Çevrimdışı

Ekonomik ve siyasî açıdan bağımlı, açık ya da yarı sömürge olan Asya - Afrika milletlerini Nisan 1955'de Endonezya'nın Bandung şehrinde biraraya getiren toplantı. Endonezya, Hindistan, Seylan, Pakistan ve Birmanya öncülüğünde düzenlenen Baıulung Konferansı fikri, ilk defa, sömürgeci ülkelerin kınandığı "Kolombo Konferansı"nda Endonezya Başbakanı Ali Sastroamidijojo tarafından ortaya atılmıştı. 29 Asya ve Afrika ülkesinin temsilcilerini biraraya getiren Bandung Konferansı'na, Güney ve Kuzey Kore, Güney Afrika Cumhuriyeti, İsrail ve Milliyetçi Çin davet edilmedi.

Bu konferansın temel amacı, "sömürgeciliği reddetmek, milletlerarası barışı istemek, insan haklarını savunmak, meseleleri tarafsızlık içinde çözümleme kararlarını duyurmak; eski sömürge ülkelerinin artık bağımsız ülkeler olduklarını ve Batılı büyük devletlerin bu bölgelerde ve milletlerarası meselelerde tekellerini yitirdiklerini belirtmek; 'Üçüncü Dünya' adlı bir blok oluşturup, bundan böyle dünyadaki siyasal gelişmelere ağırlıklarını koymak; emperyalistlere, bunların irili ufaklı bütün güçlerine karşı özgürlüğüne yeni kavuşan yahut kavuşmaya çalışan ülkelerin siyasî işbirliğini gerçekleştirmek; tekellere karşı mücadelede ekonomik işbirliğini ve dayanışmayı sağlamak"dı.

Bu amaç çerçevesinde düzenlenen Bandung Konferansı, 18 Nisan 1955'de başladı. Bandung ateşli tartışmalara, uzun konuşmalara sahne oldu. Konferansa katılan ülkeler daha görüşmelerin başında iki ayrı kampa ayrıldı. 1.Grup tarafsızlık politikasına karşı çıktı. 2.Grup ise taraflılığı şiddetle kınadı. Türkiye 1.Grupta yer alarak tarafsızlık politikasına karşı çıktı ve Kuzeyden gelecek tehlikeye karşı Batı kamplarını gösterdi. Bu görüşü paylaşan ya da paylaşmaya meyilli olan ve 1.Grupta yer alan ülkelerin başını, Türkiye'nin yanı sıra Pakistan, İrak ve Seylan çekti. Bu ülkeleri Balı yanlısı olmakla suçlayan, tarafsızlık politikasına sarılan, taraflılığı kınayan, Batı karşıtı olan ve bağlantısızlığı savunan ülkelerin başında ise Hindistan, Birmanya,Mısır, Çin Halk Cumhuriyeti ve Endonezya yer aldı.

Bütün bu çelişkili durumlara ve anlaşmazlıklara rağmen konferansla bazı sonuçlar söz birliği ile karar altına alındı. Bütün sömürgeci ülkeleri ve emperyalistleri açıkça ve şiddetle protesto etmek, milletlerarası İlişkilerde yeni milletlerin bağımsızlığını tanımak ve ırkçılığı kınamak; konferansa katılan ülkelerin, emperyalist ülkelerden ayrı olarak bağımsız bir politika izlemelerini sağlamak; toplumlararası iktisadî ve kültürel ilişkileri geliştirmek; İsrail'e karşı Filistin halkının haklarını korumak, onları propaganda ve maddî alanda desteklemek; konferansa katılan ülkelerin arasındaki işbirliğini ne pahasına olursa olsun savunup sürdürmek" gibi sonuçlar, karar altına alınan ilkclerin başında yer aldı.

Bu kararların yanı sıra, birlikteliğin ne kadar önemli olduğu da ülkelerce farkedildi. Arkasından daha büyük bir işbirliğinin gerçekleştirilmesinin gerekli olduğu hararetle belirtildi. 10 maddelik bir bildirge, toplantı sonucunda açıklanmak üzere oybirliği ile kabul edildi. Bandung Konferansı, ayrıca Ban ve Doğu blokları karşısında yer alabilecek yeni bir anlayışın, yani "bağlantısızlık" fikrînin ortaya çıkmasına da Ön ayak oldu.