IRCForumları - IRC ve mIRC Kullanıcılarının Buluşma Noktası - Türk Dili, Yaşayan ve Zengin Bir Dildir.

Yol olmasa bari - 'Milletin dili ruhudur[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] ruhu da dili' (HUMBOLDT)

Münferit dil yanlışlarından bahsetmek bir fayda sağlar mı? Büyük yazarların eserlerinde bile rastlandığına göre üstünde durmamak daha mı iyidir?

İhmalse farkına varılır[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bilgisizlikse öğrenilir[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] sürçme ise düzeltilir. Belki aceledendir[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] bir defaya mahsus oluvermiştir.

Hoca'nın rüyasında bıyığının üzerinden fare geçmesi gibi!
Ama ya yol olursa?

Siz[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] elinizdeki çiklet kağıdını buruşturmuş[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] çöp kutusu bulunmayan caddelerde çöp kutusu gözleyerek yürürken birileri bagaj dolusu çöpü ortalığa boca ediyorsa;

Kimse tepki göstermiyor[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] birileri de çıkıp 'Bu kirlilik falan değil canım[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] temizlenince bir şeycikler kalmaz' diyebiliyorlarsa...

Zehirli atığın[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] havayı suyu kirletmenin[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] çöp dökmenin zararı kabul edilmiş[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] belki cezası kanunla tesbit edilmiştir de kültüre[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] dile[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] tarihe zarar vermenin cezası yoktur.
Çünkü önemli sayılmamaktadır[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] belki kimse farkında bile değildir.
Trafiği alt üst edene ceza kesilir de dil kurallarını ihmal edene ceza kesmek kimsenin aklına gelmez.

İnsanların kafasını karıştırmak[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] binlerce yıllık kültür mirasını alt üst etmek de neymiş?

Dil yanlışı yapmak[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] hele bunun başkaları tarafından düzeltilmesi insanı mahcup eden şeylerdendir.
En müthiş espriler çoğu zaman dil hataları ile ilgilidir.
Babanzade Ahmet Naim Bey'in[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] soyadını 'Yabanzade' olarak söyleyen zata 'Babandır o' demesi anlık bir espridir ve dil hatasının affedilir yanı olmadığını ihtar eder.

İnsanoğlu Hakk'ın emrini de ana dili ile idrak eder[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] dualarını Hakk'ın yüce katına onunla iletir.
Ana dili ile sevinir[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] üzülür[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] insanlığının şuuruna ana dil ile varır.
Dil insandır kısaca[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] hatta insan daha çok dildir[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] tabii ki ana dilidir.

Yabancı bir diyarda meramını anlatacak bir Allah'ın kulunu arayanlar ana dillerini konuşan bir insanla karşılaşınca bunu iliklerine kadar hissederler.

Karşılarına çıkan bu insan adeta yine kendileridir.

Hissetmek deyince:
Yeni moda şöyle kullanılıyor;
- Nasıl hissediyorsun?

- İyi hissediyorum. (Neyi yahu! Bu fiil nesne ile kullanılır. Dikkatsiz tercüme edip seslendirmeler sonucu Türkçe böyle bozuluyor. Her dilin yapısı[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] mantığı kendine göredir. Tercüme eden ana diline çok iyi hakim olmalı.)

Köşe yazılarından haber sütunlarına kadar her zaman göz önünde bulunan gazeteler Türkçe'nin kullanılması açısından ister istemez örnek teşkil eder. Bu açıdan[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] kısa sürede hazırlanıp kısa süre içinde geçerliğini kaybediyor gibi görünse de gazetenin etkisinin yirmi dört saatle sınırlı olduğunu düşünmek doğru olmasa gerekir.

Aşağıdaki hatalı cümleleri gazete okurken dikkatimi çekenler arasından seçtim. Bazı örneklerde kelimelerin yerli yerinde kullanılmadığı görülüyor. Halbuki[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] mana bakımından önemli olan cümle unsuru fiile (yükleme) yakın kullanılır. Yani en çok vurgulamak istediğimiz kelimeleri asıl hüküm ve habere en fazla yaklaştırırız.

'... beni almadan uçak uçacaktı.' (uçak ile uçacak kelimelerinin yan yana gelmesindeki tenafür bir yana[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] uçak kelimesinin cümlenin başına alınması gerekir.)

'Başkalarının ölçütünde niye evliliği yaşıyorsun?' (evliliği cümle başına...)

'Arkadaşım böyle bir insan asla değil.' (asla böyle bir insan değil.)

'Gamze'nin yerinde kimse olmak istemiyor.' (kimse başta olmalı)

'... sadece teşhir amaçlı basına sunulan pırlantanın...' (basına sadece teşhir amacıyla...)

'...bir sürü dostumla bir arada...' (dostlarımı sürü olmaktan tenzih ederim.)

'Dayak yemesine vesile olan...' (barışa vesile olunur...)

'Polemik sanatını beceremeyenlerden ya yazar hiç olmaz...' (hiç yerinde değil.)

'Onu evlatlıktan ret ederim.' (bazen imla kılavuzuna da bakılır.)

'İyi şarkı iyi sunumun nakıs talihi değiştireceği...'

'Gündemden 'mefta' oldular.'

'Kopan dalın dalında durması ne kadar zorsa...'

'Neden herkesin midemiz ağırıyor?' (Neden herkesin (!) midesi ağrır?)

'Haberlerde şiddetten başkasıyla karşılaşmıyoruz.' (Şiddetle karşılaşmayı kim ister? Ayrıca şiddet şahıs da değil. Şiddetten başka bir şey göremiyoruz...)

Ne demiş Hocamız:
'Bir farenin bıyığımın üzerinden geçmesi mühim değil[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] hatun. Yol olur diye korkuyorum!'