların kontrolünde. Hatta reformcuların nefret ettiği Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad bile son dönemde muhafazakarlar tarafından “ılımlılıkla” suçlanıyor.

Pasaportlara el konsun

İran parlamentosunun hukuk komisyonu üyesi milletvekili Muhammed Taği Rehber, dün uluslararası ajanslara yansıyan açıklamasında, İran’da tesettür kurallarına uymayan kadınların pasaportlarına devlet tarafında el konmasını istedi. Rehber, Ahmedinejad yönetiminin tesettür kurallarının ihlal edilmesine göz yumduğunu öne sürdü, “Başörtüleriyle ilgili mevcut durum reformcu cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi döneminden bile beter” dedi.

İran cezaevleri sanatevi oldu

Marziye Vefamehr’in serbest bırakılması için İranlı 80 sanatçı ortak bildiri yayınladı. Aralarında dünyaca ünlü yönetmen Cafer Penahi’nin de bulunduğu birçok İranlı sanatçının son dönemde hapsedildiği belirtilen bildiride, “Cezaevlerini sanatevine çevirdiniz” dendi. BM’ye harekete geçmesi çağrısı yapan bildiriye imza atanlar arasında, “Tuba ve Gecenin Anlamı” adlı kitabı Türkçe’ye de çevrilen İranlı romancı Şehrnuş Parsipur da var. Parsipur, bugün Marziye Vefamehr’in kocası olan İranlı ünlü yönetmen ve senarist Nasır Tağvay ile 7 yıl evli kalmıştı. Parsipur ve Tağvay’ın bir oğlu var. İran basınına yansıyan açıklamasında Parsipur, eski eşinin bir defasında oğullarını ziyaret için Vefamehr ile birlikte geldiğini söyledi. Parsipur, “Türkiye’de buluştuk. Marziye’nin çok zeki, iyi eğitimli ve güzel bir kadın olduğunu gördüm” dedi.