Hazine kethüdası da hazine koğuşu ile hazine-i hümayunun (iç hazine) amiri idi. Kendisinin görev değişikliği olduğunda bütün hazineyi bir başkasına en ince ayrıntısına kadar sayarak devir teslim etmek zorundaydı. Bu durum 1680'de hazine kethüdası iken vezir olan MermerMehmed Paşa'nın[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ölümünden sonra bıraktığı şeyler arasında saraya ait mücevherler ile kıymetli bazı eşyaların bulunmasından sonra sıkı bir şekilde uygulanmıştı. Hazine kethüdası olanların elinde[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Yavuz Sultan Selim'in vasiyeti üzerine enderun hazinesinin dış kapısına basılan kırmızı akikten yapılmış bır mühür bulunmakta idi. Yavuz'un "Benim altınla doldurduğum hazineyi (iç hazine) bundan sonra gelenlerden her kim mangır ile doldurursa[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] hazine anın mührüyle mühürlensin ve illa benim mührümle mühürlenmekte devam olunsun" şeklindeki vasiyetine son zamanlara kadar uyulduğu belirtilmektedir. Her yeni padişah başa geçtiğinde hazine ziyaret edilir[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] önce hazine kethüdası anahtarı getirir[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Yavuz'un mührü muayene olunur ve onun mührüyle mühürlenmiş kilit ve kapı özel bir törenle açılırdı.

Geleneklere göre padişah[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] hediye almasının yanında[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] seferde başarı gösteren serdar-ı ekreme[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] eyalet valileri ve çeşitli görevlerde bulunan devlet ileri gelenleri ile yabancı elçilere de hediyeler verirdi. Verilen bu hediyeler darphane-i hümayunda yeniden yaptırılan değerli eşyalardı.

Bu hediyelerle ilgili bilgiler hazine defter kayıtlarından öğrenilmektedir. Meselâ[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Kanuni Sultan Süleyman dönemine ait bazı belgelerde[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ehl-i hiref sanatkârlarının adet olduğu üzere Ramazan bayramında padişaha hediyeler verdiği belirtilmektedir. Ayrıca padişaha saray mensuplarının Nevruz (yılbaşı)'da "Nevruziye" denilen kuyum işleri[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] sadrâzam ve vezirlerin ise "Rikâbiyye" denilen hediyeler verdiğini yine kaynaklar belirtmektedir.

Padişahlar bile Saray kuyumcuları[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] harem ve padişahtan gelen siparişlerin yanında bazen de büyük enderun ağalarının siparişi ya da tamir işleriyle uğraşırlardı. Yapılan her iş için ücret[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bizzat o işi yapan ustalara ödenirdi.

Osmanlı padişahlarının güzel sanatlara özellikle tezhip[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] hat[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] musikî[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] resim ve ağaç işlerinin yanında kuyum işlerine de duyduğu sevgi ve ilgi öylesine yoğunlaşmıştır ki[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bazen bizzat uygulamalarını da beraberinde getirmiştir. Yavuz Sultan Selim'in şehzadeliğinde Trabzon'da kuyumculuğu öğrendiğini ve babası Sultan II. Bayezid adına sikke kazıdığını Evliya Çelebi'den öğrenmekteyiz. Kefe ve Manisa'da sancak beyliğinde bulunan Kanuni'nin ise şehzade iken maiyetinin ve sarayın ihtiyaçlarını karşılayan esnaf takımının arasında bir de zergerin bulunması[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] onun bu mesleğe verdiği önemi göstermektedir.

Osmanlı devletinin refah dönemlerinde[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] kullanılmayan hazine eşyalarının satıldığı[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] sıkıntılı zamanlarda ise para basılmak üzere daha çok gümüş eşyaların darphaneye gönderildiği yine kaynaklarda verilen bilgiler arasındadır. Ancak mukaddes emanetlerle ilgili eşyalara dokunulmayıp bunların sadece tamir ve ilavelerle korunmasına çalışılmıştır.

Saraya ait takı ve değerli eşyaların ise bazen tozlandığı ya da rutubetten zarar gördüğü ve işe yaramadığı (bunlar arasında kılıçlar[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] hançerler[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] koşum takımları da vardı) gerekçesi ile fiyatları belirlenerek dışarı satıldığı da olmuştur. Bu işlerle uğraşan Yahudilerin saray içinde ve dışında kuyumculukla ilgili işleri yü rüttüğü[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ancak imalat işlerinde çalışmadıkları[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] imalatta ise daha ziyade Türk[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Balkan ülkeleri ve İran'dan gelen kuyumcuların çalıştığı belirtilmektedir. Saraya bağlı kuyumcular ücretleri dışında parça başına da ücret almakta[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] dışarıda dükkan açabilmekte idi.

Osmanlı kuyum işlerinin başında padişahların saray atölyelerine ve kuyumculara yaptırdıkları en değerli eserler gelmektedir ki bunlar arasında Kâbe'ye gönderilmek üzere yapılanlar[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Hırka-i Saâdet için yapılanlar ve padişahların kendileri için yapılanları sayabiliriz.
Padişahların Mekke ve Medine'ye her yıl surre-i hümayun gönderme geleneği[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Osmanlı devlet idaresinin önemli bir uygulamasıydı.