IRCForumları - IRC ve mIRC Kullanıcılarının Buluşma Noktası

Osmanlı şeriat mahkemelerinde en çok dikkat çeken unsurlarından biri[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] muhakemenin yapılış tarzını gözlemlemekle yükümlü[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] "şuhûdu'l-hâl" adında bir heyetin varlığıdır. Kadı davaya baktığı sırada bu kişilerle istişare eder[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] örfî hukuk ve mahallî adetler konusunda kendilerinden bilgi alırdı.

Adaleti gerçekleştirme sorumluluğu bulunan kadıların yardımcılarından olan "şuhûdu'l-hâl"[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] müşahit sıfatıyla mahkemelere iştirak ederdi. Bunlar yargılama esnasında yapılan muameleyi takip ve tetkik için mahkemede bulunan kişilerdi. Şuhûdu'l-hâl üyeleri genellikle kaza bölgesinin müderris[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] a'yan[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] eşraf gibi şehrin ileri gelenleri arasından seçilirdi. Heyet içerisinde zaman zaman kazaskerlerin de bulunduğu olurdu.2 "Şuhûdu'l-hâl[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] udûlü'l-müslîmin veya şuhûdu'l-udûl" tabirleri heyet üyelerine atfedilen önemin bir ifadesiydi.

Bunların sayılarının ne kadar olduğu kesin olarak belli değildir. Bir kısım insanların adları yazıldıktan sonra "... ve gayruhum" kaydının konması[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] kararda imzası olanların dışında mahkemeye katılan üyelerin varlığını gösterir. Bu heyetlerde davalı ve davacı taraf en az birer kişiyle temsil edilirdi. Önemli davalarda üye sayısının daha da çok olduğu göze çarpmaktadır. Bilhassa heyecan ve korkuya sebep olan büyük hâdiseler neticesinde mahkemeye getirilen davalar[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] böyle kalabalık bir heyet huzurunda yapılıyordu
Şuhûdu'l-hâl üyeleri mahkemenin işleyişini ve kararlarını doğrudan etkilememekle birlikte[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] kadıların adaletli davranmalarını temine çalışırdı. Kadı hüküm vermeden önce bu "müşahitler heyeti"ne danışır[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] daha sonra kararını verirdi. Bunların[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] mahkemede adaletin doğru olarak tecelli etmesi bakımından büyük önemi bulunuyordu. Özellikle belirtilmesi gereken husus[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bunların davanın görgü şahitleri olmayıp[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] duruşmanın "müşahitleri" olduğudur.3

Tam bir denetim mekanizması görevini icra eden bu uygulama[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] davaların umuma açık ve tarafsız olarak yapıldığını göstermesi açısından önemlidir. Şuhûdu'l-hâl konusundaki tek olumsuz değerlendirme[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] uygulamanın zamanla halk için masrafları artırması olmuştur. Çünkü taraflar[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] alacakları hüccet veya diğer belgeler için katibiyye[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] hüddamiye[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ihzariyye gibi harçları ödemek zorundaydılar.4