| |
|
03 Mayıs 2011, 23:28
| #1 | |
| Çevrimdışı  IF Ticaret Sayısı: (0) | Cumhuriyet Döneminde Edebiyat Gelişmeleri Cumhuriyet Döneminde Edebiyat Gelişmeleri Roman ve ÖyküCumhuriyet dönemi [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]ı [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]iye’nin gerçeklerine gittikçe genişleyen [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]de eğildi.Yurdun bütün bölgelerinde kentlerdeki,köylerdeki yaşamı ve insan ilişkilerini,yurtdışına göçen işçileri ele aldı.Her sınıftan,her yaşam biçiminden gelen kahramanları canlandırdı.Onları kuşatan toplumsal bozuklukların giderilmesi için örneriler getirildi.Dil devrimi,[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]ı yakından etkiledi.Türetilen ya da canlandırılan sözcükler yanında bölge ağızlarından sözcükler ve [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] biçimleri de [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]a girdi.[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] söyleyişleri,anlatımı kadar dünya [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]larından trülü eğilimlerden,deneylerden izlenimler görüldü.Cumhuriyet’in kuruluşunu ele alan yapıtlar oluşturuldu.Yakup Kadri yakın tarihte oluşan,kendi tanık olduğu olaylara dayanarak toplumdaki değişmeleri,siyasal yaşamdaki çalkantıları,çatışmaları ele alan [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]lar yazdı.En etkili [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]ı ise köylü ve aydın çelişkisini anlatan Yaban (1932) oldu. Cumhuriyet’in ilk on yılında Kurtuluş Savaşı’na katılan [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ve aydınlar,yeni döneme ayak uydurmaya çalışan çıkarcılar ve işbirlikçiler ,batı uygarlığı karşısında geleneksel ahlakın ve yerleşik değerlerin tartışılması ,toplumdaki değişmelerin,batılılaşmayı yanlış anlamanın yıkıcı etkileri [4] gibi toplumsal konulara bireysel sorunlar,ruhçözüm deneyleri eklendi.Şevket Esendal’ın Ayaşlı ve Kiracıları (1934) [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]ı başkent Ankara’nın,Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki yaşamını canlandırıyordu.Deniz tutkunu olan Sait Faik,kendi yaşadığı Burgaz Adası’nın Rum balıkçılarını,kentin küçük insanlarını geniş bir insan sevgisiyle canlandırdı.Öte yandan üretim biçimine,üretim biçiminde değişmenin yaşamı nasıl etkilediğine dikkati çeken ilk yapıt Sadri Ertem’in Çıkrıklar Durunca (1931) adlı köy [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]ıdır.Sabahattin Ali,Kuyucaklı Yusuf [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]ıyla 20 yıl kadar sonra gelişecek köy [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]cılığına öncülük etti.Köylüleri,düşkün kadınları,toplumsal sınıflar arasındaki çelişkileri ele alan öyküler kaleme aldı. İnce Memed [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]ında 1930 yıllarında Toroslar!da yaşayan,suça itilmiş bir eşkıyanın yaşamını konu edinen Yaşar Kemal bu yöreyi ve Çukurova’yı tarihsel kökleri,doğası,güncel sorunlarıyla yansıtırken anlatımdaki coşku,betimelemerindeki renklilikle dikkat çekti.Orhan Kemal,İstanbul’un yoksul kesimlerinde yaşayanları,köyden kente nüfus göçünü,ezilen çocukların,genç kızların serüvenini konu edindi.Kemal Tahir’in köyü konu edinen [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]ları ve köydeki gelişmelerin geniş bir panoramasını verdi.Samim Kocagöz,Necati Cumalı,Fakir Baykurt gibi yazarlar [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ve öyküleriyle köy ve kasaba yaşamına tanıklık ettiler. Aynı çevreyi konu edinen Bekir Yıldız,yurtdışında çalışan göçmen işçilerin yaşamını konu edinen yazarlardan oldu.Gerçeklere ironi ile bakan öykücüler bulunduğu gibi (ör;Haldun Taner) toplumsal bozuklukları gülmece öyküleri ve [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]larıyla çok geniş bir okur toplulukları önünde tartışan yazarlar (Aziz Nesin,Rıfat Ilgaz) görüldü.Kurtuluş Savaşı’nın ve Cumhuriyet dönemini,toplumcu ve gerçekçi yazarlara karşıt biçimde yorumlayan yazarlar ( Tarık Buğra ) da oldu. Ruhsal çözümlemelere yönelen,biliçaltını sergileyen yazarlar (Yusuf Atılgan,Bilge Karasu,Adnan Özyalçıner,Oğuz Atay vs.) soyutlamalardan,kara mizahtan yararlandılar;geriye dönüşümlerle,çağrışımlarla beslenen,dilin olanaklarını araştıran [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]lere giriştiler.Kadın [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]cılar ve öykücüler çevreyi,olayları,kişileri konu edinirken ayrıntılara daha çok indiler.Bu yazarlar (Nezihe Meriç,Adalet Ağaoğlu,Pınar Kür,Füruzan,Sevgi Soysal,Tomris Uyar) bireyin toplumla ilişkisi,toplumsal yapıda ve kültürdeki değişimler,cinsellik gibi konulara yönelirken yerleşik yargılara karşı çıktılar.Hızlı kentleşme,sanayileşme olguları köy [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]ının ortadan silinmesine yol açarken,kentteki kaynaşmalar,kenar mahalle insanlarının,yoksulların,işçilerin yaşamından çok aydınların,sanatçıların,siyasal eylemlere katılanların toplumsal ve ruhsal dünyalarını,onların tanıklığıyla bireyi ve toplumu konu edinen bir [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] gelişti:Erhan Bener, Demir Özlü, Selim İleri, Orhan Pamuk, Latife Tekin, Nedim Gürsel vs. gibi yazarların [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ve öyküleri. Şiir Şiirde, Milli [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] akımından [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] veznini devralan kuşak (Kemalettin Kamu,Ömer Bedrettin Uşaklı vs) küçük duyarlılıkları, doğa ve yurt güzelliklerini konu edindi. Biçim yetkinliğine ,arı şiire yönelen çalışmalar folklordan (Ahmet Kutsi Tecer), tarihin yanı sıra psikolojiden ([Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Tanpınar) beslendi. Simgelere (Ahmet Muhip Dıranas) ya da [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] yaşamdan sahnelere, yaygın izlenimlere, duyarlığa (Cahit Sıtkı Tarancı) yaslandı. Hece veznini kullanmada ulaşılan ustalığa yeni kalıplar, duraksız uygulamalar (A.M.Dıranas, C.S.Tarancı) eklendi. İnsanın iç dünyasına yönelik araştırmalar, gizemci düşünceler dile getirildi (Necip Fazıl Kısakürek). Nazım Hikmet Ran’ın vezni, geleneksel kalıpları kıran şiiri, biçimsel özellikleri kadar Marxçı görüşe bağlı içeriğiyle de yenilik oluşturdu. Bu yenilikçi [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] zamanla [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] şiirinden, [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] şiirinden, hatta çağdaşı Garip şiirinden etkiler aldı: öykünün olanaklarından yararlanıldı, yerel ve evrensel değerlerle beslendi. Garip hareketinin temsilcileri (Orhan Veli Kanık, Melih Cevdet, Oktay Rıfat) şiirde süregelen aşırı duyarlığa, şairaneliğe karşı çıktılar, vezinsiz şiiri yaygınlaştırdılar. Garipçiler karşısında Nazım Hikmet’in [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] anlayışından etkilenen toplumcu [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] anlayışı ortaya çıktı. Bu [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] geleneğinin temsilcileri Rıfat Ilgaz, A.Kadir, Ahmed Arif, Hasan Hüseyin’dir. Toplumsal konuları,imgeye ve duyarlığa daha geniş yer vererek işleyen eğilimin temsilcisi Atilla İlhan oldu. Doğa, aşk, yaşam, sevgi, barış, özgürlük vb. konuları işleyen açık aydınlık şiirin (Bedri Rahmi Eyüpoğlu, Behçet Necatigil, Cahit Külebi, Necati Cumalı) karşısında; insanın evrendeki yerini konu edinirken soyutlamalardan, biliçaltı araştırmalardan yararlanan çalışmalar yer aldı. Asaf Halet Çelebi’nin şiirine eski uygarlıkların, tasavvufun, folklorun katkısı görüldü. Dönemin en üretken şairi Fazıl Hüsnü Dağlarca, insanın tanrı, evren, tarih, zaman karşısındaki yerini yer yer karanlık imgelerle okura sezdirmeye çalıştı.[ Garip şiirinin açık anlatımına karşın İkinci Yeni adı verilen şiirin temsilcileri Edip Cansever, İlhan Berk,Cemal Süreya, Turgut Uyar, Sezai Karakoç ve Ece Ayhan, çağdaş dünyanın karmaşası içinde bunalan insanın tedirginliğini, yer yer kapanık bir [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] diliyle anlattılar. Toplumsal eylemlere (Kemal Özer, Ataol Behramoğlu), kentin yaşamında çizgi dışı kalmış kitlelerin temsilcilerine (Refik Durbaş), kültürel kaynaklara ve tarihe (Hilmi Yavuz) yönelen ürünler kendini gösterdi. İroni (Salah Birsel), toplumsal (Metin Eloğlu) ve siyasal (Can Yücel) yergi, duyarlığa karşı [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] kaynaklarından birini oluşturdu. Araştırma, Derleme [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]ını uzun tarihi ve geniş coğrafyası içinde bir bütün olarak ele alan,dönemlerini belirleyen,eski yapıtları gün ışığğna çıkaran [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Fuat Köprülü’dür.F.Köprülü,siyasal ve toplumsal kurumlardaki değişmelerin [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]taki etkilerini gösterdi.Onun çizdiği çevreye bağlı kalarak geçmişteki [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]ını inceleyen araştırmacılar yetişti:İbrahim Necmi Dilmen,İsmail Habip Sevük,Agah Sırrı Levent,Mustafa Nihat Özön,Nihat Sami Banarlı,Kenan Akyüz,Abdülbaki Gölpınarlı,Fahir iz bu alanda çalışmalar gerçekleştirenlerden bazılarıdır.Değerlendirmelerinde düşünce hareketlerini,yazarların psikolojisini,[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] özelliklerini göz önünde tutanlar ([Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Tanpınar,Mehmet Kaplan) oldu. | |
| |  |
| IRCForumlari.NET Reklamlar |
   |
 |
| Etiketler |
| cumhuriyet, döneminde, edebiyat, gelişmeleri |
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
Benzer Konular | ||||
| Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Cevaplar | Son Mesaj |
| Rönesans Döneminde İtalyan Edebiyat | xena | Batı Edebiyatı | 0 | 11 Haziran 2014 17:44 |
| Cumhuriyet Döneminde Denizcilik | Liaaa | Tarih | 0 | 13 Şubat 2012 15:09 |
| Servet-i fünun döneminde edebiyat üzerinde oluşan polemikler | Sue | Türk Dili ve Edebiyatı | 0 | 07 Kasım 2011 12:04 |
| Cumhuriyet Döneminde Tiyatro | KarakıZ | Tiyatro | 0 | 05 Kasım 2011 00:14 |
Normal
