[AftieL]

Kıt' a Tezhibi


Minyatür, Tezhip, Hat ile beraber uygulandığı zaman II. sırayı Hat alır, yazı hattattan çıktıktan sonra müzeyhip devreye girer, o eser hattata geri dönmez. Hiç bir zaman yerleri belirlendikten sonra hattata yazdırılmaz, müzeyhip yazıları kağıdın renginden yazının cinsine kadar düşünmek zorundadır. Yazının nereden seyredileceği cinsine göre motif tasarımı yapılır. (Oranlı ve uyumlu olmalıdır.) Yazıyı alıp bir süre düşünme ve tasarlama payı verilir. Tezhip yazının elbisesidir. İlk iş yazıyı kesmektir; nereden kesilir, ne kadar boşluk bırakılır, cinsine göre bunlar değişim gösterir.

Kıt'a tezhibinde genellikle en çok karşımıza çıkan sülüs, nesih, yazı cinsleridir. Kit'a sülüs nesih, sülüs satırlarla tanzim edilir, Sülüs satır uzun yazılır, nesih yazı ortalama olarak altına getirilir, eğer bir sülüs yazı daha varsa nesih yazıdan sonra yazılır. Yani nesih ortada sülüs alt ve üstte kalır. İki taraftaki boşluk eşit otur ve kıt'a tezhibine bırakılır. Nesih çevresi eşit olmazsa müzheyip motiflerde oynama yaparak gözü yanıltır ve aynıymış gibi gösterir, iki satırda da farklı kompozisyon olabilir. Ama aynı satırda aynı kompozisyon kullanılır. Buradaki boşluklara koltuk adı verilir. Tezhip buralara işlenir. Koltuklar kare ve dikdörtgen olabilir. Eğer sülüs nesih sülüs ise uzun kalır ve bunu enine paftalayarak tezhiplemeye çalışılır. Nesih, mailde yazılır. Ama nesih kıt'a denmez. Maildeki tezhip yapılacak yerlere muska adı verilir. Mail kıf ada eğim 40° olduğunda güzel bir form oluşturur. Beyne's-sütur, dendanlardan oluşan, yazının gidişine göre aynı mesafe korunarak yapılan satırlar arası demektir. Sülüs nesih, talik, mail talik gibi biçimlerde görünür. Koİtukta her zaman tezhip yapılmaz. Ebruda kullanılabilir. Bir de çeşitli ebru kağıtlarından seçilip kesilen parçalar birleştirilerek kullanılır. Sadece çerçeve içerisine alınarak içi boş bırakılan kıt'alar da vardır. Eğer hazırladığımız kıt'alar belirli bir hattata ait ise veya bir meşk sırası ise bunlar murakkaalar haline getirilerek saklanır.